Loopt uw digitale klok achter? Dit is de oorzaak
Hebt u de voorbije weken zitten sakkeren op het klokje van uw microgolfoven of op uw wekkerradio, omdat het de tijd niet correct weergaf? De tijd opnieuw instellen haalde niets uit, binnen de kortste keren was het weer van dat. Neen, uw oven is niet stuk, en neen, u deed zelf ook niets mis. En vooral: u bent niet alleen: een storing in het elektriciteitsnet in Zuidoost-Europa maakt dat de tijd overal een beetje op hol geslagen is. Al zou het probleem snel opgelost moeten zijn.
Een beetje klokkentechnologie. Sommige digitale klokken werken met een kwartskristal. Dat kristal krijgt een frequentie als je er elektrische spanning op zet. Door die frequentie in te delen, kan je 1 seconde afmeten en zo het klokje aandrijven. Andere digitale klokken moet je aansluiten op het elektriciteitsnet, in het stopcontact steken dus. Zij maken gebruik van de frequentie van het hoogspanningsnet. Het is bij die laatste soort klokken dat de problemen opgedoken zijn.
Het Belgische hoogspanningsnet maakt deel uit van wat het Continental European Power System heet, een geïnterconnecteerd systeem dat zich uitstrekt van Portugal tot Polen. In januari zijn er problemen opgedoken bij een netbeheerder in Zuidoost-Europa, met verstoringen in de frequentie tot gevolg.
Het Europese net draait op een frequentie van 50 hertz (Hz), dat betekent dat de spanning op het net 50 keer per seconde verandert. En dat geeft "impulsen" aan die digitale klok. Door de storing was de frequentie op het net de afgelopen weken lager dan 50. Daardoor tikten de wijzers minder snel en versprong de klok trager. Vandaar de vertraging bij al uw klokken in huis die werken op het elektriciteitsnet.
Een lokaal probleem met Europese gevolgen
Een lokaal probleem leidt tot een verstoring van digitale klokken in heel Europa, hoe kan dat?
"Die frequentie van 50 Hz op het net is een conventie, een afspraak van de Europese netbeheerders die geldt van Noorwegen tot Portugal, van Italië tot Zwitserland. Al die hoogspanningsnetten zijn met elkaar verbonden. Als er ergens een probleem opduikt, heeft dat overal gevolgen", zegt Kathleen Iwens, woordvoerster van de Belgische hoogspanningsnetbeheerder Elia, aan VRT NWS.
De klok manueel opnieuw juist instellen, helpt niet. "Die digitale klokjes volgen de frequenties van het net", legt Iwens uit. Als die frequentie lager blijft liggen dan de afgesproken 50 Hz, gaat de klok automatisch weer trager verspringen. Iets waar je zelf dus maar weinig vat op hebt.
Deze week een oplossing?
ENTSO-E, de koepel van Europese hoogspanningsnetbeheerders, liet afgelopen weekend weten dat ze er alles aan doen om het probleem zo snel mogelijk op te lossen. Wanneer de klokken weer juist gaan lopen, is nog niet duidelijk, zegt Iwens. "Dat is iets dat op Europees niveau aangepakt moet worden. De Europese netbeheerders komen in de loop van deze week samen om te bekijken wat ze kunnen doen."
Intussen kunt u zich beroepen op -onder meer- de klok van uw smartphone, die werkt via software en zou dus automatisch altijd juist moeten staan.