"Koppeling loon aan anciënniteit beperken in de tijd"

Het is niet de eerste keer dat de kwestie van de "dure" anciënniteit in vraag wordt gesteld. De werkgevers wezen er al herhaaldelijk op dat dit oudere werknemers uit de arbeidsmarkt duwt, doordat ze te duur worden voor bedrijven. En in het federale regeerakkoord werd de ambitie geformuleerd om een nieuw loopbaanmodel te ontwikkelen waarbij meer rekening zou worden gehouden met competenties en productiviteit, dan met lineaire aspecten zoals leeftijd en anciënniteit.

De studie van Vlerick geeft de voorstanders nog wat extra munitie. Zo bedraagt de loonspanning in België tussen een 55-jarige werknemer en zijn 30-jarige collega in dezelfde functie gemiddeld 45 procent. In andere Europese landen zoals Nederland, Zweden of het Verenigd Koninkrijk is het verschil kleiner, zeggen de onderzoekers. In Nederland is een loonsverhoging meer gekoppeld aan individuele prestaties. Idem voor Zweden, waar anciënniteit zelfs totaal geen rol meer speelt.

Maar louter kopiëren wat andere landen doen, is geen oplossing, vinden professor Xavier Baeten en onderzoeker Saïd Loyens van Vlerick. Ze stellen drie pijlers voor het loonbeleid voor. Tijdens de eerste jaren zou ervaring de vaste verloning moeten bepalen. "Maar er is hierbij wel een plafond nodig én een minimaal aanvaardbaar niveau van presteren", luidt het. Daarnaast pleiten ze ook voor variabele verloning op basis van individuele en collectieve prestaties, "want onderzoek toont een positief effect tussen financiële stimulans en prestaties". Tot slot pleiten de onderzoekers voor meer flexibele verloning. "De nadruk ligt daarbij niet zozeer op het financiële maar wel op andere aspecten zoals tijd, mobiliteit, opleiding of pensioen".

Tot slot pleiten Vlerick en Hudson ook voor meer flexibiliteit rond de (para)fiscaliteit van verloning. Zo zou een werknemer met zijn bonus bijvoorbeeld extra stortingen moeten kunnen doen in de groepsverzekering aan een fiscaal gunstig regime.