De advocaat van Renaud Hardy had er vurig voor gepleit: hij wou zijn cliënt laten interneren. Die vraag is van de baan. De jury acht Hardyschuldig over de hele lijn en dus wordt hij donderdag zo goed als zeker tot levenslang veroordeeld. Maar hoe lang is levenslang?

Vroeger zou dat betekend hebben dat hij na een derde van zijn straf een voorwaardelijke vrijlating kon vragen. In zijn geval kon dat in theorie al in 2025, de jaren die Hardy in voorhechtenis zat (sinds 2015) werden immers van de uitgesproken straf afgetrokken.

Strenger

Maar de wet is strenger geworden. Hardy kan nu pas ten vroegste na 15 jaar cel in aanmerking komen om te worden vrijgelaten. “Wanneer hij dus minstens de helft van zijn straf heeft uitgezeten”, zegt de FOD Jusititie.

“Is er recidive in het spel, dan wordt de termijn nog opgetrokken. Iemand die eerder veroordeeld werd tot een wanbedrijf waarvoor hij minimaal 3 jaar cel had gekregen, moet minstens 19 jaar uitzitten als hij opnieuw veroordeeld wordt tot 30 jaar of levenslang. Wie eerder werd veroordeeld tot een criminele straf van 5 jaar cel of meer, zal bij een nieuwe veroordeling minstens 23 jaar moeten uitzitten.”

Strafuitvoeringsrechtbank

De beklaagde kan na die termijn een aanvraag doen bij de strafuitvoeringsrechtbank om vervroegd vrij te komen.

“Drie rechters beslissen dan samen met twee gespecialiseerde assessoren of er gevolg wordt gegeven aan de vraag om vervroegd vrij te komen.”

Maar ook de minister van Justitie krijgt nog de kans om het openbaar ministerie te vragen om cassatieberoep te laten aantekenen tegen de beslissingen van de strafuitvoeringsrechter om zo een vrijlating tegen te houden.

Terbeschikkingstelling

Dat Hardy snel vrij komt, is bijna uitgesloten. De kans is groot dat hij bovendien een terbeschikkingstelling van de regering (TBR) krijgt. Dat houdt in dat de veroordeelde, na afloop van zijn straf, nog een bepaalde tijd onder de voogdij komt te staan van de minister van Justitie. De minister beslist dan, met het oog op de bescherming van de maatschappij, of het nog nodig is om de veroordeelde verder in de gevangenis te houden, te interneren of vrij te laten onder toezicht.

Zo werd Marc Dutroux op 22 juni 2004 door het hof van assisen van Aarlen tot levenslang veroordeeld, met tien jaar terbeschikkingstelling van de regering.

Van Horion tot Ronald Janssen

In België zit een aantal langgestraften in de cel die wellicht nooit meer vrijkomen. Staf Van Eyken verkrachtte en wurgde begin jaren 1970 drie vrouwen. Zijn terdoodveroordeling werd automatisch omgezet in levenslang. Hij wil niet meer vrijkomen uit angst weer in hetzelfde gedrag te vervallen.

Freddy Horion en Roland Feneulle vermoordden in 1979 een gezin van vijf personen van de Gentse autohandelaar Roland Steyaert, nadat deze Horion had ontslagen. Zijn dochter werd eerst verkracht, voor ze werd vermoord. Een maand eerder had Horion al winkelier Helena Lichatschevsky doodgeschoten. Zijn terdoodveroordeling werd later omgezet in levenslang. Feneulle overleed in 2013 in de gevangenis. Horion zit nog altijd vast en komt wellicht niet meer vrij.

Hetzelfde kan met en vrij grote zekerheid worden gezegd van Ronald Janssen, moordenaar van Annick Van Uytsel en van Shana Appeltans en Kevin Paulus.