Vier jaar na de mysterieuze verdwijning van MH370: wat is er met het toestel gebeurd?

Bewijzen voor de theorieën dat het toestel is ontvoerd door aliens of gekaapt door terroristen en dan verscholen op een geheime plek, zijn er vooralsnog niet. Maar wat wel vaststaat is dat het vliegtuig is neergestort ergens in de Indische oceaan. De wrakstukken die op het eiland Réunion en in Mozambique zijn gevonden, zijn daar het bewijs van. 

Volgens analyses van radar - en satellietdata zou het vliegtuig nog zeker zeven uur zijn doorgevlogen na het laatste contact met de controletoren. Het vliegtuig heeft in die tijd nooit een noodsignaal uitgestuurd. Onderzoekers geloven dat MH370 op automatische piloot is blijven vliegen tot de brandstof op was, om uiteindelijk neer te storten in de Indische oceaan. Heeft iemand het vliegtuig bewust op deze manier laten neerstorten? Of was er een technisch probleem waardoor iedereen mogelijk bewusteloos raakte door een zuurstoftekort? 

Wou een van de piloten zelfmoord plegen door het vliegtuig te laten neerstorten? Het is een denkpiste die snel na de verdwijning ter sprake is gekomen én volgens de Amerikaanse autoriteiten ook een erg plausibele theorie. 

Het vliegtuig is dan wel nog uren doorgevlogen op automatische piloot, de vreemde scherpe bocht terug naar het westen doet verschillende experts geloven dat het vliegtuig bewust is afgeleid van de route. "Het toestel is bovendien acht keer in en uit Maleisië en Thailand gevlogen", zei Boeing 777 -kapitein Simon Hardy tegenover BBC in april 2015, nadat hij de laatste gekende bewegingen van MH370 had geanalyseerd. Volgens Hardy zijn dat heel precieze en bewuste bewegingen en kunnen die geen toeval zijn. 

Piloot Zaharie Ahmad Shah wordt kort na de verdwijning door de Maleisische autoriteiten aangewezen als de hoofdverdachte in de zaak MH370. In de media doen al snel de geruchten dat Shah familieproblemen had. Zo zou zijn vrouw hem de dag voor de verdwijning hebben verlaten omdat hij een affaire had - iets wat overigens nooit officieel is bevestigd. Volgens een collega-piloot zat Shah in zak en as over het feit dat zijn huwelijk aan diggelen lag. 

Bij onderzoekers zijn ook andere dingen opgevallen: zo had de piloot geen professionele of persoonlijke plannen op zijn agenda staan na 8 maart. De piloot zou zes weken voor de verdwijning ook het begin van de route van MH370 hebben geoefend op een vliegsimulator die hij thuis had staan, om vervolgens de simulator te laten afwijken van de normale route en over de Indische oceaan te laten vliegen. Was de man gewoon heel gepassioneerd door zijn job en oefende hij daarom regelmatig op zijn eigen vliegsimulator, of liep hij al met lugubere plannen rond? 

Volgens anderen is het dan weer niet ondenkbaar dat hackers de software van het vliegtuig zouden gemanipuleerd hebben. Hackers zouden de snelheid, vliegrichting en hoogte kunnen aanpassen door radiosignalen naar het toestel te manipuleren. Volgens Boeing is het niet mogelijk om de boordsystemen te hacken.

Maar zij die achter deze theorie staan, verwijzen vooral naar een app van Hugo Teso, een security consultant en zelf ook piloot. Met de app heeft Teso een vliegsimulator kunnen hacken. Volgens de Amerikaanse autoriteiten is de app echter te negeren, want de software op echte vliegtuigen is niet dezelfde als die van de simulator.

De Britse historicus Norman Davies is er alvast van overtuigd dat de software van het toestel gehackt werd. Hij schrijft in zijn boek “Beneath Another Sky” dat het programma dat in vliegtuigen wordt geïnstalleerd om kapingen te voorkomen, zélf gekaapt werd. Met het programma kan de controletoren een gekaapt vliegtuig vanop afstand besturen en veilig aan de grond zetten. Davies zegt dat zijn theorie perfect past in de huidige tijd van cyberoorlogen, waarbij technologie als wapen wordt gebruikt.

Er zijn nog niet veel brokstukken gevonden van het Malaysia Airlines-toestel. De zeldzame stukken die hier en daar aangespoeld zijn én zeker van MH370 zijn, zijn volgens sommige experts ook niet voldoende beschadigd om te kunnen stellen dat MH370 met volle kracht is neergestort in zee. 

Volgens onder andere satellietexpert Zaaim Redha Abdul Rahman kan het toestel eerst een succesvolle noodlanding gemaakt hebben op het water. Volgens zijn denkpiste zou het toestel dan nog zo goed als volledig intact op de bodem kunnen liggen. Ook luchtvaartspecialist Neil Hansford is ervan overtuigd dat het vliegtuig op een gecontroleerde manier in het water terecht is gekomen. 

De Maleisische, Chinese en Australische autoriteiten hebben in 2017 de zoektocht officieel stopgezet. Ondertussen zoekt het Amerikaanse bedrijf Ocean Infinity met een hypermodern schip wel nog naar het vliegtuig, maar ook die zoektocht zal in juni eindigen. Familieleden hopen dat de autoriteiten toch nog verdergaan met zoeken, want volgens hen wordt er al te lang op de verkeerde plek gezocht.