Druk op Londen groot om Rusland te straffen na moordpoging op ex-spion

De Britse regering staat onder zware druk om maatregelen te nemen nu is gebleken dat de vroegere Russische spion Sergej Skripal en zijn dochter met een uiterst zeldzaam zenuwgas zijn vergiftigd. Beiden verkeren nog in kritieke toestand. Ook een Britse politieagent die hen te hulp schoot moest met ernstige vergiftigingsverschijnselen worden opgenomen. Hij stelt het volgens de autoriteiten al iets beter.

Het is nog steeds onduidelijk wie er achter de aanslag zat, maar de ontdekking dat geprobeerd is om Skripal om het leven te brengen met een zenuwgas, heeft de verdenkingen tegen Rusland versterkt. Moskou zat volgens een Britse rechter ook achter de moord op voormalig geheim agent Aleksandr Litvinenko, die in 2006 in Londen met het radioactieve polonium-210 werd vergiftigd. Daarbij komt dat de Russische geheime dienst een motief heeft. Skripal, die in 2010 naar Groot-Brittannië kwam in het kader van een spionnenruil, verried de namen van een lange reeks Russische spionnen aan de Britse geheime dienst.

Chemischewapensexpert Richard Guthrie van onderzoeksproject CBW Events zei dat het gebruik van een zenuwgas erop wijst dat de aanslag bedoeld was als een 'teken van macht'. "Er zijn echo's van de Litvinenko-zaak: je doet het op een manier waarmee je duidelijk laat zien dat je het doet."

De presentator van het Russische staatsjournaal Vremja leek bij dit idee aan te haken. Kirill Klejmenov waarschuwde de kijkers om geen carrière als dubbelspion voor de Britten te ambiëren. "Het beroep van verrader is een van de gevaarlijkste ter wereld. Ga zeker niet naar Groot-Brittannië", waarschuwde hij toekomstige verraders en mensen "die hun eigen land haten". "Er is daar iets mis. Misschien ligt het aan het klimaat, maar de afgelopen jaren heb je daar te veel vreemde incidenten met een akelige uitkomst gehad."

In Groot-Brittannië gaan stemmen op om de diplomatieke relatie met Rusland op een laag pitje te zetten. In het parlement beloofde minister van Binnenlandse Zaken Amber Rudd dat de regering alles zal doen om de daders voor de rechter te brengen. "Maar als we dit onderzoek grondig willen doen, moeten we speculatie vermijden", zei Rudd.

Extra zware druk

De regering staat dit keer onder extra zware druk om stappen te ondernemen, ook omdat nu een Britse politieagent het slachtoffer is geworden van de moordpoging. Daarbij komt dat er kritiek is op de manier waarop Londen reageerde op de moord op Litvinenko. Uit vrees dat de relatie met Rusland te veel schade zou oplopen, besloot de Britse regering die zaak niet op de spits te drijven toen Moskou weigerde de verdachten uit te leveren. Pas acht jaar na de moord op haar man kreeg Litvinenko's weduwe gedaan dat er een gerechtelijk onderzoek kwam. Tegen die tijd was de relatie al bekoeld, vanwege de Russische annexatie van de Krim.

Minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson bedreigde Moskou met "krachtige maatregelen" als blijkt dat Rusland achter de aanslag zit. Maar hij struikelde meteen over zijn dreigement dat Groot-Brittannië dan niet zou komen opdagen op het WK voetbal in Rusland. Johnson had het alleen over de officials, niet over het Engelse team, verduidelijkte de regering later.