Straks is het weer zover: zes- en ­zevenjarigen trekken hun mooiste kleren aan, laten in de kerk voor het eerst een hostie smelten op de tong en om de grote dag compleet te maken, onthoofden ze thuis een ijslammetje.

De voorbereidingen voor die eerste communie zijn al volop aan de gang, maar de traditie om kinderen op school klaar te stomen voor die katholieke mijlpaal, staat onder druk. “Veertig jaar geleden is het doopsel losgerukt van de klinieken en de voorbije jaren geldt dat voor de communie in de scholen”, zegt Stijn Van den Bossche van de Interdiocesane Commissie voor Catechese. “Vandaag zijn we op het punt gekomen dat de meerderheid van de scholen de eerste communie niet langer organiseert.”

Geen regisseur meer

“Op school, onder meer in de godsdienstlessen, is uiteraard wel nog aandacht voor de eerste communie”, zegt Lieven Boeve, de topman van het katholiek onderwijs. “En leraren kunnen nog een rol spelen. Maar er is een verschil tussen mee ondersteunen en alles regisseren vanuit de school.” En dan gaat het om de liedjes en teksten inoefenen, de gebaren en verschillende stappen in de kerk overlopen, leerkrachten die de viering organiseren, een ­generale repetitie in de kerk.

De klassen zijn de laatste jaren veel diverser geworden, met meer niet- of andersgelovigen, en dus is de school volgens Boeve niet meer de aangewezen plek om de ­eerste communie voor te bereiden. Bovendien moeten er dan ook activiteiten worden verzonnen voor de leerlingen die niet meedoen.

Wie de viering dan wel organiseert? De ouders en de parochies zelf. De voorbereidingen gebeuren dan na de lessen in de kerk. “De bisschoppen hebben er in 2013 zélf voor gepleit om de eerste communie meer te verhuizen naar de parochies”, zegt Van den Bossche. “Als het in de kerk gebeurt, ­maken kinderen meer deel uit van de geloofsgemeenschap.”