Jonge gezinnen ontvluchten de stad

Antwerpen telde vorig jaar bijna 200 jonge gezinnen minder dan het jaar ervoor. Het gaat om singels of koppels van wie het oudste kind jonger is dan zes. De dalende trend werd al in 2013 ingezet, maar tekent zich na een lichte afvlakking weer sterker af. Dat blijkt uit cijfers van de stad Antwerpen. Van alle jonge Antwerpse gezinnen trekt ruim 22 procent binnen de vijf jaar weer weg.

_{(lees verder onder de foto)}

Ook in Gent is er sprake van een exodus. In 2017 trokken er voor het eerst in vijf jaar meer mensen weg dan erbij kwamen. Dat ligt onder meer aan de zowat 4.000 30- tot 34-jarigen die weggingen, zegt schepen voor Burgerzaken Sofie Bracke (Open Vld). "Elk jaar verliezen we 500 kinderen. Toch beschouwen we dat niet als een probleem, want Gent blijft stevig groeien. Je kunt moeilijk van een leegloop spreken als jaarlijks bijna 3.000 kinderen worden geboren."

Waar voor je geld

De huizenprijs is de belangrijkste reden waarom jonge gezinnen de stad de rug toekeren. Bracke: "Veel twintigers blijven na hun studies plakken. Maar zodra ze een huis zoeken, trekken ze naar randgemeenten zoals Melle of Destelbergen. Daar krijgen ze meer waar voor hun geld, terwijl ze dicht genoeg blijven om zich Gentenaar te voelen." Ook in Antwerpen verwijzen ze naar de vastgoedprijzen.

Maar de uittocht ligt ook aan een gebrek aan voorzieningen. In Antwerpen gaat het volgens sp.a-boegbeeld Tom Meeuws om wachtlijsten in crèches en jeugdbewegingen, maar ook om tekorten aan scholen, sportzalen en natuur. "Jonge gezinnen hebben nood aan groen. Als ze dat niet in hun buurt vinden, dan gaan ze er zelf naar op zoek." Meeuws pleit dan ook voor extra investeringen.

Het stadsbestuur zegt al veel inspanningen te leveren. Tijdens deze legislatuur kwamen er 2.000 extra plaatsen bij in de kinderopvang, waardoor de zogenaamde Barcelona-norm (33 plaatsen per 100 kinderen) wordt gehaald. Daarnaast kwamen er scholen, mobiliteitsvoorzieningen en 187 hectare groen bij. Als alles goed gaat, volgt straks ook de overkapping van de ring.

Opmerkelijk: vroeger sprak men in Antwerpen van een 'witte stadsvlucht'. Naarmate nieuwkomers met vreemde roots aankwamen, trokken blanke autochtonen weg. "Nu kent Antwerpen een welvaartsvlucht", zegt de woordvoerder van De Wever. "Mensen die opklimmen op de sociale ladder, zowel autochtoon als allochtoon, trekken weg naar de randgemeenten."

Eén groot stadsgewest

Wie overblijft, heeft minder kapitaal. Dan gaat het om studenten, jonge professionals en 65-plussers die omwille van sociale noden terugkeren naar de stad. "Een situatie die we absoluut willen keren", zegt De Wever. "Anders komt onze financiële draagkracht onder druk."

Daarom zou het volgens stadsplanners Eric Corijn (VUB) en Pascal De Decker (KU Leuven) logischer zijn om randgemeenten te laten opgaan in één groter stadsgewest dat de belastingen int. Corijn: "Zo zou je de stedelijke solidariteit rechttrekken, of mensen nu in het centrum of aan de rand wonen. Maar jammer genoeg houdt de politiek vanuit haar eigen belangen het oude idee van stad versus platteland in stand."