Britse premier May acht het 'heel waarschijnlijk' dat Rusland ex-spion Skripal vergiftigde

May deed een verklaring na een spoedoverleg met de bevoegde ministers en veiligheidsdiensten die zich buigen over de betrokkenheid van het Kremlin. Het prominente Conservatieve kamerlid Tom Tugendhat, voorzitter van de Kamercommissie Buitenlandse Zaken, had  bij de BBC al aangegeven dat de Britse premier met een terechtwijzing van Rusland zou komen.

May stelt dat oftewel de Russische overheid verantwoordelijk is, of dat de overheid "militair zenuwgas van Russische makelij" in handen van derden heeft laten vallen. De Britse premier roept nu de Russische ambassadeur op het matje. Die moet voor woensdag uitleggen hoe het komt dat zenuwgas werd teruggevonden bij de dubbele moordpoging in het kathedraalstadje Salisbury. 

Lees meer: De Koude Oorlog is terug van weggeweest (+)

Als die verklaring tekortschiet, aldus May, dan "is Groot-Brittannië bereid om meer verregaande maatregelen te treffen." Woensdag zou ze represailles bekendmaken. De verwachting is dat enkele Russische diplomaten (en spionnen) het land worden uitgezet en dat er geen officiële delegatie naar Rusland gaat, onder wie prins William, om het voetbalteam tijdens het wereldkampioenschap te vergezellen.

Circus

Het Russische ministerie van Buitenlandse zaken vindt de beschuldigingen over het gif "een circus". De uitspraken van May vormen onderdeel van een politieke campagne die provocerend is, liet het ministerie weten.

De Russische president Vladimir Poetin heeft volgens Russische media maandag in Krasnodar beklemtoond dat de Britten eerst de zaak goed moeten onderzoeken en dat er daarna over gesproken kan worden. Poetin verweet "de niet altijd objectieve Britse media aan een soort 'informatiegymnastiek' te doen".

De grote vraag is of de Britten daadwerkelijk van plan zijn om de oligarchen aan te pakken, met name zij die goede banden koesteren met Poetin. Daarbij wordt gedacht aan het intrekken van visa en confisqueren van bezittingen. Een van de superrijken op wie de schijnwerpers zullen komen te staan is Chelsea-eigenaar Roman Abramowitsj. Van hem is bekend dat hij op goede voet staat met het Kremlin en de president zelfs een jacht van 30 miljoen euro zou hebben gegeven.

De Magnitsky-wet

Een andere is Oleg Deripaska, de aluminiummagnaat die in Londen woont en goede contacten heeft met belangrijke politici. Zo ontving hij ooit George Osborne en Peter Mandelson op zijn jacht. Hij is een van de achttien prominente Russen die de Verenigde Staten niet in mogen. Dat komt door de Magnitsky-wet, een inreisverbod voor mensen die hun rijkdom op onduidelijke wijze hebben verworven. Deze wet is vernoemd naar de Russische zakenman Sergej Magnitsky die in 2009 na te zijn mishandeld, overleed in een Russische cel.

Magnitsky had indertijd het grootste belastingschandaal uit de Russische geschiedenis aan het licht gebracht, veroorzaakt door een maffiabende die banden zou hebben gehad met het Poetin-regime. De Russische zakenman Alexander Perepilichny, die hier informatie over had verstrekt, werd in 2012 dood aangetroffen bij zijn villa in Surrey, een sterfgeval dat nooit helemaal is opgehelderd.

Uiterst behoedzaam

May is in het verleden terughoudend geweest als het gaat om sancties tegen de Russen. Als minister van Binnenlandse Zaken heeft ze een gerechtelijk onderzoek naar de poloniummoord in 2006 op de Russische ex-spion Alexander Litvinenko lange tijd tegengehouden. Uiteindelijk bepaalde een onderzoeksrechter dat het Kremlin achter deze dood zit. Nog steeds is ze uiterst behoedzaam, anders dan haar minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson, die juist harde sancties wil.