Prof Russische politiek KU Leuven: "Presidentskandidaten kansloos tegenover Poetin, maar niet betekenisloos"

"Het gaat niet om een vrije competitie tussen kandidaten waaruit de kiezer kan kiezen", aldus Malfliet. "De kiezers scharen zich achter een leider van wie men vindt dat hij de komende zes jaren Rusland kan leiden. Het is dus eerder een kroning bij plebisciet: willen jullie Poetin nog als leider zonder alternatief de komende zes jaar."

Behoudens grote verrassingen rijft Poetin zondag een vierde mandaat als president binnen. In de peilingen krijgt hij zowat 70 procent van de stemmen. Aangezien in Rusland geen kiesplicht bestaat, is het opkomstpercentage ook belangrijk. Idealiter zou dat eveneens rond de 70 procent moeten bedragen.

Zeven andere kandidaten nemen ook deel aan de race naar het Kremlin, maar de meest populaire behaalt in de peilingen slechts ongeveer 7 procent. "De andere kandidaten zijn kansloos, maar niet betekenisloos", aldus de Ruslandexperte. "Zij vertegenwoordigen immers allemaal een element uit het publieke leven. Vladimir Zjirinovski van de Liberaal- Democratische Partij van Rusland (LDPR) vertegenwoordigt zo het Russisch nationalisme, 'Rusland voor de Russen'. Dat gaat voor Poetin te ver, Rusland moet voor hem multinationaal zijn", legt Malfliet uit.
Door die kandidaten krijgen de verkiezingen weliswaar meer kleur. "Al die kandidaten spreken een klein deel van de kiezers aan. De autoriteit van Poetin zonder alternatief, steekt daar ver boven uit."

Oppositiefiguur Aleksej Navalny is door de kiescommissie na gerechtelijke veroordelingen onverkiesbaar verklaard en neemt dus niet deel. "Navalny mag dan wel opkomen tegen corruptie, maar is volgens de bevolking toch ook niet de man die Rusland naar de toekomst toe zou kunnen besturen. Met zijn straatprotesten lijkt hij meer een revolutie te organiseren. De Russen willen verandering, maar geen revolutie want dat linken ze aan chaos en instabiliteit", aldus Malfliet. Zij wijst er nog op dat de opposant vooral actief is op in het Westen populaire sociale media zoals Twitter en Facebook. Op VKontakte, de Russische tegenhanger van Facebook, is hij echter niet zo populair. 

Eigenlijk is het leiderschap in Rusland onaantastbaar, stelt de hoogleraar nog. "Poetin en het Kremlin zijn de kiezer geen verantwoording verschuldigd, want ze hangen niet af van inkomsten uit belastingen. Poetin heeft immers de controle over de gas- en oliesector. Eens hij gekroond is bij plebisciet, hoeft hij geen verantwoording meer af te leggen. Men geeft aan die leider de mogelijkheid om Rusland naar het beste van zijn kunnen te besturen."

Malfliet merkt nog op dat nu ook naar een opvolger voor Poetin zal moeten worden gezocht, door zijn leeftijd en wettelijke beperkingen aan het ambt. Een opvolger die in staat zal moeten zijn om een relatieve binnenlandse stabiliteit te garanderen. "We denken altijd in onze termen over de politiek in Rusland, maar eigenlijk moeten we de Russische politiek op een andere manier bekijken, met aandacht voor de specifieke kenmerken van het Russische leiderschap."