Britten heropenen onderzoek naar 14 raadselachtige Russische sterfgevallen
De Britse politie heeft de handen vol na de vergiftiging van dubbelspion Sergej Skripal en zijn dochter. Minister van Binnenlandse Zaken Amber Rudd heeft opdracht gegeven om een nieuw onderzoek in stellen naar 14 niet geheel opgehelderde sterfgevallen van Russische ballingen of figuren met Russische connecties.
Daarbij gaat het onder meer om de Russische oligarch en Poetin-vijand Boris Berezovski, de gevluchte Russische zakenman Aleksandr Perepilitsjny en Aleksandr Litvinenko. De laatste werd met een radioactief gif omgebracht, terwijl bij Perepilitsjny een zeldzaam giftig kruid in zijn maag werd gevonden.
De lijst werd deze week nog wat langer nadat een vriend van Litvinenko, de 68-jarige Nikolaj Gloesjkov, dood was aangetroffen in zijn woning in een buitenwijk van Londen. De Russische krant Kommersant meldde dat op het lijk van Gloesjkov sporen van wurging zijn gevonden, maar dat is niet door de politie bevestigd. Volgens de politie houdt de zaak in ieder geval geen verband met de vergiftiging van Skripal.
Loegovoj
Gloesjkov, die in 2011 politiek asiel kreeg in Groot-Brittannië, was ooit topmanager bij Aeroflot, toen de luchtvaartmaatschappij in handen was van Berezovski. In 1999 werd hij tot vijf jaar cel veroordeeld wegens fraude, nadat zijn baas uit vrees voor president Poetin naar Londen was gevlucht. Twee jaar later deed Andrej Loegovoj, die als hoofd beveiliging voor Berezovski's televisiemaatschappij ORT had gewerkt, een mislukte poging om hem uit de gevangenis te bevrijden.
Gloesjkov was ervan overtuigd dat zijn vroegere baas uit de weg was geruimd
Loegovoj dook later op als een van de mannen die Litvinenko in 2006 het radioactieve polonium-210 toedienden tijdens een ontmoeting in een Londens hotel. Een theorie is dat Loegovoj strafvermindering had gekregen in ruil voor de belofte dat hij een klusje zou opknappen voor de Russische veiligheidsdiensten: Litvinenko uit de weg ruimen. Litvinenko was op dat moment bezig met een onderzoek naar de banden tussen het Kremlin en de Russische maffia in Spanje.
Berezovski
Zeven jaar na de moord op Litvinenko werd Berezovski dood aangetroffen in zijn badkamer. Hij zou zich hebben verhangen, maar een lijkschouwer zette later vraagtekens bij deze conclusie. In ieder geval was Gloesjkov ervan overtuigd dat zijn vroegere baas uit de weg was geruimd door de Russische geheime dienst.
De politie kon nooit onderzoek doen omdat de Russische ambassade zijn lijk meteen naar Rusland had overbracht
Een andere figuur op het lijstje dat de Britse veiligheidsdienst MI5 nu opnieuw onder de loep neemt is de stralingsexpert Matthew Puncher, die een belangrijke rol speelde bij de ontdekking dat Litvinenko met polonium was vergiftigd. Puncher werd in 2016 dood aangetroffen in zijn huis. Hij was doodgebloed nadat hij zichzelf met twee messen had gestoken. Zelfmoord, concludeerde de politie. Amerikaanse inlichtingenofficieren zijn er echter van overtuigd dat hij is vermoord.
Ponomarjov en Patarkatsisjvili
Ook een ander sterfgeval op de lijst houdt mogelijk verband met de Litvinenko-zaak. De Russische diplomaat Igor Ponomarjov overleed onder verdachte omstandigheden kort voordat hij een ontmoeting zou hebben met Mario Scaramella, die Litvinenko informatie gaf over de corrupte praktijken van de Russische geheime diensten in Italië. Volgens getuigen vertoonde Ponomarjov vergiftigingsverschijnselen, maar de politie kon daar nooit onderzoek naar doen omdat de Russische ambassade zijn lijk meteen naar Rusland overbracht. Scaramella zelf raakte twee dagen later licht besmet met polonium, toen hij Litvinenko ontmoette vlak nadat Loegovoj en een andere Rus het radioactieve gif in diens thee hadden gedaan.
De politie gaat ook opnieuw kijken naar de dood van de Georgische oligarch Badri Patarkatsisjvili, een zakenpartner van Berezovski en de man die Litvinenko hielp te vluchten naar Londen. Patarkatsisjvili stierf plotseling in 2008, kort nadat hij Scotland Yard had gewaarschuwd dat hij lucht had gekregen van plannen om hem te vermoorden. De Georgische zakenman werd door het Kremlin beschuldigd van grootscheeps zwendel.