Klokkenluider die Bannon-lek blootlegde van Facebook gegooid

De 28-jarige Wylie dropte gisteren een bom: in The New York Times en The Observer bevestigde hij dat Cambridge Analytica, het bedrijf waarvan hij de oprichter is, zonder toestemming de gegevens van 50 miljoen Facebookgebruikers had verzameld. De gegevens werden verzameld om ze te gebruiken voor de ontwikkeling van software waarmee het stemgedrag van kiezers voorspeld en beïnvloed kan worden.

Het massaal verzamelen van data zou begonnen zijn in 2014. Het bedrijf werd toen geleid door Steve Bannon. Bannon zou later een belangrijke rol spelen in de campagne van toenmalig presidentskandidaat Donald Trump. Na de verkiezing van Trump was Bannon lange tijd een van zijn belangrijkste adviseurs.

Cambridge Analytica werd opgericht toen de Canadees Christopher Wylie het idee kreeg om online gegevens te verzamelen om de profielen van Amerikaanse kiezers te analyseren en via gerichte advertenties hun gedrag te beïnvloeden.

Wylie vond 15 miljoen dollar startkapitaal bij de puissant rijke en Republikeinse sponsor Robert Mercer. En het bedrijf kreeg ook een bekende baas: Steve Bannon, die toen ook de grote man was achter de uiterst rechtse nieuwssite Breitbart News. Bannon was razend geïnteresseerd in de mogelijkheden van Wylies idee. In een interview met The Guardian zegt Wylie nu dat hij Bannons "gereedschap voor psychologische oorlogsvoering" heeft gemaakt.

Uiteindelijk kon Cambridge Analytica op een slinkse manier de hand leggen op de gegevens van 50 miljoen Facebookprofielen, een kwart van de kiesgerechtigden van de Verenigde Staten. De gegevens werden verzameld onder het mom van een universitair onderzoek dat gegevens verzamelde via een persoonlijkheidstest op Facebook.

Toen Facebook merkte dat er massaal data werden verzameld via de test, begonnen ze zich vragen te stellen. Maar toen de “onderzoeker” antwoordde dat het om een academisch onderzoek ging, liet Facebook begaan.

Nadat The Guardian in 2015 aan het licht had gebracht dat Cambridge Analytica Facebookgegevens verzamelde om Ted Cruz te helpen om Republikeins presidentskandidaat te worden, kwam Facebook toch in actie. De advocaten van de sociaalnetwerksite schreven een brief aan Wylie en andere betrokkenen met de vraag om de verzamelde data te verwijderen.

Wylie had intussen Cambridge Analytica verlaten en had naar eigen zeggen ook de gegevens al gewist. Maar er waren verschillende kopieën van de data in omloop. Facebook kreeg van de betrokkenen de bevestiging dat de gegevens gewist waren en daarmee leek de kous af.

Tot gisteren. The New York Times en The Observer kwamen na maanden onderzoek met het volledige verhaal van Cambridge Analytica naar buiten, met de getuigenis van Christopher Wylie,

Prompt besloot Facebook om Cambridge Analytica en aanverwante organisaties voorlopig te verwijderen omdat ze de gebruiksvoorwaarden hebben geschonden. En vandaag twitterde Christopher Wylie dat zijn Facebookprofiel geschorst is. “Omdat ik de klok luidde. Over iets dat ze stiekem al twee jaar wisten.”