Waarom houden de Russen zo van Vladimir Poetin? Zes vragen over de Russische verkiezingen

Jan Balliauw: "Het Kremlin had vooraf gemikt op 70 procent van de stemmen, met een opkomst die ook rond de 70 procent zou liggen. 76,6 procent van de stemmen voor Poetin, dat overtreft de verwachtingen. De opkomst lag wel iets lager, rond de 67 procent. Maar als je alles bij elkaar legt, krijg je nog een totaal van 56 miljoen Russen die voor Poetin gestemd hebben. Een absoluut record in het hedendaagse Rusland. Het vorige record dateert van 2008, toen Dmitri Medvedev zo'n 52 miljoen stemmen haalde."

Balliauw: "Er circuleren heel wat verhalen van stembiljetten die door mensen van het stembureau zelf in de bus werden gestopt, kiezers die selfies namen in het stemhokje om aan hun werkgever te laten zien nadat ze onder druk gezet zijn om voor 'de juiste' te stemmen... Het zijn onregelmatigheden, maar het blijven onregelmatigheden die het globale resultaat niet aantasten. Als je ervan uitgaat dat die 5 tot 10 procent van het resultaat uitmaken, blijft de score voor Poetin nog altijd gigantisch."

(Lees verder onder de foto)

Balliauw: "Russen vinden Poetin zonder twijfel de juiste man op de juiste plaats. Hij heeft het land op de kaart gezet, stabiliteit gebracht, een einde gemaakt aan de chaos van de jaren 90. De Russische bevolking vergelijkt niet met de ideale toestand zoals wij die in het Westen zien. In de jaren 90 was de situatie in Rusland aanzienlijk slechter. Dat is nu allemaal niet meer."

"Poetin teert ook op de confrontatie met het Westen, daarop drijft ook zijn populariteit. Het is een heimwee naar de sovjetperiode, toen Rusland wel meespeelde in de wereldpolitiek. In de jaren 90 hield niemand nog rekening met Rusland, onder Poetin is dat veranderd. Hij heeft Rusland weer groot gemaakt, en de Russen vinden dat fantastisch."

Balliauw: "Het grootste probleem is de economie. In 2015 belandde die in een zware crisis, onder meer door de internationale sancties, maar er zijn ook interne structurele problemen. Ze draaien bijvoorbeeld te veel op olie en gas. Als die prijzen dalen, zit de economie meteen in crisis. Na 2015 is het gebeterd, maar de economie groeit onvoldoende.

Er is bijvoorbeeld een groot probleem met de pensioenen: de reserves waarmee ze de crisis opvingen, raken uitgeput. Tijdens zijn campagne beloofde Poetin heel veel: nieuwe infrastructuur, nieuwe luchthavens, investeringen in onderwijs en gezondheid... Maar hij specifieerde niet waar het geld daarvoor vandaan zou moeten komen."

Balliauw: "Ik verwacht niet meteen een stijlbreuk. De eerste tekenen wijzen er toch op dat het huidige beleid zal worden voortgezet. De populariteit van Poetin drijft zoals gezegd ook op die confrontatie met het Westen, politiek gezien heeft het Kremlin die confrontatie nodig.

Aan de andere kant: Poetin heeft westerse technologie en financiering nodig om zijn economische problemen aan te pakken, en dat kan niet zolang de confrontatie aanhoudt. Misschien profiteert hij wel van zijn monsterscore om een andere weg in te slaan."

(Lees verder onder de foto)

Balliauw: "Een van zijn eerste uitspraken na zijn overwinning was dat hij niet van plan is om de grondwet te wijzigen, het lijkt er dus op dat het wel zijn laatste ambtstermijn zal zijn. Hij is ook jurist, pleit voor een legalistische aanpak, ik denk dat hij in 2024 dus geen kandidaat meer zal zijn.

Misschien zal hij niet helemáál uit de politiek verdwijnen, blijft hij aan in een soort functie op de achtergrond waarin hij zaken kan dirigeren. Wel duidelijk is dat de vraag over zijn opvolging als president de komende zes jaar heel belangrijk zal worden."