plusartikels
Crombez: 'Rapport over F-16's is een democratisch probleem'
SP.A-voorzitter John Crombez tilt heel zwaar aan de studie over de F-16's. 'Het beslissingsproces voor de opvolging van de F-16 is gemanipuleerd. Dit is mogelijk een zeer groot democratisch probleem.'
SP.A vraagt de onmiddellijke schorsing van de aankoopprocedure van nieuwe jachtvliegtuigen. De partij vraagt ook onderzoek naar wat er is misgelopen. Aanleiding voor die scherpe eisen is de studie van vliegtuigbouwer Lockheed Martin die aantoont dat de F-16 veel langer dan gedacht in dienst zou kunnen blijven. De toestellen vervangen door een nieuw type jachtbommenwerper zou dus niet nodig zijn, bericht De Standaard vandaag.
'Als het klopt dat Defensie de minister niet heeft geïnformeerd over het rapport, zitten we met een democratisch probleem', zegt SP.A-voorzitter Crombez. 'In een parlementaire democratie kan het niet dat Defensie info achterhoudt voor de politiek. Er is onderzoek nodig dat tot sancties moet leiden. En die kunnen ver gaan.'
Minister Vandeput komt deze namiddag uitleg geven in het parlement.
Fundamentele beslissing
Ook oppositiepartij Groen reageert ‘verbijsterd’. ‘Ofwel wist de minister niet van het bestaan van deze studie en worden studies besteld zonder zijn medeweten. Ofwel wist de minister het wel degelijk, en hield hij dit verborgen voor publiek en parlement. In beide gevallen is er een groot probleem voor zijn geloofwaardigheid’, aldus Groen-Kamerlid De Vriendt.
Volgens de oppositiepartij moet minister Vandeput de procedure ‘meteen opschorten, tot het parlement inzage heeft gekregen in de studie’. De Vriendt noemt het hele F-16-dossier ‘een toonbeeld van amateurisme’.
‘Deze studie geeft de regering de kans om het geweer van schouder te veranderen. Ze moet fundamentele beslissingen durven te nemen over de toekomst van Defensie. Worden we een zoveelste leger dat van alles een beetje kan en miljarden aan belastinggeld in de sloot gooit? Of spenderen we ons budget slim en specialiseren we ons leger, zodat het in een groter Europees geheel echt nuttig kan zijn?’
Volledige inzage
Regeringspartij Open VLD is ook niet op de hoogte over het bestaan van een rapport over de F-16’s. Mocht het bij de legertop zijn blijven liggen, dan moet worden onderzocht hoe dat komt, vindt de liberale partij.
‘Ik heb geen weet van dat rapport. Dus het eerste wat we willen, is volledige inzage krijgen’, zegt Tim Vandenput, defensiespecialist van Open VLD, in De Ochtend. ‘Naast inzage in het rapport willen we ook een toelichting over de inhoud. Pas dan kunnen we oordelen over de waarde ervan.’
Vandenput vindt het net zo belangrijk dat er een antwoord komt op de vraag waarom minister Steven Vandeput (N-VA) van Defensie het rapport nooit ontvangen heeft. ‘Als het bij de legertop is blijven liggen, dan is het maar de vraag waarom ze het niet hebben doorgegeven.’
Over een eventuele opschorting van de aankoop wilde de Open VLD’er geen uitspraken doen. ‘Ik moet het rapport eerst in handen krijgen. Maar als alle berichtgeving klopt, dan wil ik natuurlijk wel weten wat de mening van de minister en de legertop hierover is.’
‘Ik heb nooit, nooit informatie achtergehouden’
Vandeput heeft niet gelogen, maar is misschien voorgelogen. — © BELGA
Liegen in het parlement is een politieke doodzonde. Dat heeft Defensieminister Steven Vandeput (N-VA) dus niet gedaan. Maar dat belangrijke informatie niet tot bij hem geraakt, tast zijn geloofwaardigheid aan. 'Er is een zware inschattingsfout gemaakt.'
Defensieminister Steven Vandeput (N-VA) heeft vanmiddag in de Kamer nog eens herhaald dat hij ‘nooit, nooit informatie heeft achtergehouden voor regering of parlement’: ‘Ik heb het rapport vanmorgen voor de eerste keer gezien. Een paar uur later heb ik een tweede rapport mogen ontvangen’.
Er zijn dus twee rapporten waarin producent Lockheed Martin aangeeft dat onze gevechtsvliegtuigen een langere levensduur kunnen hebben. Deze krant berichtte over een rapport van 26 april 2017. Op 12 februari 2018 kreeg dat rapport een update.
Maar waarom is die informatie dan niet tot bij de minister geraakt? ‘Ik wil datde laatste steen omgedraaid wordt. Er zullen onderzoeken volgen. Die opdracht is gegeven aan de chef Defensie en daarnaast zal ik ook een externe dienst een audit laten uitvoeren. We moeten vermijden dat belangrijke informatie te laag in de keten blijft hangen.’
‘Er is een inschattingsfout gemaakt’
Vandeput heeft alvast zijn theorie. ‘Er is een zware inschattingsfout gemaakt’, zegt de minister. Hij wijst erop dat de studie gevraagd werd door de afdeling Materiaalbeheer van het leger. Dat gebeurde volgens de minister nadat Lockheed Martin had laten verstaan een nieuw theoretisch model te hebben om de levensduur van de vliegtuigen te berekenen. En de afdeling Materiaalbeheer wou wel eens weten wat dat betekent voor onze vloot. Onder meer om op die manier te weten welke vliegtuigen waar en wanneer het best ingezet worden.
Volgens Vandeput wist niet alleen de regering niets van de rapporten, maar waren ook de stafchef Marc Compernol en de topman van de afdeling Materiaalbeheer (Material Resources) niet op de hoogte.
‘Geen reden om de procedure te stoppen’
Met de twee rapporten in de hand wil de oppositie dat de minister de aankoopprocedure voor nieuwe gevechtsvliegtuigen opschort en bekijkt of een update van de nieuwe vliegtuigen geen goedkopere optie is. Maar Vandeput houdt vol dat die mogelijkheid bekeken is voordat de regering besloot om nieuwe gevechtsvliegtuigen aan te kopen. Hij ziet dan ook geen reden om de lopende procedure stop te zetten.
‘We zitten in de evaluatiefase. Ik zie geen reden om die evaluatie stop te zetten. Maar we zullen de informatie uit die rapporten en eender welke andere relevante rapporten mee naar de regeringstafel brengen eens de evaluatie rond is.’
Feit blijft dat Vandeput voor joker staat. Hij blijft verantwoordelijk voor de organisatie waar deze informatie blijkbaar niet doorgespeeld wordt naar de top en vervolgens naar de bevoegde minister. En dan nog in zo’n gevoelig dossier als de aankoop van nieuwe gevechtsvliegtuigen.
