Steeds meer gewestwegen scoren ondermaats, snelwegen doen het beter

Het Agentschap Wegen en Verkeer volgt systematisch de toestand van onze gewestwegen op. In 2015 werden de gewestwegen in Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant onder de loep genomen en in 2016 die in Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen. Uit de rapporten, die vandaag voorgesteld worden in het Vlaams Parlement, blijkt dat er een sterke toename is van het aantal gewestwegen dat een onvoldoende score krijgt. Met name in Antwerpen is de toename opvallend, van 17,4 procent in 2011 naar 27,1 procent in 2015.

AWV maakt zich duidelijk zorgen over die evolutie. Het agentschap spreekt van een neerwaartse trend. Zeker voor Oost- en West-Vlaanderen trekt het agentschap aan de alarmbel. Daar is sprake van "een systematische achteruitgang van de toestand van het wegennet". "De oorzaak hiervan ligt in het gebrek aan structureel onderhoud. Om de achterstand weg te werken en deze evolutie te kenteren moeten de budgetten voor de gewestwegen aanzienlijk verhoogd worden", staat in het rapport.

AWV berekende ook hoeveel er nodig zou zijn om de onderhoudsachterstand op de gewestwegen volledig weg te werken. Voor West-Vlaanderen zou daarvoor 194,8 miljoen euro nodig zijn, voor Oost-Vlaanderen 159,4 miljoen euro, voor Vlaams-Brabant 118,9 miljoen euro, voor Antwerpen 118,7 miljoen euro en voor Limburg 'maar' 74,2 miljoen euro. 

Beter nieuws is er voor de Vlaamse snelwegen. Uit het rapport blijkt dat vorig jaar 59,8 procent van de wegvakken op de autosnelwegen in goede of zeer goede staat was. Dat is beter dan de 53,6 procent in 2016. Vijf jaar geleden, in 2013, lag het cijfer maar op 47,4 procent.

Tegelijk is het aantal wegvakken op de autosnelwegen dat in slechte tot zeer slechte staat gedaald naar 14,2 procent. In 2013 was dat nog 23,7 procent. Uit berekeningen blijkt dat een budget van 32 miljoen euro per jaar in principe volstaat om de onderhoudsachterstand op korte termijn weg te werken. Maar daarbij zou er op langere termijn sprake kunnen zijn van kwaliteitsverlies. In het technisch ideale scenario zou 44,9 miljoen euro per jaar nodig zijn.

Uit de prognoses blijkt nog dat er op termijn, met name na 2025, opnieuw een groeiende onderhoudsachterstand dreigt, en dat voor alle scenario's. In het scenario dat er niet geïnvesteerd wordt in onderhoud, zou die achterstand in 2027 kunnen oplopen tot meer dan 800 kilometer en tegen 2037 zelfs tot meer dan 1.300 kilometer (tegenover 108 kilometer in 2017). Het rapport voegt er wel aan toe dat de gebruikte methode vooral bedoeld is om de onderhoudswerken voor de komende drie tot vijf jaar te plannen. 

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Ben Weyts (N-VA) schat dat de historische achterstand in het onderhoud van de gewestwegen op zeven jaar kan weggewerkt worden. Dat heeft hij vandaag gezegd in het Vlaams Parlement. "De focus om ook de historische achterstand op de gewestwegen aan te pakken, is er pas sinds 2016", aldus Weyts. Volgens de N-VA-minister is in totaal 660 miljoen euro om die historische achterstand weg te werken. 

Weyts wijst erop dat het budget voor het onderhoud van de autosnelwegen en gewestwegen tussen 2014 en 2018 is gestegen van 170 miljoen euro naar 230 miljoen euro, "een stijging met 35 procent". Volgens de minister zijn bijkomende investeringen gepland en kan de historische achterstand op die manier "op een jaar of zeven - en behoudens budgettaire tegenvallers - weggewerkt worden."