Experten: "Biodiversiteit gaat overal ter wereld achteruit. Zowel beleidsmakers als burgers moeten nu in actie schieten"
WeteschapDe biodiversiteit blijft overal in de wereld op verontrustende wijze achteruitgaan. Dit blijkt uit rapporten, samengesteld door honderden deskundigen, die bijeenkwamen in de Colombiaanse stad Medellin om een stand van zaken op te maken van de fauna, flora en bodems. Hun voorspellingen over de toekomst van dieren- en plantensoorten over de hele wereld zijn bijzonder onrustwekkend. De verantwoordelijkheid om het probleem aan te pakken, ligt niet alleen bij de beleidsmakers, maar ook bij de burgers zelf, zeggen ze.
Volgens de deskundigen van IPBES - 'Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services - kent de aarde een "massale uitsterving" van soorten, de eerste sinds de verdwijning van de dinosaurussen ongeveer 65 miljoen jaar geleden, en de zesde in 500 miljoen jaar. "De gevolgen zijn dramatisch, zowel voor de economieën als de voedselveiligheid en de levenskwaliteit van de mens."
10.000 publicaties
Gedurende drie jaar werkten meer dan 550 vorsers op de synthese van de gegevens van ongeveer 10.000 wetenschappelijke publicaties. Het resulaat werd in vier rapporten over Amerika, Afrika, Azië-Stille Oceaan en Europa-Centraal-Azië gegoten. "In elke regio, met uitzondering van enkele positieve voorbeelden, gaan de biodiversiteit en de capaciteit van de natuur om bij te dragen tot het welzijn van de mens, achteruit of teniet door de druk op de habitat van de soorten, overexploitatie, het niet-duurzame gebruik van de natuurlijke rijkdommen, water- en luchtverontreiniging, de toename van invasieve soorten en de klimaatverandering", zegt de voorzitter van IPBES, Robert Watson.
Een overzicht van de bevindingen:
Amerika
Als de huidige trends zich verderzetten, zullen er in Amerika tegen 2050 vijftien procent minder planten en dieren zijn. Bijna een kwart van de onderzochte soorten, zijn bedreigd. Bijna twee derde van alle soorten gaan erop achteruit. Meer dan 20 procent van alle soorten kennen een sterke terugval.
Azië-Stille Oceaan
De regio staat er bijzonder slecht voor. "Alle grote ecosystemen zijn bedreigd", zeggen de wetenschappers. Alle exploiteerbare visvoorraden voor de commerciële visvangst zullen tegen 2048 verdwenen zijn. Als er niets gebeurt zal de regio 45 procent van zijn biodiversiteit verliezen en ongeveer 90 procent van de koraalriffen.
Europa en Centraal-Azië
28 procent van de diersoorten die enkel in Europa leven zijn met uitsterven bedreigd. De voorbije tien jaar is het beschikbare land voor planten en diersoorten met 42 procent teruggevallen. Sinds 1970 is het aantal watergebieden gehalveerd.
Afrika
Afrika kan tegen 2100 ongeveer de helft van zijn vogel- en diersoorten verliezen. Dat is catastrofaal voor de Afrikaanse bevolking, van wie 60 procent afhangt van de natuurlijke hulpbronnen.
Momenteel zijn al meer dan 20 procent van alle Afrikaanse soorten bedreigd of uitgestorven.
Meer dan "beestjes"
Tijdens het Platform gaat het over meer dan "beestjes", aldus Watson. "Het gaat over hoe we de aarde leefbaar houden voor mensen, omdat we voor ons voedsel, schoon water en de openbare gezondheid afhankelijk zijn van de biodiversiteit. Dit ondermijnt het welzijn over de hele planeet en bedreigt ons voedsel en ons water op lange termijn."
Wat er gebeurt is een neveneffect van een wereld die steeds rijker en steeds dichter bevolkt wordt, zegt de wetenschapper. Er is meer eten nodig, meer zuiver water, meer energie en meer land. De manier waarop onze samenleving dat heeft proberen te bereiken, gaat echter ten koste van de biodiversiteit.
We blijven ervoor kiezen om te lenen van de toekomst om vandaag goed te kunnen leven.
Cruciale habitats werden aan stukken gereten, uitheemse soorten nemen nieuwe plaatsen in, chemicaliën zijn schadelijk voor planten en dieren, watergebieden en mangroves die cruciaal zijn voor het opkuisen van de vervuiling verdwijnen en de zeeën zijn overbevist. De klimaatverandering wordt steeds erger en de klimaatopwarming zal de biodiversiteit binnenkort even hard treffen als alle andere problemen samen, licht Watson toe.
"We blijven ervoor kiezen om te lenen van de toekomst om vandaag goed te kunnen leven", zegt Jake Rice, hoofdwetenschapper van het Canadese departement voor visserij en oceanen, die meewerkte aan het rapport over Amerika.
Het is een morele kwestie: hebben we als mensen het recht om hen te doen uitsterven?
Evenwichtig dieet
De rapporten roepen unaniem tot actie op. "We moeten nu handelen om een einde te maken aan het niet-duurzame gebruik van natuurlijke hulpbronnen", schrijven de experts.
De wetenschappers pleiten voor beleidsmaatregelen, maar wijzen erop dat burgers ook zelf hun steentje kunnen bijdragen door minder energie en minder water te verbruiken en minder rood vlees te eten. "Een gebalanceerd dieet kan echt helpen", aldus Watson. "Er zijn veel dingen die je zelf kan doen."
Als de samenleving niet ingrijpt, zijn de vooruitzichten erg triest, maar het tij kan nog keren, aldus de wetenschapper. "Sommige soorten zijn bedreigd met uitsterving. Andere zullen terugvallen in aantal. Het zal een eenzamere plek worden in vergelijking met onze natuurlijke wereld. Het is een morele kwestie: hebben we als mensen het recht om hen te doen uitsterven?", zegt Watson.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
El Niño is officieel ten einde: zal dit een impact hebben op onze lente en zomer?
-
PREMIUM
Grootste stap voorwaarts sinds de jaren 70: onderzoekers vinden manier om gevaarlijke infecties klein te krijgen
Ziekenhuizen kampen met een groeiend probleem van antibioticaresistentie, waardoor steeds meer bacteriën niet meer te behandelen zijn met bestaande geneesmiddelen. Een team van Zweedse wetenschappers is nu echter een nieuwe vorm van antibiotica op het spoor. En dat is heel goed nieuws om hardnekkige infecties zoals E. Coli en K. pneumoniae - dat onder andere een longontsteking kan veroorzaken - in de toekomst beter te kunnen behandelen. -
Mijnenergie
Klopt jouw energiefactuur wel helemaal? En hoe betwist je een te hoge afrekening?
Af en toe berichten media over absurd hoge energiefacturen die bijvoorbeeld het gevolg zijn van een nulletje te veel of een vergeten komma. Dergelijke frappante fouten spot je als klant meteen. Maar soms duiken er ook afwijkingen op, die – hoewel ze minder in het oog springen - je toch een aardige duit kosten. Hoe stel je deze vast en op welke manier kan je ze aanvechten? Mijnenergie.be helpt je stap voor stap. -
-
iHLN
Shazam voor natuurliefhebbers: deze app herkent bloemen, planten en insecten
-
3
Fossielen die door 11-jarig meisje gevonden werden aan Britse kust blijken van grootste zeereptiel ooit
De fossiele resten die een Brits meisje en haar vader in 2020 vonden op een strand in Somerset, blijken toe te behoren aan wat mogelijk het grootste zeereptiel ooit was. Met een lengte van 22 tot 26 meter was de ‘Ichthyotitan severnensis’ zo lang als twee bussen achter elkaar. -
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
De werkende Belg kan op steeds meer extraatjes rekenen: de voorbije vijf jaar is het gemiddeld aantal extralegale voordelen met 10 procent toegenomen. Om welke voordelen gaat het precies (en welke zijn aan een terugval bezig)? Welke rol spelen je functie, statuut, opleiding en de sector waarin je werkt? En wat met de verschillen tussen man en vrouw? Jobat.be zocht het uit. -
Volgers halen opgelucht adem: ekster Molly en hond Peggy weer herenigd na inbeslagname vogel
-
Prachtige halo gespot: maar betekent die kring rond de zon ook regen in de ton?
-
PREMIUM
Van ‘mooi weer’-wolken tot cirrostratus: meteoroloog onthult met welke wolken je zelf het weer voorspelt
Wolken vertellen ons veel over de manier waarop het weer de komende uren gaat evolueren. Ze maken zichtbaar wat er gaande is in de atmosfeer en verklappen dus vaak of er een weersverbetering of -verslechtering aankomt. Meteoroloog Jonas De Bodt legt uit hoe je de wolken kan lezen. “Zodra je enkele wolkentypes kan onderscheiden en weet wat ze betekenen, kan je al veel voorspellen.” -
WHO “enorm bezorgd” over groeiende overdracht vogelgriep naar nieuwe diersoorten: “buitengewoon hoog” sterftecijfer bij mensen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is “enorm bezorgd” over de toenemende overdracht van de H5N1-variant van het vogelgriepvirus naar nieuwe diersoorten. Bij de mens is er sprake van een “buitengewoon hoog” sterftecijfer. Meer dan de helft van wie besmet raakt, overleeft het niet. -
PREMIUM
“Na zonnig weekend slaat het weer helemaal om”: waarom doet april altijd wat hij wil?
26 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerAnoniem
Raymond Dederen-STRAVEN
Anoniem
Patrick Moorthamer
marina massu