Bij het onderzoek van Test-Aankoop toonde 66 procent zich voorstander van een invoering van statiegeld en bijna 90 procent van de bevraagden was bereid zijn of haar blikjes en petflesjes terug te brengen naar de supermarkt om het statiegeld te recupereren. 82 procent vindt bovendien dat zwerfvuil een groot probleem is in zijn regio.

Afwijkende resultaten

Dat de resultaten afwijken van eerdere onderzoeken op vraag van FostPlus, FEVIA en Comeos, waarin slechts 22 procent van de bevraagden voorstander bleken, ligt volgens Test-Aankoop aan de vraagstelling. “In de enquête die in opdracht van de sector werd gevoerd, werden de bevraagden immers voor de keuze gesteld tussen de blauwe zak of het statiegeld. Vanzelfsprekend zijn er heel wat minder consumenten die willen afstappen van een werkend systeem.”

Alleen belet dat systeem niet dat het zwerfvuil blijft toestromen in onze bermen en straten, zegt de consumentenorganisatie. “De mensen zijn het beu om op zondag te gaan wandelen of te joggen langs bermen en paadjes vol blikjes en flesjes.”

Tijd voor verandering dus en die transitie kan het best bottom-up gebeuren, vanuit de basis, zegt Test-Aankoop. “U, beste burgemeester, draagt immers het gros van kosten en u weet als geen ander wat uw inwoners het meest stoort... Vraagt u zich soms af waarom er geen ijzer of koper tussen het gedumpte afval blijft liggen ? Wat geld opbrengt, is geen afval meer maar wordt een materiaal, en geld, dat gooit niemand weg.”

Vragen bij onderzoek

Handelsfederatie Comeos laat vrijdag in een reactie weten dat ze vragen heeft bij het onderzoek van Test-Aankoop. “Zij beweren dat uit hun bevraging blijkt dat voor 82 procent van de mensen zwerfvuil een echte plaag is. Hoe komt het dan dat de gemeente- en stadsmonitor van de Vlaamse overheid die deze week is uitgekomen, stelt dat zwerfvuil voor 35 procent van de Vlamingen een echt probleem is? “

Er is een groot misverstand, zegt Comeos, “er is duidelijk een draagvlak tegen zwerfvuil in Vlaanderen, we willen dat allemaal bestrijden, maar er is geen draagvlak voor statiegeld: dat is een fabel, bewust gecreëerd door de statiegeldalliantie die gefinancierd wordt door terugnameproducent Tomra om overal gemeentebesturen te overtuigen om zich aan te sluiten bij de alliantie en zo druk te zetten.”

Volgens Comeos proberen die de gemeenten ervan te overtuigen dat door de invoer van statiegeld de kosten voor het opruimen van zwerfvuil zullen smelten als sneeuw voor de zon. Wat ze er niet bijvertellen is dat dit statiegeld slechts een fractie van het probleem aanpakt, aldus de federatie, “want naast blikjes vind je ontelbare peuken, papiertjes, kauwgum,... en dat blijft dan allemaal liggen”.

“De installatie van een systeem van statiegeld kost handenvol geld terwijl wij als sector weten dat de consument, als die goed geïnformeerd is over wat statiegeld in de praktijk betekent, de blauwe zak verkiest boven een nieuw systeem van statiegeld.”