55.000 Catalanen op straat tegen arrestatie Puigdemont, 79 gewonden bij confrontaties met politie

Aan de zetel van de Spaanse regering stond de oproerpolitie opgesteld, die betogers tegenhield. Het kwam er tot trek- en duwwerk met woedende betogers, die ook met vuilnisbakken naar de politie gooiden. De politie drong de betogers verschillende keren terug met de wapenstok en schoot zelfs in de lucht. Iets voor 22 uur dreef de politie de betogers uit elkaar. Op videobeelden is te zien hoe sommige betogers daarbij hardhandig worden aangepakt. Politiebusjes raasden met hoge snelheid door de straten die volgepakt waren met demonstranten.

De hulpdiensten moesten 79 lichtgewonden verzorgen, waaronder 13 agenten van de Mossos d'Esquadra, de Catalaanse politie. Vier personen werden opgepakt. 

"Ze gaan niets tegenhouden met de arrestaties, integendeel", zei Yolanda Salleras, een 37-jarige kinesitherapeute. "Ze willen ons begraven, maar telkens ze toeslaan, staan er vier nieuwe separatisten op." Voor haar is de tijd van betogen voorbij. "We hebben iets radicalers nodig. Ik zou het land platleggen, een algemene staking van verscheidene dagen totdat ze allemaal vrijgelaten worden."

De voorzitter van het Catalaanse parlement, Roger Torrent, gaf vanavond een toespraak en riep op tot kalmte en het vormen van een "maatschappelijk front" tegen de manier waarop Spanje de Catalaanse kwestie aanpakt. "De Spaanse honger naar wraak is onstilbaar", zei Torrent.

(Lees verder onder de foto's en tweets)

Rustiger bleef het bij de grote betoging vanmiddag. De manifestanten zwaaiden met de Catalaanse vlag en riepen slogans als "Vrijheid voor de politieke gevangenen" en "Puigdemont president".

De actievoerders reageerden op een oproep van een separatistische groepering, het Comité voor de verdediging van de Catalaanse republiek, en trokken van de Ramblas, de bekende Barcelonese boulevard, naar de vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Barcelona. Voor de delegatie van de Europese Commissie riepen de betogers "Dit Europa is een schande". Geen enkel land van de Europese Unie steunt de onafhankelijkheidsbeweging van Catalonië.

Vandaar ging het naar het Duitse consulaat, waar de demonstranten hun afkeer wilden uiten tegen de arrestatie van de afgezette minister-president Carles Puigdemont. Die werd vanmiddag in Duitsland opgepakt.

Puigdemont, die in ons land in vrijwillige ballingschap leeft, werd vanmorgen opgepakt in Duitsland. Hij moet morgen voor de rechter verschijnen, die officieel zijn identiteit moet vaststellen. Daarna moet de rechtbank in Schleswig beslissen of Puigdemont vastgehouden wordt.

Eerder op de dag zei de Belgische advocaat van Puigdemont, Paul Bekaert, dat hij verwacht dat zijn cliënt voorwaardelijk in vrijheid zal worden gesteld. Die beslissing moet binnen de 48 uur na zijn arrestatie gebeuren. De maximale termijn voor een definitieve beslissing over de uitlevering van Puigdemont aan Spanje, op basis van een Europees aanhoudingsbevel, bedraagt 60 dagen.

Puigdemont verblijft al maanden in ons land. De politicus kwam samen met vier ministers naar België, nadat de Spaanse regering Catalonië onder voogdij had geplaatst omdat de regio de onafhankelijkheid had uitgeroepen op 28 oktober. Het Spaanse gerecht probeerde eerder al om de Catalaanse leider door België te laten uitleveren, maar dat liep vast in juridisch getouwtrek. Madrid trok het Europese aanhoudingsbevel daarop weer in. 

Vrijdag echter werd het opnieuw geactiveerd, nadat Puigdemont samen met meer dan tien andere Catalaanse politici in beschuldiging werd gesteld. Puigdemont bevond zich op dat moment in Finland. Hij nam er deel aan bijeenkomsten in het parlement en gaf vrijdag een lezing aan de universiteit van Helsinki.

De Finse politie liet dit weekend weten dat ze wou ingaan op het verzoek van Spanje om de voormalige Catalaanse leider aan te houden. Maar volgens de Finse politicus Mikko Karna, die Puigdemont onderdak bood, verliet die vrijdag al Finland en was hij intussen weer in ons land. 

Dat blijkt dus niet te kloppen. Volgens Puigdemonts advocaat, Jaume Alonso-Cuevillas, is de Catalaan vandaag bij Deens-Duitse grens door de politie aan de kant gezet en gearresteerd. De politicus was met de wagen onderweg naar ons land. Het Duitse gerecht in de deelstaat Schleswig-Holstein moet nu beslissen of hij aan Spanje wordt uitgeleverd. 

De Catalaanse leiders worden beschuldigd van rebellie, opruiing en misbruik van belastinggeld en riskeren tot 50 jaar cel.

Volgens zijn advocaat Paul Bekaert nam Puigdemont de wagen om luchthavencontroles te vermijden. Volgens Bekaert liep hij wellicht niet bij een toevallige controle tegen de lamp, maar is de kans reëel dat de Spaanse politiediensten hun Duitse collega's hebben getipt. 

Ook Spaanse media schrijven dat Puigdemont werd opgepakt na een samenwerking tussen de Duitse politie, de Spaanse politie en de Spaanse inlichtingendiensten. Die zouden hem in Finland al in de gaten gehouden hebben. De arrestatie zou om 11.15 uur vanmorgen gebeurd zijn op een snelwegparking van de A7 bij de stad Jagel, op 30 kilometer van de Duits-Deense grens. Aan boord van de Renault Espace - met Belgische nummerplaat - waren nog vier andere personen.

Puigdemont werd intussen in een cel in Neumünster opgesloten.

Hoe moet het nu verder met Puigdemont? Bekaert denkt dat hij snel onder voorwaarden vrij zal worden gelaten, "zoals in België ook gebeurd is". De Duitse rechter moet binnen de 48 uur beslissen over die voorwaardelijke invrijheidsstelling. Wellicht gebeurt dat morgen, zeggen bronnen aan persbureau DPA. Binnen een periode van 60 dagen moet de Duitse justitie ten gronde oordelen over de uitvoering van het aanhoudingsbevel dat Spanje tegen Puigdemont uitgevaardigd heeft. 

Toen Puigdemont in november 2017 door de Brusselse onderzoeksrechter werd vrijgelaten, mocht hij in afwachting van de behandeling ten gronde van het toen uitgevaardigde aanhoudingsbevel België niet verlaten zonder toestemming.

Bekaert bevestigt dat hij de advocaat van Puigdemont blijft, ook al bevindt zijn cliënt zich in Duitsland. De Catalaanse ex-minister-president kijkt in Spanje mogelijk tegen een lange gevangenisstraf aan, nadat hij en twaalf andere separatisten vorige vrijdag in vervolging werden gesteld wegens rebellie. "Maar natuurlijk wil hij dat koste wat het kost vermijden", zegt Bekaert. "Ik stel mij overigens grote vragen bij de Spaanse democratie, die verkozen parlementsleden achter de tralies zet."

Ondertussen bericht de Duitse krant Kieler Nachrichten dat Puigdemont overweegt om asiel aan te vragen in Duitsland. 

"Als hij dit doet, wordt de asielaanvraag zoals bij iedereen" door de federale migratiedienst Bamf (Bundesamt für Migration) bekeken, zei een woordvoerder van het departement Binnenlands Bestuur van Sleeswijk-Holstein aan de krant.

Wel zien zijn kansen er niet goed uit. "Strafvervolging op basis van een Europees aanhoudingsbevel heeft voorrang op een asielaanvraag."

Vrijdag werden opnieuw een reeks Catalaanse politici aangehouden en opgesloten en werden de aanhoudingsbevelen voor de gevluchte politici, waarvan er nog een aantal in ons land bevinden, opnieuw geactiveerd. De Schotse politie op zijn beurt liet deze namiddag weten een aanhoudingsbevel voor ex-minister van Onderwijs Clara Ponsati ontvangen te hebben. Haar advocaat zegt dat Ponsati zich vrijwillig zal aangeven bij de Schotse politie.

In Spanje werd ook ex-parlementsvoorzitster Carme Forcadell is opgesloten, de partijvoorzitster van de separatistische partij ERC, Marta Rovira, vluchtte vrijdag naar Zwitserland. 

Tientallen Catalanen en sympathisanten hebben vanmiddag ook op het Schumanplein in Brussel een solidariteitsactie gehouden om de politieke gevangenen van Catalonië te steunen. De actie werd brandend actueel door de aanhouding van Puigdemont. 

"Met de repressie willen ze onze beweging kapot maken, maar eigenlijk maken ze die sterker en dat merken ze niet eens", zegt de Catalaanse betoger Pere Jordi Junqué. "Sinds het begin van de vorige eeuw hebben we een tiental Catalaanse presidenten gekend die allemaal in gevangenschap of ballingschap zijn geweest. Dat is de situatie waarin we leven. Ze blijven maatregelen tegen ons treffen, maar dan moet je je niet meer afvragen waarom we ons willen afscheiden."

Het Catalaanse parlement heeft intussen nog altijd geen premier. De eerste kandidaat, Carles Puigdemont, vluchtte naar België in ballingschap en de tweede kandidaat, Jordi Sanchez, zit in voorhechtenis in Madrid. De derde kandidaat, Jordi Turull, zit sinds vrijdag samen met vier andere Catalaanse separatististische politici ook in voorhechtenis op bevel van rechter Pablo Llarena. Daardoor kon Turull het debat dat gisteren voor zijn beëdiging gepland was, niet bijwonen.

"Het is absurd, want we gaan terug naar een autoritair regime zoals we dat gekend hebben 50 jaar geleden met Franco. De mensen die nu aan de macht zijn van de Partido Popular zijn een uitloper van het Franquisme. Er is dus niets veranderd, vooral binnen het gerechtelijk systeem", aldus Pere Jordi Junqué.