CD&V eist onafhankelijk onderzoek naar langer leven F-16's

"Als we echt de juiste keuze willen maken, moet er dringend een onafhankelijk, extern onderzoek komen naar de levensduurverlenging van onze F-16’s", zegt federaal parlementslid Yüksel. 

"Het leger heeft de afgelopen week bewezen dat het hier zelf niet objectief over kan oordelen. En ook in de Amerikaanse wapenfabrikant Lockheed Martin heb ik weinig vertrouwen. De gewezen adjunct-kabinetschef van defensieminister Vandeput, Simon Put, werkt daar momenteel als lobbyist. Iemand met gevoelige informatie van het kabinet is dus aan de slag bij het bedrijf dat we miljoenen, of zelfs miljarden, gaan betalen. Dat is gevaarlijk", waarschuwt Yüksel.

'Aankoop van de eeuw'

Sinds vorige week is duidelijk dat er berekeningen bestaan van Lockheed Martin waaruit blijkt dat de Belgische F-16’s (of althans de carrosserie ervan) veel langer kunnen vliegen dan gedacht.

Die berekeningen kwamen er op vraag van de materiaalbeheerder van het leger, het directoraat-generaal Material Resources, maar werden daarna doelbewust niet doorgegeven aan stafchef Marc Compernol en minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA). België is al drie jaar op zoek naar een vervanger voor de F-16’s, in de veronderstelling dat die versleten zijn tegen 2023. Het gaat om een dossier – 'de aankoop van de eeuw' – van in totaal 15 miljard euro.

Vandeput heeft intussen twee audits opgestart – een door het leger zelf en een door de federale auditdienst. Tegelijk heeft hij aan Lockheed Martin een uitgewerkt rapport gevraagd over de kostprijs van een levensduurverlenging van de Belgische F-16's. Een studie van het leger in november 2015 kwam uit op een meerkost van 2,2 miljard euro om de gevechtsvliegtuigen vijftien jaar langer in de lucht te houden. 

Op basis van die studie besliste de regering vervolgens om meteen een nieuwe vervanger te bestellen. Lockheed Martin claimt nu dat de Belgische toestellen tussen zes en tien jaar langer kunnen vliegen zonder grote meerkost voor ons land.

Nood aan mensentaal

Het CD&V-voorstel is simpel: stel een onafhankelijk onderzoeksbureau aan om duidelijkheid te verschaffen. 

Yüksel: "We hebben nu de studie van het Belgisch leger uit 2015, de berekeningen van Lockheed Martin uit 2017 en straks het nieuwe rapport van Lockheed Martin. Leg die verschillende documenten voor aan externe onderzoekers, die ons dan met een neutrale blik kunnen vertellen of het mogelijk is om onze F-16’s langer in de lucht te houden. Anders blijven we in rondjes draaien."

Coalitiegenoot Open Vld ziet het anders. "Ik pas voor een zoveelste, nieuwe studie. Dat helpt ons nu niet vooruit", zegt Tim Vandenput. "Waar we wel nood aan hebben   is een synthese in mensentaal van het F-16-dossier. Al die studies, nota's en rapporten: niemand raakt er nog wijs uit. Ik ben zelf een ingenieur en toch begrijp ik niet alles. Daarom zou het goed zijn om bijvoorbeeld een wetenschappelijke expert uit te nodigen in de Kamer, die dan meer duidelijkheid kan geven."

Alle opties openhouden

Ook minister Vandeput houdt voorlopig de boot af. "Ik neem nota van het voorstel van Yüksel. Ik heb zoals bekend extra informatie gevraagd aan Lockheed Martin. We hebben nu een procedure die loopt, en die loopt verder." 

Premier Charles Michel (MR) liet vorige week in het federaal parlement verstaan dat zijn regering geen beslissing zal nemen over de vervanging van de F-16's zonder alle mogelijkheden te bekijken. Dus ook een levensduurverlenging. "Op basis van de informatie die we vandaag hebben gekregen, komt er geen beslissing zonder de volledige duidelijkheid over een beslissingsproces, maar ook over de analyse van de verschillende opties."