De patiënte leed aan retinitis pigmentosa (RP), een zeldzame erfelijke oogaandoening die voorkomt bij 1 op de 3.000 Belgen. “Het is een aandoening waarbij lichtgevoelige cellen aan de binnenkant van het oog degenereren”, zegt dr. Nerinckx. “Het zicht gaat stilaan achteruit tot uiteindelijk vaak volledige blindheid volgt. Een behandeling of ingreep in een vergevorderd stadium van de ziekte was tot voor kort niet mogelijk in België.”

Minicamera en zakcomputer

Nu dus wel, dankzij een implantaat of bionisch oog dat ontwikkeld werd door Second Sight Medical Products, een start-up gespecialiseerd in medische apparaten die blindheid bestrijden. Het bionisch oog kreeg de naam ‘Argus II Retinal Prosthesis System’ of kortweg ‘Argus II’. De behandeling herstelt niet het normale zicht, maar vervangt gedeeltelijk de functie van het netvlies door een systeem met minicamera, zakcomputer en implantaat. Dat systeem laat de patiënt zien op een kunstmatige manier.

De persoon draagt een bril met een minicamera in het midden van het montuur. De camera zendt de beelden naar een kleine draagbare computer. De computer vertaalt de beelden en zendt ze via een antenne op de bril naar het implantaat op het netvlies. Het implantaat werkt zoals de afgestorven lichtgevoelige cellen en stimuleert via 60 elektroden de nog intacte zenuwcellen van het netvlies. De zenuwcellen sturen het signaal via de oogzenuw naar de hersenen waar zich dan uiteindelijk het beeld vormt. Voor de persoon lijkt het alsof hij/zij opnieuw beelden of vormen kan waarnemen. Ook de patiënt in het UZ Gent kan op deze kunstmatige manier opnieuw zien wat er zich voor haar afspeelt.

Opnieuw leren zien

Voor de toepassing van Argus II is het cruciaal dat de patiënt ooit kon zien. “Na een succesvolle operatie in januari is het nu belangrijk dat de patiënt een intense revalidatie krijgt”, aldus dr. Nerinckx. “Tijdens de revalidatie in het UZ Gent leert de patiënt de beelden van de camera interpreteren en koppelen aan beelden die ze ooit al heeft gezien. Je kan het vergelijken met het leren van een nieuwe taal, maar dan met beelden.

De eerste resultaten van de behandeling zijn positief. De patiënt is goed hersteld en kan stap voor stap beter waarnemen.” R.C., de patiënte, getuigt: “Na tien jaar blindheid kan ik opnieuw grote vormen zien. Ik zie licht en donker, contrastrijke deurkaders en lijnen.”

“Sommige personen kunnen opnieuw de was sorteren en grote letters lezen”, vult dr. Nerinckx aan. “De levenskwaliteit van deze vrouw gaat er sterk op vooruit.”