Wetenschappers ontdekken een "onbekend orgaan" dat mogelijk een rol speelt bij kanker
Amerikaanse wetenschappers hebben in ons lichaam een netwerk van kanaaltjes ontdekt dat lijkt te fungeren als een tot nu toe onbekend orgaan. Het netwerk zou ook kunnen verklaren hoe kanker zich in ons lichaam verspreidt.
Het netwerk is per toeval ontdekt op beelden van endoscopieën. Een endoscopie is een kijkonderzoek waarbij een camera door het spijsverteringsstelsel reist en daar beelden maakt van de organen. Amerikaanse artsen hadden bij zo'n endoscopie een techniek gebruikt die het lichaamsweefsel vergroot weergeeft.
Vreemde patronen
Op de beelden die ze te zien kregen, met name van de galwegen, merkten ze patronen op die ze nog nooit eerder hadden gezien. De artsen legden de beelden voor aan Neil Theise, een patholoog van de New York University School of Medicine. Bij 12 patiënten die geopereerd moesten worden, liet hij met hun toestemming een stukje van het galwegweefsel wegnemen.
Nadere studie van het weefsel bracht aan het licht dat de vreemde patronen minuscule kanaaltjes zijn, gevuld met vloeistof. Neil Theise en z'n team vonden de kanaaltjes ook terug in andere organen, zoals de blaas, en onder de huid. Hij vermoedt dat de kanaaltjes door heel het lichaam lopen en samen fungeren als een apart orgaan.
Stootkussen
Theise denkt dat het netwerk van kanaaltjes een vijfde van al het lichaamsvocht bevat en voornamelijk functioneert als "stootkussen": het moet de andere organen beschermen tegen schokken. Maar tegelijk zou het ook bijdragen tot de verspreiding van kanker. Kankercellen zouden van het netwerk gebruik maken om zich te verplaatsen door het lichaam en andere organen aan te tasten. Theise heeft daar bij de studie van tumorweefsel aanwijzingen voor gevonden.
Dood versus levend weefsel
Dat het netwerk van kanaaltjes - het aparte orgaan - nooit eerder is opgemerkt, komt omdat pathologen in de regel dood weefsel bestuderen, aldus Theise. Dood weefsel bevat geen vloeistoffen waardoor de kanaaltjes niet zichtbaar zijn. Theise kon het weefsel dat hij bestudeerde via een speciale techniek in leven houden, en zo de kanaaltjes in kaart brengen.
Die zogenoemde kanaaltjes waren ons al eerder bekend. Alleen hebben we ze nooit in detail kunnen bestuderen
Professor Patrick Pauwels, hoofd van de dienst Pathologische Anatomie van het UZ Antwerpen, relativeert de vondst van z'n Amerikaanse collega. "Spreken over een onbekend orgaan is propagandataal. Die vloeistofstromen zijn ons al langer bekend. Alleen hebben we de kanaaltjes nooit in detail kunnen bestuderen omdat ze daarvoor gevuld moeten zijn met vocht. Het is de grote verdienste van Theise dat hij daar wèl in geslaagd is. Hij heeft een techniek gebruikt waarmee hij levend weefsel kon bestuderen. Zo heeft hij als eerste vocht zien circuleren in die kanaaltjes."
Prof. Pauwels stelt dat "het niet is omdat kankercellen in deze vochtstromen aanwezig zijn, dat men kan afleiden dat deze zeer belangrijk zijn voor de evolutie van kanker. Daarvoor is meer onderzoek nodig. Tot nu toe hebben we enkel aangetoond dat de aanwezigheid van kankercellen in bloed- of lymfevaten een ongunstige factor is in de prognose van kanker."