Games zijn meer dan geweld en verslaving - William Boeva

Het nieuwe programma Boeva & the games begon gisteren op Ketnet. Deze namiddag is er een debat over gaming, gemodereerd door Boeva en live te volgen vanaf 14u30 via de Facebookpagina van Ketnet.

Videogames zijn alomtegenwoordig. Na vijftig jaar zijn ze niet meer weg te denken uit ons leven. Ze bestaan in alle formaten en soorten en iedereen krijgt er vroeg of laat wel mee te maken. Op het internet, op de smartphone en zelfs op tv als inspiratiebron voor Blokken – een van de langstlopende programma’s op de VRT.

De tijd dat videogames er enkel waren voor enkele nerds die op hun stoffige zolderkamertje speelden, is al heel lang voorbij. De sector is intussen groter geworden dan die van de film én muziek samen. En toch blijft het een moeilijk te aanvaarden medium.

Het algemene beeld is overwegend nog een van geweld, agressie en verslaving. Vaak worden gruwelijke misdaden gelinkt aan het gamegebruik van degene die ze pleegde. Hans Van Themsche, Kim De Gelder, Anders Breivik… Ze zouden allemaal verslaafd zijn geweest aan videogames, wat hun beeld op het leven misvormde.

Toegegeven, ik ben geen forensisch expert maar dit lijkt mij toch een vreemde conclusie. Zorgt élke verslaving niet voor een afwijkende levensstijl, zonder dat die per se in een misdaad hoeft uit te monden? Waarom werd het enkel afgeschoven op videogames? Zijn de andere media niet minstens even schuldig? Werden de daders niet meegesleurd door de onderstroom van de maatschappij? Of wat met persoonsgebonden eigenschappen?

Het klopt dat sommige games heel wat agressie en geweld kunnen losmaken. Dat zal ik zeker nooit ontkennen. Maar er zijn ook zoveel meer tegenhangers waarbij dit niet het geval is. Games die om een verhaal draaien, die emoties bespelen, waarin je goede dingen moet doen.

En toch blijft de digitale tunnelvisie gefixeerd op de Grand Theft Auto’s en de Carmageddons van deze wereld. In de veronderstelling dat alle videogames zich binnen datzelfde genre bevinden. Dat het gewoon eigen is aan videogames an sich.

Als ik die redenering dan eens mag doortrekken naar andere media: behoort The Texas Chainsaw Massacre als film dan tot hetzelfde genre als The English Patient? Is Het Journaal ongeveer hetzelfde als Astrid In Wonderland? Niet dus.

Ik denk dat ik ondertussen wel elk genre game heb gespeeld. Ik heb iemand gecarjackt in Grand Theft Auto, Pikachu gevangen in Pokemon Go, een kernoorlog overleefd in Fallout en een hondje gestreeld in Nintendogs. Nochtans zie ik me geen van die dingen in het echte leven doen; behalve nu en dan eens een hondje strelen dan.

Maar ook andere media verslind ik gretig, zonder dat deze mijn persoon veranderen. Ik wil niemand bedekken met gesmolten goud zoals ik zag in Game of Thrones, iemand in brand steken omdat ik dat hoorde in het nummer Benzin van Rammstein… Of in een diamantmijn gaan werken zoals ik las in Sneeuwwitje.

Ik hoor bepaalde mensen misschien al denken: dat is toch niet hetzelfde? Als een kind graag en veel boeken leest, is dat goed voor z’n toekomst. “Veel lezen is veel weten.” Maar een kind dat graag videogames speelt, zou niets doen dat positief bijdraagt tot zijn ontwikkeling. Conclusie: niet goed. Terwijl beide, volgens mij, helpen om even te ontsnappen aan de realiteit.

En misschien verwerf je door het spelen van bepaalde games ook extra kennis of ontwikkel je nieuwe vaardigheden. Want kennis kan altijd twee kanten op. Diezelfde kennis die je ertoe kan aanzetten iets fout te gebruiken of zelfs te doen, kan je ook positief aanwenden om iets te voorkomen of te (ver)helpen.

Zoals het verhaal van de twaalfjarige Noor Hans Jørgen Olsen die zichzelf redde van de aanval van een eland door te doen alsof hij dood was. Iets wat hij geleerd had door World Of Warcraft te spelen. Of de Amerikaan Paxton Galvanek die getuige was van een auto-ongeluk en het slachtoffer kon redden met EHBO-technieken die hij had geleerd uit het oorlogsgame America’s Army. Zonder gaming was hen dat misschien niet gelukt.

Dus zijn games toch niet slecht? Voor mij is dat in feite geen relevante vraag. Videogames zijn naar mijn mening niet goed of slecht. Ze zijn gewoon een medium zoals een ander.

Met verschillende genres. Net zoals boeken uit literatuur en lectuur bestaan. Zoals films horror, sciencefiction, romantische komedie of art house kunnen zijn. Waar het voor mij wel om gaat is wat je doet met de informatie die je krijgt door ze te spelen. En dat geldt voor elk medium.
Want als videogames écht zo’n grote invloed zouden hebben op iedereen die ze speelt, dan zou – met al die Mario Bros-fans – loodgieter toch geen knelpuntberoep meer mogen zijn?