“De Vlaamse begroting is perfect op koers”, zeiden minister-president Geert Bourgeois en minister van Begroting Bart Tommelein vrijdagavond in koor.

Dat de regering geld op overschot heeft en kan investeren, heeft onder meer te maken met de aantrekkende economische groei. Bij de begrotingsopmaak werd nog uitgegaan van 1,7 procent groei. Dat kan nu bijgesteld worden naar 1,8 procent, waardoor de federale dotaties stijgen met 189 miljoen euro.

Dat compenseert al meteen een stuk van de lichtjes negatieve bijstelling van de inkomsten uit gewestbelastingen (-21 miljoen euro). Die bijstellling heeft vooral te maken een terugval in de hypotheekrechten, een beperkter aantal herfinancieringen en een terugval in de verkeersbelastingen door de verdere ontdieseling van het wagenpark.

Maar al bij al kan de regering rekenen op 200 miljoen euro bijkomende beleidsruimte. Daarvan wordt 100 miljoen euro opzij gezet als bufffer voor eventuele latere budgettaire tegenvallers.

De andere 100 miljoen euro wil de regering bijkomend investeren. Zo krijgt minister van Onderwijs Hilde Crevits extra middelen voor een aantal bijkomende maatregelen om de noden van leerkrachten in het basisonderwijs op te vangen. Leerkrachten en directies in het basisonderwijs krijgen 9 miljoen euro extra werkingsmiddelen.

Bedoeling is ook om de werkdruk voor directeurs die ook les geven te verminderen. Zo worden directeurs van scholen met meer dan 100 leerlingen lesvrij gemaakt. Nu lag dat op 180 leerlingen. En voor directeurs van basisscholen met minder dan 100 leerlingen wordt de lesopdracht met 4 uur verminderd. Verder worden de lonen van de directeurs in het basisonderwijs gelijkgeschakeld.

Naast de extra investeringen in het basisonderwijs gaat er ook 20 miljoen euro naar de versnelde vergroening van het wagenpark van De Lijn. “De Lijn zal daarmee een 50-tal extra hybride of elektrische bussen kunnen bestellen. Het was de ambitie om in 2019 enkel nog bussen met alternatieve aandrijving te kopen. Die ambitie kunnen we nu vervroegen”, legt minister van Mobiliteit Ben Weyts uit.

Een derde luik extra investeringen zal gaan naar projecten rond energiearmoede.

Een kleine, maar geen nieuwe, kanttekening bij de begrotingscijfers van de Vlaamse regering. De regering-Bourgeois besliste eerder wel al om een reeks zaken niet op te nemen in de begrotingsdoelstelling. In totaal gaat het om een bedrag van 1,2 miljard euro, een bedrag dat vooral toe te schrijven is aan de eenmalige afrekening van de financieringswet en daarnaast aan de Oosterweeluitgaven, ziekenhuisinvesteringen en de overname van de schulden van de gemeenten die fuseren.

Interfederaal energiepact

De Vlaamse regering zal het interfederaal energiepact omzetten in een eigen Vlaams Energie- en Klimaatplan. Dat heeft de Vlaamse regering vrijdag beslist. De Vlaamse regering wil daarbij wel waken over de concurrentiekracht van de bedrijven en over de kostprijs voor de gezinnen, zo benadrukken Vlaams minister-president Geert Bourgeois en minister van Energie Bart Tommelein. De Vlaamse regering wil tegen de zomer met de andere regeringen afspraken maken over de concrete verdeling en financiering van de inspanningen.

Eerder op de dag bereikte de regering-Michel een akkoord over het veelbesproken energiepact met daarin een bevestiging van de kernuitstap in 2025. Er komt daarbij een permanente monitoring en er wordt een energienorm vastgelegd. Die moet ervoor zorgen dat de energiekost voor de bedrijven in lijn blijft met die van de buurlanden.

Parallel werd het dossier ook besproken in de regering-Bourgeois. “De Vlaamse regering verwelkomt het pact als een belangrijke ambitienota voor de verdere implementatie van de noodzakelijke energietransitie”, aldus minister-president Geert Bourgeois in een reactie. Zijn regering zal met een eigen Vlaams Energie- en Klimaatplan komen. Bedoeling is om dat plan tegen 1 juli te overhandigen aan de federale regering.

De regering wil tegen de zomer samen met de andere regeringen van het land afspraken maken over de concrete verdeling en financiering van de inspanningen (’burden sharing’). Volgens Bourgeois moeten die afspraken het mogelijk maken om tegen 2030 minstens 35 procent hernieuwbare energie te realiseren. Energieminister Tommelein spreekt zelfs van 40 procent hernieuwbare energie.

Zowel Bourgeois als Tommelein benadrukken dat de Vlaamse regering mee wil waken over de concurrentiekracht van de bedrijven en de kostprijs voor de gezinnen. Zo wil de Vlaamse regering meewerken aan de uitwerking van een energienorm, een norm die ervoor moet zorgen dat de energiekost voor de bedrijven in lijn blijft met die van de buurlanden. “Tegelijk zullen we waken over de energiefactuur voor de gezinnen, met speciale aandacht voor een actief energie-armoedebeleid” zegt Vlaams minister van Energie Bart Tommelein.

Nog geen akkoord over betonstop

De Vlaamse regering is er vrijdag niet in geslaagd een akkoord te bereiken over het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, beter bekend als de betonstop. “We hebben een heel constructief gesprek gehad en iedereen heeft het engagement bevestigd om werk te maken van een andere manier om met de open ruimte om te gaan. We hebben een aantal praktische afspraken gemaakt en zullen direct na de paasvakantie opnieuw rond de tafel zitten”, zegt Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V).

Vlaanderen wil op een andere manier met haar open ruimte omspringen. Vandaag verdwijnt er dagelijks 6 ha open ruimte in Vlaanderen. Eerder is afgesproken om dat tegen 2025 terug te brengen tot 3 hectare en tegen 2040 te herleiden tot 0.

In de aanloop naar de bespreking in de ministerraad was al gebleken dat vooral Open Vld het dossier nog “niet rijp” vond om te landen. Het dossier is vrijdag grondig besproken in de regering-Bourgeois, maar een akkoord kwam niet uit de bus. Er is afgesproken om het dossier meteen na de paasvakantie opnieuw in handen te nemen.