Gemeenten krijgen extra geld voor verwijdering asbest
De gemeenten krijgen 9 miljoen euro extra om asbest uit hun gebouwen te verwijderen, zo besliste de Vlaamse regering. "Een goede stap, maar de maatregel op zich is onvoldoende", klinkt het bij de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG).
Negen loodsen staan er nog op het oude militaire domein van Glabbeek, in het Hageland. Ze maken de lokale oppositie doodongerust. In de daken van golfplaten zit asbest, terwijl de gemeente er onder meer de technische dienst en het containerpark heeft ondergebracht. Wat met de volksgezondheid? Bij inademing veroorzaakt de stof op termijn kanker. De jeugdbeweging KSA en Grabbelpas, de zomeractiviteiten voor de jeugd, werden daar enkele jaren geleden weggehaald. "Met kinderen nemen we geen enkel risico", zegt burgemeester Peter Reekmans (LDD).
Het is voor de verwijdering van dat soort asbest dat minister van Natuur en Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) 9 miljoen euro extra heeft vrijgemaakt. De gebonden variant, zoals in golfplaten, is in principe ongevaarlijk. Asbest wordt schadelijk eens de deeltjes in de lucht gaan zweven, wanneer de golfplaten breken bijvoorbeeld. Daarom moet de afbraak door gespecialiseerde firma's gebeuren. De hoge kostprijs daarvan is vaak een struikelblok voor gemeenten, daarom geeft Vlaanderen hen nu een duw in de rug.
'Natuurlijk ga ik ook een subsidieaanvraag indienen'
Voor het oude militaire domein in Glabbeek heeft Reekmans een masterplan opgesteld voor de renovatie. Kostprijs? 2 miljoen euro. Daarvan gaat 300.000 alleen naar de correcte afbraak en verwerking van het asbest. Een deel van de kosten kon hij dekken door een aantal gronden te verkopen. "Maar natuurlijk ga ik ook een subsidieaanvraag indienen", zegt Reekmans.
Het is niet het enige dossier in zijn gemeente. Toen een gemeenteschooltje werd afgebroken was er dezelfde diagnose: asbest aanwezig. Het joeg de factuur de hoogte in.
Asbest is overal
De verhalen zijn legio. In het West-Vlaamse Lichtervelde liep de oppositie afgelopen week nog storm tegen het gebruik van een oud gebouw door de Kunstacademie. Daar zit er asbest in de lambrisering. Onverantwoord in een omgeving waar kinderen zitten, klonk het.
Het gemeentebestuur blijft er rustig onder. "Er is geen enkel gevaar", zegt eerste schepen Els Kindt (CD&V). "Maar we zullen er bij het verwijderen van het asbest op toezien dat alles volgens de regels verloopt, wat de kostprijs ook is." Zo liep het ook bij het neerhalen van de oude sporthal enkele maanden geleden. Want, ja, ook daar werd de schadelijke stof in de bouwmaterialen aangetroffen.
Asbest zit zowat overal, weet ook Christof Delatter van de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), gespecialiseerd in de materie. "We zitten met een erg zware erfenis", zegt hij. "In de jaren 50, 60 en 70 werd het materiaal veel gebruikt, net een periode waarin er volop werd gebouwd."
'We zitten met een erg zware erfenis. In de jaren 50, 60 en 70 werd het materiaal veel gebruikt, net een periode waarin volop werd gebouwd'
Heel wat gemeenten aarzelen vanwege de kostprijs om asbest te verwijderen, weet hij. "Een aantal niet-dringende renovaties wordt uitgesteld omdat het opruimen van asbest extra kosten oplevert." Maar het omgekeerde geldt evenzeer: heel wat asbest blijft liggen, omdat er geen budget is om daarna het gebouw ook te renoveren. Simpel gesteld: als je de golfplaten weghaalt, moet je daarna een nieuw dak leggen. "De kost is telkens dubbel. Een financiële prikkel kan de gemeenten wel in gang zetten om proactief te handelen."
Eerste stap
Maar als asbest zo wijdverspreid is, is die 9 miljoen euro dan wel genoeg voor heel Vlaanderen? "Dit is goede eerste stap, maar de maatregel op zich is onvoldoende", stelt Delatter. Burgemeester Reekmans: "Als dit bij een eenmalige inspanning blijft, is dit een lachertje."
Dat beseft ook minister Schauvliege. Ze wijst erop dat de regering nog voor de zomer een veel uitgebreider plan zal goedkeuren, met als doel Vlaanderen volledig asbestveilig te maken tegen 2040. Daarvoor zal vanaf 2019 een jaarlijks budget vrijgemaakt worden, wellicht tussen de 10 en de 15 miljoen euro. Dat grotere project wilde ze nu al in gang duwen, met een eerste eenmalige schijf van 9 miljoen euro. "Dit is een duidelijk signaal dat we sneller werk willen maken van de verwijdering van asbest", zegt Schauvliege.