Nederland is een sterk land in een instabiele wereld, meent hij. “In Nederland is lang gestreden voor een aantal democratische waarden, waaronder de scheiding van kerk en staat, de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst. In ons land zijn mannen en vrouwen gelijk voor de wet en maken we geen onderscheid naar ras, geloof of seksuele geaardheid.”

De koning noemt het “logisch” dat in de samenleving ongerustheid bestaat over de komst van grote groepen vluchtelingen. “We vragen ons af of de verschillen in cultuur en normen en waarden niet te groot zijn en voorzieningen niet te zeer onder druk komen te staan.”

Van niemand wordt gevraagd de eigen herkomst of cultuur te verloochenen, benadrukt Willem-Alexander. “In de laatste jaren zijn gezamenlijk resultaten bereikt die maken dat wij met vertrouwen vooruit mogen kijken.”

De Nederlandse premier Mark Rutte is ondanks de positieve toon van de troonrede nog lang niet tevreden over hoe Nederland ervoor staat. Rutte spreekt van een eerste stap nu Nederland uit de crisis is, maar volgens hem merkt nog niet iedereen het herstel. “Ik ben pas trots als iedereen het ervaart”, zei Rutte aan journalisten in zijn werkkamer op het Binnenhof in Den Haag.

Volgens de premier moet er nog veel gebeuren. Hij wijst erop dat de werkgelegenheid nog niet op het niveau is van voor de crisis.

Niet alleen economisch is volgens Rutte sprake van een tussenstand, maar ook maatschappelijk. Het gevoel van onbehagen in Nederland heeft volgens Rutte alles te maken met de vraag of Nederland nog wel Nederland blijft.

Er moet volgens hem nog veel gebeuren om ervoor te zorgen dat in Nederland 17 miljoen mensen collectief staan voor de Nederlandse normen en waarden en hier geen concessies aan willen doen. Rutte noemt in dat verband niet alleen nieuwkomers in Nederland, maar ook de “doorgeslagen idioten” die gemeenteraadsvergaderingen verstoorden om tegen asielzoekerscentra te demonstreren.