Deze letter ziet u elke dag en toch kan u 'm niet schrijven

Times New Roman, Calibri, Baskerville: het zijn maar enkele van de veelgebruikte lettertypes die de gesloten variant van de kleine letter "g" hebben. In tegenstelling tot de open variant van deze letter (zoals in het lettertype van vrtnws.be) bestaat deze variant uit 2 cirkels die met een streepje of een krul zijn verbonden:

Uit een reeks experimenten van de Johns Hopkins universiteit in Maryland in de VS blijkt dat weinig mensen zich bewust zijn van het bestaan van de gesloten variant van de kleine letter "g". Bovendien kan bijna niemand die variant reproduceren. Nochtans is de gesloten variant alomtegenwoordig in gedrukte teksten.

In een eerste experiment vroegen de onderzoekers aan 38 volwassen proefpersonen een kleine letter op te noemen die bij het schrijven 2 varianten heeft. Slechts 2 proefpersonen gaven de kleine letter "g" als antwoord en slechts 1 van hen kon de gesloten variant schrijven.

"We vertelden hen dat de kleine letter "g" 2 varianten heeft en vroegen hen die te schrijven", zegt onderzoeker Kimberly Wong. "De proefpersonen keken ons gewoon aan omdat ze geen flauw benul hadden. Zelfs toen we aandrongen over de 2 varianten van de kleine letter "g", bleven sommige proefpersonen volhouden dat dit niet klopte."

Voor een tweede experiment lieten de onderzoekers 16 andere proefpersonen in stilte een paragraaf met daarin 14 keer de gesloten variant van de kleine letter "g" lezen. Elk woord met een "g" in, moesten ze luidop lezen zodat ze de letter veel aandacht zouden schenken.

Vervolgens moesten de proefpersonen de "g" schrijven die ze net 14 keer hadden gelezen. De helft schreef de (verkeerde) open variant. De andere helft probeerde de (juiste) gesloten variant te noteren, maar slechts 1 proefpersoon deed dat foutloos.

Tot slot moesten 25 proefpersonen de juiste versie van de gesloten variant van de kleine letter "g" aanduiden op een pancarte met 4 opties (zie video onder). Slechts 7 mensen kozen de juiste optie.

"De proefpersonen weten niet helemaal zeker hoe de gesloten variant van de kleine letter "g" eruit ziet en toch kunnen ze die lezen", zegt onderzoeker Gali Ellenblum. "Dat geldt niet voor letters in het algemeen, dus wat is hier aan de hand?"

Het onderzoek en de experimenten lijken triviaal, maar volgens de onderzoekers tonen ze aan dat onze kennis van letters afneemt wanneer we ze niet schrijven. Gezien we met z'n allen steeds minder zelf schrijven in het elektronische tijdperk, rijst de vraag welke implicaties dit voor de leesvaardigheid heeft.

"Hoe zit het bij kinderen die leren lezen?", vraagt onderzoeker Michael McCloskey zich af. "Hebben ze net een beetje meer moeilijkheden met de gesloten variant van de kleine letter "g" omdat ze die nooit moeten leren schrijven? Dat weten we niet. De resultaten werpen interessante vragen op over het belang van schrijven om te kunnen lezen."