Tegen twijfelende klanten zegt het spoor: ga maar met de wagen in de file staan, of neem een lowcostvlucht

We mogen niet veralgemenen, want er werken bij de Nationale Maatschappij voor de Belgische Spoorwegen ook vele mensen van goede wil. Maar toch. Bij sommige van de beslissingen van de NMBS moeten we altijd denken aan die mop uit Kuifje en de scepter van Ottokar. In dat stripalbum loopt onze jonge gekuifde held een Syldavisch restaurant binnen. Tot verbazing van de uitbater. “Hoe vreemd, een klant”, zegt die.

‘Hoe vreemd, een klant’. Het lijkt soms ook de samenvatting van de marketingstrategie van de NMBS.

Zo heeft het de NMBS, overigens in volle samenspraak met haar Nederlandse partner NS, behaagd om de ticketprijzen voor een weekendtrip tussen Amsterdam en Brussel, of tussen Antwerpen en Rotterdam, flink de hoogte in te jagen. Niet zomaar een eurootje aanpassing aan de stijgende levensduurte, de prijzen gaan met tientallen procenten tegelijk omhoog. In ruil krijgt de reiziger een ingekorte reistijd. Dan nog valt deze bruuske prijsstijging niet te verantwoorden.

De spoorwegmaatschappijen willen, zo zeggen ze, de klanten beter verspreiden over de hele week. Een ietwat vreemde redenering. Citytrippers die er een weekendje tussenuit willen, zijn niet zomaar inwisselbaar met mensen die zich tijdens de week per trein verplaatsen.

Klimaatinspanningen

De prijsverhoging is een pijnlijke beslissing op een belangrijk moment. Ze doet lastige klimaatinspanningen met een handomdraai weer teniet.

Juist nu groeit er een pril bewustzijn dat we met zijn allen ons mobiliteitsgedrag best wat zouden aanpassen, willen we dit deel van de aardkluit een beetje leefbaar houden. Terecht werden onlangs nog leden van het Vlaams Parlement ter verantwoording geroepen omdat ze per vliegtuig naar Bordeaux trokken om daar … een duurzamere mobiliteit te gaan bestuderen. Hoe absurd wil je het hebben?

We moeten mensen niet willen verbieden om het vliegtuig te nemen. Zulke betutteling wekt enkel averechts verzet. We kunnen wel, zeker voor de middelkorte afstand, de alternatieven beter benutten. De trein biedt in principe zo’n alternatief. Helaas geldt dat op langere afstanden enkel voor reizigers met een ruim budget.

Nu dus ook op de Belgisch-Nederlandse lijnen, waar de ticketprijs die van een vliegtuigticket benadert. Tegen twijfelende klanten zeggen de spoorwegmaatschappijen: ga maar met de wagen in de file staan, of check of er geen lagekostenvlucht in de aanbieding is. Nogmaals: hoe absurd wil je het hebben?

Dit akkefietje is een breder debat waard. Om ons mobiliteitsgedrag aan te passen, kan de overheid sturender optreden dan ze vandaag doet. Dat kan met de stok van een duurdere kerosinetaks. De opbrengst daarvan zou kunnen geïnvesteerd worden in de wortel van meer treinen met betaalbare tickets.