Twee Vlaamse Leeuwen, de twee gezichten van N-VA

Vlaams minister-president Geert Bourgeois © Belga
Stavros Kelepouris
Stavros Kelepouris Journalist Knack.be

N-VA verspreidt gratis Vlaamse Leeuwenvlaggen onder haar leden. Niet de officiële Vlaamse Leeuw, maar de versie gehanteerd door de Vlaamse Beweging. Het toont aan hoe N-VA gewrongen zit tussen de Belgische machtscentra en het Vlaams-nationalisme.

N-VA wil de Vlaamse leeuw overal doen klauwen. N-VA-leden kunnen gratis een Vlaamse Leeuwenvlag bestellen bij de partij, niet-leden tellen vijf euro neer. ‘Jouw vlag, jouw thuis,’ klinkt het in de officiële communicatie.

De vlag die N-VA verdeelt is evenwel niet de officiële Vlaamse Leeuw zoals die door de Vlaamse Gemeenschap afgebeeld wordt, maar een versie die diep geworteld is in de radicale vleugel van de Vlaamse Beweging. Het verschil schuilt in de klauwen en de tong, die bij de officiële Vlaamse Leeuw rood gekleurd zijn. In combinatie met het zwarte lichaam van de leeuw en de gele achtergrond zorgde het rode accent voor een verwijzing naar de driekleur van de door Vlaams-nationalisten gehate Belgische natie.

‘In de plaats daarvan propageren ze een geheel zwarte leeuw. Door de eertijds rode tong en klauwen zwart te kleuren, willen ze hun breuk met het officiële België uitbeelden,’ zo verduidelijkt de Nieuwe Encyclopdie van de Vlaamse Beweging, een lijvig naslagwerk over de Vlaamse ontvoogdingsstrijd. ‘De Tweede Wereldoorlog heeft de standpunten terzake nog verhard. In de mate dat ze al niet liever achter geel-zwarte runentekens aanstappen, projecteren de meer extreme Vlaams-nationalisten voortaan hun aversie voor de politieke linkerzijde ook op het luttele rood in de historische Vlaamse Leeuw.’

Wat N-VA doet, is gewoon u003cemu003ecopy-pasteu003c/emu003e.

Tom Van Grieken

Die alternatieve vlag met een volledig zwarte leeuw is de variant die door N-VA verspreid wordt. Ongeoorloofd volgens sommigen, omdat de vlag ook een geschiedenis in de collaboratie met zich meesleept. Die kritiek wordt bij N-VA van tafel geveegd. ‘Het is de vlag van de Vlaamse Beweging. Dat is een huis met vele kamers, van links tot rechts, en het zoetwaterflamingantisme zal die vlag ook herkennen. De associatie met de collaboratie vind ik dus zeer vreemd,’ reageert woordvoerder Bram Bombeek. ‘Wij schrijven ons als partij in de traditie van de Vlaamse Beweging in, die streeft naar ontvoogding en meer autonomie voor Vlaanderen, en wij hebben de vlag gebruikt die daarmee geassocieerd wordt.’

Professor politieke wetenschappen Dave Sinardet (VUB/Université Saint-Louis) ziet in de actie een dubbelzinnigheid die zich volgens hem wel vaker uit bij N-VA. ‘Er is toch wel een radicaler kantje aan die vlag. Het is niet de officiële vlag van de Vlaamse Gemeenschap, maar van de Vlaams-nationalisten die zich niet altijd herkennen in de Vlaamse en federale instellingen, en die zich afkeren van het officiële, door compromissen tot stand gekomen Vlaanderen.’

N-VA hinkt daardoor op twee benen, zegt Sinardet. ‘Het symboliseert de houding van N-VA. De partij leidt de Vlaamse regering en zetelt in de regering van het federale België, maar pakt tegelijk uit met een vlag die het radicale alternatief daarvoor symboliseert. Het is een heel onschuldige, politiek goedkope manier om te laten zien dat ze nog échte Vlaams-nationalisten zijn terwijl ze op 21 juli mooi naast de Koning prijken.’

‘Het zal sowieso wel een bewuste keuze zijn, ze kennen daar ook wel het verschil tussen die twee vlaggen. Het zou wel zeer bizar zijn als ze daar niet op voorhand over hebben nagedacht.’

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken vindt de heisa enigszins over het paard getild. ‘Hineininterpretierung’ noemt hij het idee dat een volledig zwarte Vlaamse Leeuw een knipoog naar de collaboratie zou betekenen. ‘Uiteraard is de zwarte leeuw ook gebruikt tijdens de collaboratie. Maar het verleden is het verleden, en symbolen worden altijd gebruikt én misbruikt. Al ging het soms ook om meer praktische overwegingen: bij kleine wapenschilden zag je de rode kleur sowieso niet, en de rode accenten maakten de vlaggen dan weer duurder omdat je ook nog rode stof moest aankopen.’

‘De tweespalt van de vlaggen zit trouwens vooral na de Tweede Wereldoorlog. Anno 2018 staat de roodgeklauwde leeuw gewoon voor de goede Belgen, de zwartgeklauwde vertegenwoordigt de mensen die onafhankelijkheid willen.’

‘In dat opzicht vind ik het zelfs aan de zielige kant dat N-VA na vier jaar communautair stilzwijgen plots met gratis vlaggen probeert te compenseren wat ze in hun daden niet tonen,’ merkt Van Grieken op. Meer nog, zijn partij startte in 2008 al met zo’n actie. ‘Ons doel was: ieder gezin een Vlaamse Leeuwenvlag. Het is grootste succesproduct ooit in onze winkel, want iedereen kan bij ons een Vlaamse Leeuwenvlag vragen. Volledig gratis, ook voor niet-leden. Wat N-VA doet, is gewoon copy-paste.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content