Wel diplomatiek overleg, (nog) geen militaire actie in Syrië: hoe liggen de kaarten nu?
Een militaire aanval als vergelding voor het gebruik van chemische wapens in Syrië blijft voorlopig uit. Internationaal diplomatiek overleg is er des te meer. Maar wat is de laatste stand van zaken? Wat doet Trump? En hoe reageert België?
Waar de Amerikaanse president Donald Trump enkele dagen geleden nog dreigende taal sprak - "de raketten zijn onderweg" -, lijkt hij nu even een adempauze ingelast te hebben. "Ik heb nooit gezegd wanneer er een aanval op Syrië zou plaatsvinden. Dat kan heel snel zijn of helemaal niet zo snel", klonk het op Trumps twitteraccount.
Een beslissing of er een militaire operatie komt als vergelding voor het gebruik van chemische wapens in een rebellenwijk in de buurt van de Syrische hoofdstad Damascus is nog niet gevallen. Dat heeft het Witte Huis gemeld na een vergadering van Trump met zijn veiligheidsadviseurs.
Druk diplomatiek overleg
Toch wordt er op diplomatiek vlak niet stilgezeten. De Verenigde Staten overleggen volop met verschillende landen over een mogelijke coalitie. Onder meer met de Britse premier Theresa May. In een communicatie liet die laatste duidelijk verstaan dat "er actie ondernomen moet worden als afschrikkingseffect voor verder gebruik van chemische wapens". Een consensus dat het gebruik van chemische wapens niet ongestraft voorbij mag gaan, is er zeker. Toestemming van het Britse kabinet voor een mogelijk interventie in Syrië ook.
Ook met de Franse president Emmanuel Macron wordt er overlegd. Macron liet al verstaan dat hij wil ingrijpen én dat hij bewijs heeft dat het Syrische regime van Assad achter de aanval zit. Andere landen - denk aan Duitsland of Italië - willen niet ingrijpen.
Premier Erdogan van Turkije - lid van de NAVO, maar ook bevriend met Rusland - lijkt een soort brugfiguur te zijn tussen de twee tegenstanders in het Syrische conflict. Erdogan houdt contact met zowel Trump als de Russische president Poetin, de belangrijkste bondgenoot van het Syrische regime.
Risico op confrontatie met Rusland
Op militair niveau communiceren de Amerikanen en de Russen ook rechtstreeks met elkaar via een beveiligde 'hotline'. Die wordt volgens Rusland door beide partijen gebruikt. Het is de bedoeling om rechtstreekse confrontaties te vermijden.
De Russische ambassadeur bij de Verenigde Naties Vasili Nebenzja waarschuwt dat een rechtstreekse confrontatie niet uit te sluiten is: "We hopen dat we geen point of no return zullen bereiken. Het risico op escalatie is veel groter dan enkel Syrië, omdat onze militairen daar zijn op vraag van de Syrische regering. De situatie is uiterst gevaarlijk."
Rusland vraagt ook dat de VN Veiligheidsraad vandaag bijeen komt.
Wat doet België?
Met ons land is er (nog) geen overleg geweest. Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) verwacht ook niet dat dat er zal komen. Een reactie is zeker nodig, maar tegelijk maakt Vandeput zich ook zorgen over een escalatie van het conflict. Hij ziet dan ook geen rol weggelegd voor België. "We werken in de regio mee aan de strijd tegen IS. Daar zijn we nog altijd actief, niet meer in de lucht, wel op de grond. Bij een specifiek ingrijpen tegen Assad of Syrië zijn wij niet betrokken. Ik verwacht niet dat België gevraagd zal worden om iets te doen."
Ook minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) benadrukt dat een militaire escalatie vermeden moet worden. Na een ontmoeting met zijn Duitse ambtsgenoot in Brussel zegt Reynders dat "we moeten wachten. Er is nood aan een politieke oplossing. We moeten druk zetten op het Syrische regime om opnieuw aan tafel te gaan en te spreken over zo'n oplossing."
