Meer dan honderd universiteiten gingen deden onderzoek naar de gezondheid van maar liefst 600.000 drinkers in negentien landen, een ongezien grote studie. Ze verzamelden de gegevens uit 83 analyses tussen 1964 en 2010, allemaal uitgevoerd bij 40-plussers zonder voorgeschiedenis van cardiovasculaire problemen. De conclusies zijn opvallend: ook gematigde alcoholconsumptie is schadelijk.

Eén glas, dertig minuten minder

We horen het vaak zeggen: één glaasje per dag kan geen kwaad. Volgens de richtlijn voor alcoholgebruik vanuit het Vlaams Expertisecentrum Alcohol en Andere Drugs (VAD) zijn 10 standaardglazen per week de limiet. Maar dat blijkt een fabeltje, zo staat er te lezen in de conclusie van het internationale wetenschappelijk onderzoek.

“Wie meer dan 5 glazen alcohol van 175 ml per week drinkt, ziet zijn levensverwachting met 6 maanden en meer dalen”, zo staat er in de conclusies in The Lancet. “De veilige ondergrens is 5 glazen per week. Elk glas meer verkort de levensverwachting van een 40-jarige met 30 minuten.”

Een overzicht:

• 0 tot 5 glazen per week: geen significante verkorting van de levensduur
• 5 tot 10 glazen per week: levensverwachting daalt met 6 maanden
• 10 tot 15 glazen per week: levensverwachting daalt met 1 tot 2 jaar
• Meer dan 18 glazen per week: levensverwachting daalt met 4 tot 5 jaar

Hartfalen, beroertes en veel meer

Ook al verkort de verwachte levensduur niet bij minder dan vijf glazen van 175 ml per week. “We kunnen geen drempel opstellen van aantal glazen, waaronder minder alcoholconsumptie leidt tot minder kans op aandoeningen. Dus: elk glas alcohol verhoogt de kans op cardiovasculaire problemen”, stelt Angela Wood van de Universiteit van Cambridge, de hoofdauteur van de internationale studie.

En die mogelijke risico’s kunnen heel expliciet in kaart worden gebracht. Wie vijf glazen van 175 ml per week drinkt, verhoogt het risico op hoge bloeddruk met 24 procent, op fataal aorta-aneurisma (het bloedvat dat scheurt, red.) met 15 procent, op beroerte met 19 procent, op hartfalen met 9 procent.

De onderzoekers bevestigen ook een positief element van alcohol. “Een glas alcohol per dag verlaagt het risico op een niet-dodelijk myocardiaal infarct, een hartaanval dus”, aldus de studie. “Maar dit voordeel is maar een peulenschil ten opzichte van de grotere risico’s op andere dodelijke cardiovasculaire aandoeningen”, legt Wood uit.

“Onderneem actie”

De wetenschappers van het internationale onderzoek pleiten nu samen om de richtlijnen voor alcoholgebruik strikter te maken. Maar dat zal niet vanzelfsprekend zijn, zo beseffen Jason Connor en Wayne Hall, twee wetenschappers van de University of Queensland Centre for Youth Substance Abuse Research in Australië. “De hoeveelheden die wij suggereren, zullen door de alcoholindustrie en andere tegenstanders ongetwijfeld beschreven worden als onacceptabel en onpraktisch.”

Daarom vinden ze het belangrijk dat de individuele consument de resultaten van hun onderzoeken te lezen krijgen, zodat er een debat kan gestart worden.