Waarom de mens niet met geld kan omgaan

We vallen voor zogenaamde koopjes, kiezen ongeacht de prijs altijd de middelste optie en kunnen ons op een en dezelfde ochtend inspannen om tien euro uit te sparen én die mogelijkheid niet eens overwegen. Dat laat gedragswetenschapper Dan Ariely zien in zijn jongste boek 'Geld en gedrag'.

"Zeker! Ik denk al langer over deze dingen na, maar wat echt indruk op me maakte was het experiment dat we in Kenia deden naar spaargedrag. We stuurden groepen mensen wekelijks sms'jes om ze eraan te herinneren dat ze moesten sparen. Andere groepen gaven we wekelijks een bonus als ze daadwerkelijk hadden gespaard. Daarnaast stuurden we een groep mensen berichtjes én gaven we hun een goudkleurige munt mee naar huis, met daarop 24 vakjes: het aantal weken dat het spaarplan - en dus het experiment - duurde. Zij moesten de munt op een goed zichtbare plek in hun woning ophangen en er een krasje in zetten als ze die week hadden gespaard."

"Deze groep had na afloop twee keer meer gespaard dan de anderen. En waarom? Omdat de munt zichtbaar was, omdat mensen hem konden aanraken, omdat ze door die munt met elkaar spraken over sparen."

"Mensen zijn competitieve wezens. Toen we 2000 jaar geleden geiten en kippen spaarden, vergeleken we die aantallen met die van de buren. Hoe meer we er hadden, hoe beter. Door de uitvinding van geld is sparen onzichtbaar geworden."

"En dat realiseerde ik me pas echt na dit experiment. Nu gaan we met elkaar in competitie over wie het meeste uitgeeft: we tellen geen kippen, maar auto's. We praten niet over geld sparen, maar over geld spenderen."