Tijdens een verhoor in het gerechtelijk onderzoek naar de vraag of parketmagistraat Peter Van Calster en belastingdirecteur Karel Anthonissen zijn afgeluisterd, maakte een manager van Proximus melding van een nieuw systeem dat de telecomoperator sinds juni 2017 gebruikt: een “spraakkwaliteit-analysetool”. Die moet de kwaliteit controleren van telefoongesprekken die niet meer via de oude telefoonkabels stromen, maar via het internetnetwerk, de zogenaamde “voice over ip”.

Het systeem is sinds juni 2017 operationeel en bewaart opnames maximaal vijf dagen. In die periode is het mogelijk in de opgeslagen communicatie te zoeken en naar de inhoud te luisteren. De Proximus-manager benadrukte dat het systeem “maar door een beperkt aantal mensen” wordt gebruikt om de technische kwaliteit van de communicatie te analyseren.

Mogelijk in de fout

De Privacycommissie stelt echter dat Proximus mogelijk in de fout gaat. “De strafwet is duidelijk over het geheim van communicatie. Als een derde partij daar kennis van neemt, moet die eerst toestemming hebben van alle personen die bij die communicatie betrokken zijn”, zegt woordvoerster Caroline De Geest. “Het maakt niet uit hoe kort de opnames worden bewaard of hoe weinig mensen ernaar kunnen luisteren. Alleen al het opnemen van communicatie waar je zelf niet bij betrokken bent, is strafbaar.”

Proximus ontkent

Volgens Proximus is daar echter geen sprake van. Een woordvoerder van het bedrijf verwijst naar een bepaling in de Telecomwet, die bepaalt dat gesprekken wel opgenomen kunnen worden als het is om problemen met de kwaliteit van de communicatie na te gaan. Het bedrijf zegt wel contact te hebben opgenomen met de Privacycommissie “voor eventuele bezorgdheden”.

Proximus zegt dat vorig jaar dertien en dit jaar drie vaste lijnen werden getest met medeweten van de klant. Telkens gebeurde dat na een duidelijke klacht en vraag van de klant, luidt het. Het is ook een laatste redmiddel, zegt de woordvoerder. “Eerst gaan we onder meer voorstellen om de modem te vervangen en het kopersignaal controleren. Een tweede optie is dat de klant iets inspreekt op een specifiek nummer dat dient om de communicatie te testen. Pas als dat geen soelaas brengt kunnen in een paar gevallen gesprekken opgenomen worden, met medeweten van de klant.”

Daarnaast verloopt van de mobiele oproepen sinds midden 2017 een klein deel van de gesprekken via de nieuwste VoLTE-technologie. “Enkel voor deze technologie (dus niet voor 2G en 3G) werden tijdens een testfase tijdelijk en gedurende maximaal vijf dagen gesprekken opgeslagen. Enkele gesprekken van Proximus-medewerkers werden op hun eigen verzoek herbeluisterd, om de kwaliteit van de gesprekken na te gaan. Begin februari 2018 is deze testfase afgerond en worden geen gesprekken meer opgeslagen noch beluisterd”, aldus Proximus.