Professor Michel Vandenbroeck deed onderzoek naar de gevolgen van het kinderopvangdecreet. Dik twee jaar is dat van kracht. Vooral het ‘bestellen is betalen’-principe bleek in 100 Brusselse en 30 Gentse crèches een groot probleem. Simpel ­gesteld komt het hierop neer: ­elke ouder moet op voorhand een opvangplan opstellen. Een contract met de crèche, zeg maar.

“Die dagen moet je sowieso ­betalen”, zegt Vandenbroeck. Per jaar krijg je minimaal achttien dagen waarop je mag afwijken van wat je gereserveerd hebt. Bijvoorbeeld: als je kind ziek is. Of als je op reis vertrekt. “Maar als je dat korfje hebt opgebruikt, moet je respijtgeld of boetes betalen. Tot maximaal 27,72 euro per dag. En dat zint veel mensen niet.”

Regelmatig klachten

Een studie van Kind en Gezin en de Arteveldehogeschool, in 300 kribbes en bij een 50-tal ouders, leert dat er dankzij dat systeem wel een beter zicht is gekomen op het aantal vrije plaatsen in de gesubsidieerde kinderopvang. Maar dat er ook een keerzijde is. Voor 1 op de 5 ouders is dat mandje met respijtdagen onvoldoende. Sommigen geven zelfs toe hun kind wel eens ziek naar de opvang te sturen. “Dat hoeft niet te verbazen”, zegt Michel Vandenbroeck. “Als ik er toch voor moet betalen, kan de opvang net zo goed zorgen voor mijn zieke peuter, redeneren ouders.” “Een pilletje tegen de koorts en gauw naar de crèche”, vertelt Kind en Gezin-woordvoerster Leen Du Bois. “Het gebeurt meer dan eens.” Een mogelijke verklaring? “Misschien doen ze dat uit schrik om respijtdagen te verliezen.”

De Gezinsbond ziet eenzelfde ­fenomeen. “We krijgen regelmatig klachten”, zegt Elke Valgaeren. “Voor mensen in het onderwijs, die in de vakantie zelf op hun kleintjes kunnen letten, worden te weinig toegevingen gedaan. Ook eenoudergezinnen komen onder druk.”

“We moeten af van dat systeem”, vindt professor Vandenbroeck. “Omdat het ­armoede in de hand werkt. Een alleenstaande haakt vaak af. Uit schrik voor ­onvoorziene kosten. Daardoor is kinderopvang iets geworden van tweeverdieners, die makkelijker hun agenda kunnen regelen. De solidariteit met kansengroepen is helemaal zoek.” Kind en Gezin ­beseft dat en gaat overleggen met de vertegenwoordigers uit de ­sector. “Zo zullen we nagaan hoe we flexibeler met het opvangplan en de respijtdagen kunnen ­omspringen.”