Gebrekkige research, slechte communicatie: Peeters schiet zichzelf in de voet met komst ultraorthodoxe jood

Een bezoek aan de diamantwijk in Antwerpen met als orgelpunt de voorstelling van een prominente kandidaat uit de joodse gemeenschap – of zelfs meer dan één. Het moest een mooie lentemiddag worden voor CD&V-kopstuk en kandidaat-burgemeester Kris Peeters. Terwijl Open Vld en N-VA ook dingen naar de stem van de joodse gemeenschap, zou hij hen een tik kunnen uitdelen in die strijd. 

Alles ligt al dagen vast, toch loopt het fout. Dat Peeters met Aron Berger kiest voor een ultraorthodoxe chassidische jood, levert hem bakken kritiek op. Hoezo, een CD&V-kandidaat die geen vrouwen de hand wil schudden? 

Deze heisa had hij niet zien aankomen. Peeters was mee verantwoordelijk voor de komst van Berger naar de partij. Bij de aftastende gesprekken moest er niet uren gepalaverd worden over handen schudden, noch over de gelijkheid van man en vrouw, laat staan holebirechten, zo bevestigt een goedgeplaatste bron. Zulke zaken waren evident. Berger was toch actief betrokken bij inburgeringcursussen? Bovendien, wie zich engageert voor CD&V weet waar hij aan begint en welke waarden die partij uitdraagt.

Amateurisme

Dat hij geen lessen meer mocht geven omdat hij de meest gevoelige onderwerpen, zoals seksualiteit, vermeed? Dat hij in het verleden nog weel meer krasse uitspraken had gedaan? Een korte zoektocht op het internet of krantenarchief volstaat om de risico's van Berger als kandidaat in te schatten. Peeters' entourage deed het blijkbaar onvoldoende.

Bij de partijtop in Brussel is er ergernis over het gebrek aan screening, "maar elke lokale afdeling heeft de vrijheid om zelf de lijsten samen te stellen". Voorzitter Wouter Beke werd pas op het laatste moment ingelicht over de komst van Berger. De Antwerpse partijtop was wel de hele tijd mee op de hoogte van de gesprekken, dus ook de nummers 2 en 3 op de lijst Caroline Bastiaens en Nahima Lanjri. Bij een vergadering maandagochtend trok niemand aan de noodrem.

Eens het nieuws nationaal bekend raakt, steekt de tegenwind al snel op. Zowel de rechtse flank van de partij, met Hendrik Bogaert als spreekbuis, en feministische CD&V'ers als Els Van Hoof uiten openlijk kritiek.

Ook intern wordt gemord. Op een vergadering in de voormiddag spreken de Vlaamse Parlementsleden haast unaniem hun verontwaardiging uit. Ze vrezen voor de impact in hún gemeente. Wat met de eigen, zorgvuldig uitgekozen kandidaten? Dreigen zij niet weg te lopen? Om nog te zwijgen van de kiezers. "Wat een onbezonnen amateurisme", is de conclusie. "Dit straalt af op heel Vlaanderen." Ook daar aanwezig: Hilde Crevits, de numero uno voor de partij in de Vlaamse regering.

Na de vergadering is het voor Crevits en voorzitter Beke duidelijk dat het zo niet verder kan. De minister legt een verklaring af waarin ze de houding van Berger in duidelijke bewoordingen afkeurt. "Het probleem moet zo snel mogelijk uitgeklaard worden”, zegt ze aan het VTM NIEUWS. Het klinkt net niet als een defenestratie van de kersverse kandidaat. Het statement is afgetoetst met alle toppers binnen CD&V, ook Peeters dus. De officiële partij-account tweet meteen het bericht.

Net na de middag zitten Peeters, Crevits en Beke samen op het hoofdkwartier van de CD&V in Brussel voor crisisoverleg. Daar wordt afgesproken dat Berger voorlopig op de lijst mag blijven staan, maar dat hij wel duidelijkheid moet scheppen over cruciale thema's als de man-vrouwrelatie en de rechten van holebi's. Peeters zegt even later, opnieuw voor de VTM-camera, dat Berger op de lijst kan blijven staan "als hij de hand van een vrouw schudt". 

Malinsky

Met Berger had Peeters een kandidaat met een hoog risicogehalte binnengehaald. Kwam daarbij nog eens bij dat de communicatie de mist in ging. Dat begon al ruim een week geleden. Wanneer het gerucht opdook dat de CD&V zou uitpakken met een prominente joodse kandidaat, zag Aaron Malinsky uit het niets zijn kans schoon.

De rabbijn, die bekendheid verwierf in De slimste mens, verklaarde in deze krant openlijk dat hij de ambitie heeft om op de CD&V-lijst te gaan staan. Alleen: er was nog geen enkel gesprek geweest tussen hem en de lokale top van de partij daarover. Zijn soloslim doorkruiste voor een eerste keer het plannetje van Peeters en co om hún kandidaat te lanceren.

De tweede keer was het Berger zelf die te proactief communiceerde. Maandag al verspreidde hij zelf via de sociale media al een filmpje waar hij zijn kandidatuur verdedigde. Bestemd voor beperkt gebruikt, maar de video ging al snel viraal binnen de joodse gemeenschap. Daardoor bracht het magazine Joods Actueel ook het nieuws op zijn website, met een interview waarin hij zegt dat hij vrouwen niet de hand schudt. Niet veel later hadden alle nationale media het over de controversiële CD&V-kandidaat. De kans om zelf een eigen, genuanceerde boodschap in de markt te zetten, werd zo verkeken. "Jammer dat er geoordeeld werd zonder te horen wat de man zelf te zeggen had", betreurde Peeters dat in Terzake.

Zelf paste Berger er voorlopig voor om uitleg te geven. Zowel bij Peeters als bij Berger gingen ze er nog van uit dat de persconferentie gewoon zou kunnen doorgaan. Of hij dan toch de vrouw de hand wil schudden? "Ik wacht tot het persmoment om daarop te antwoorden", zei Berger in een korte reactie. Peeters zei "dat er daarover geen enkele onduidelijkheid kon bestaan."

Berger zegt zich niet te veel aan te trekken van de drukte rond zijn persoon. "Ik heb me best geamuseerd", klinkt het laconiek. En Peeters? Die ziet zijn dagje in de zon meer dan verpest. Bij Open Vld en N-VA kijken ze smalend toe.