Vandeurzen zet 250 bijkomende hulpverleners in na beroerd rapport over crisisjeugdhulp

Het Rekenhof stelde vast dat voor ruim een kwart van de minderjarigen die interventie, begeleiding of opvang nodig hadden, er geen aanbod beschikbaar was. Dit komt onder meer doordat het Vlaamse hulpprogramma zich moeilijk laat programmeren en het aanbod aan crisismodules geen gelijke tred weet te houden met de steeds toenemende vraag, luidt het.

Voor Elke Van den Brandt (Groen) is de conclusie van het Rekenhof geen verrassing. "Dit is het resultaat van jaren de andere kant opkijken terwijl de problemen in de zorg alleen maar zijn toegenomen. Overal is er plaatstekort. De wachtlijsten in de zorg nemen ongekende proporties aan, waardoor de druk op de crisishulp ook verder toeneemt. En intussen blijven honderden jongeren die dringend hulp nodig hebben gewoon in de kou staan, terwijl hun probleem in de tussentijd vaak alleen maar erger en dwingender wordt", stelt het Groen-parlementslid. 

"Wie hulp nodig heeft, moet die krijgen. Niet morgen of overmorgen, maar direct. Enkel zo kunnen we de vicieuze cirkel van plaatstekort en meer problemen doorbreken"

Van den Brandt pleit dan ook voor een masterplan jeugdhulp met over de hele lijn extra capaciteit. "Van preventie tot crisiszorg, iedereen moet meteen terecht kunnen waar hij het meest geholpen is. Dit is een investering die zichzelf ruim zal terugbetalen, " besluit ze.

Ook haar sp.a-collega Freya Van den Bossche klaagt het structureel capaciteitstekort aan. "De cijfers gaan snel achteruit. Het laatste kwartaal kreeg een derde van de minderjarigen in crisis geen toegang tot hulp, en minderjarigen met psychische problemen, een handicap of ontwikkelingsstoornissen vallen het snelst uit de boot. Het gaat hier over de meest kwetsbaren in onze samenleving. Hoelang nog?", vraagt Van den Bossche zich af. 

"Wanneer zal minister Vandeurzen zijn verantwoordelijkheid nemen en zorg, zeker voor wie in crisis zit, garanderen? Er is een structureel capaciteitstekort in bedden en begeleiding, onduidelijkheid over het aanbod, en verschillen per regio in de toegang tot crisisjeugdhulp. En het antwoord kan niet zijn dat men nog meer moet doen met al te weinig middelen", besluit Van den Bossche.

Lorin Parys (N-VA) noemt de cijfers van jongeren die in de kou blijven "hallucinant". Het Vlaams parlementslid begrijpt niet dat nergens - "niet bij de administratie, niet bij het kabinet en ook niet bij de opvangcentra zelf" - een omvattende inventaris voorhanden is van het aantal beschikbare opvangplaatsen. "Het Rekenhof schrijft letterlijk dat er geen alomvattend overzicht beschikbaar is", zo klaagt Parys aan.

Dat de situatie in Vlaams-Brabant echt dramatisch is, wordt ook door het Rekenhof als zodanig beschreven. "Ik ben dat al drie jaar aan het aanklagen en ik heb de minister er al heel vaak mee geconfronteerd, maar dan werd het probleem ontkend. Ik ben blij dat het Rekenhof het nu open en bloot vaststelt", aldus Parys. "Blijkens de reactie van de minister op het rapport, ziet die nu toch ook de ernst van het probleem in. Het inzicht komt wel erg laat, maar goed: beter laat dan nooit", zegt Lorin Parys, die erop wijst dat jongeren des te sneller in crisissituaties terechtkomen naarmate elk hulpaanbod ontbreekt. "De problemen worden er alleen acuter en zwaarder op", zegt Parys.

De N-VA-volksvertegenwoordiger wil dat het aanbod beter in kaart wordt gebracht, dat het systeem van vrijwilligheid wordt herbekeken en dat de takenpakketten worden gestroomlijnd, want "de wieg waar je geboren bent, mag geen invloed hebben op de hulp die je krijgt. Er mogen geen verschillen zijn naargelang de regio."

"En Vlaams-Brabant en Antwerpen verdienen bij het in kaart brengen en verhelpen van de problemen prioritair aandacht", besluit Lorin Parys.

In een aanvullende reactie zegt Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) dat hij snel extra jeugdhulpverleners wilt inschakelen om gezinnen, kinderen en jongeren te helpen. Volgens Vandeurzen zijn er concrete plannen om 250 bijkomende hulpverleners in te zetten die samen minstens 3.000 gezinnen zullen kunnen begeleiden.

"250 extra jeugdhulpverleners kunnen aan de slag als eerstelijnspsychologische functie of in een vorm van begeleiding die kort op de gezinnen betrokken wordt. Bedoeling is dat zorg en hulp binnen de maand gestart kunnen worden", legt Vandeurzen uit.

Daarnaast trekt de minister 3 miljoen euro uit om zorggarantie te voorzien voor alle kinderen tot drie jaar die tijdelijk niet in hun omgeving kunnen verblijven.

Vandeurzen vraagt ook om rapporten zoals dat van het Rekenhof "grondig door te nemen". "Zo betekent het natuurlijk niet dat als er tijdelijk en op het moment zelf geen hulp in het crisisnetwerk voorhanden is, er voor de betrokken jongere en zijn omgeving geen andere oplossingen mogelijk zijn. Er zitten ook opportuniteiten in een integratie van de crisismeldpunten met de netwerken geestelijke gezondheid."