Zelfs de N-VA kiest voor "la Belgique à papa". Wie had dat gedacht?

Een derde generatie van de Franstalige industriële familie Frère is benoemd tot regent in de Nationale Bank. Het doet fiscaal specialist Michel Maus verontwaardigd denken aan "la Belgique à papa". Dit is in de Belgische geschiedenis, vooral bij de Vlaamse beweging, een fors scheldwoord om aan te klagen dat Franstalige ‘zonen van …’ op allerlei sleutelposities worden geplaatst.

opinie
Jasper Jacobs
Michel Maus
Michel Maus is hoogleraar (VUB) en advocaat gespecialiseerd in fiscaal recht.

Zie je hem op de foto? Cédric Frère? Hij schudt de hand van de koning. Zijn vader staat links. Zijn grootvader Albert Frère zie je in het midden glimlachen. Wel beste lezer, Cédric Frère is dus een kleinzoon van de Waalse industriële tycoon Albert Frère, die met een vermogen van 6,2 miljard euro de vierde plaats bekleedt in de lijst van de rijkste Belgen. Ja, hoor ik u denken, en wat is daar nu zo speciaal aan? Wel Cédric Frère is recent door minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA), benoemd als regent in de regentenraad van de Nationale Bank.

En is dat dan zo bijzonder? Op zich niet natuurlijk, ware het niet dat Cédric Frère met zijn benoeming in de voetsporen treedt van zowel zijn vader als van zijn grootvader. Drie opeenvolgende generaties Frère die als regent van de Nationale Bank worden benoemd, dat doet toch wel de wenkbrauwen fronsen.

De regentenraad van de Nationale Bank is immers geen praatbarak van gearriveerde captains of industry, maar wel een cruciaal orgaan van een van de belangrijkste instellingen van ons land. 

Een zitje in de Nationale Bank is belangrijk voor wie van buiten de politiek invloed wil uitoefenen op de besluitvorming.

Het is immers de regentenraad die toezicht uitoefent over de Nationale Bank en “van gedachten wisselt” (lees adviseert) over het monetair beleid en over de economische situatie van het land en van de Europese Unie. Het kan dan ook niet worden ontkend dat de regentenraad van de Nationale Bank weegt op het beleid. Het bemachtigen van een zitje in die regentenraad van de Nationale Bank is dan ook wel degelijk belangrijk voor wie van buiten de politiek een zekere invloed wil uitoefenen op de besluitvorming.

De regentenraad van de Nationale Bank telt tien leden waarvan vijf leden worden aangeduid door organisaties uit handel, industrie of middenveld en vijf leden worden aangeduid door de regering. Eén van deze regerings­benoemingen betreft dus Cédric Frère. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) verdedigde de benoeming op Radio 1 door schaamteloos te stellen dat de regentenraad van de Nationale Bank een weerspiegeling vormt van de sociaal-economische krachten en dat Cédric Frère de vertegenwoordiger is van het ondernemerschap in Franstalig België.

Verder liet minister Van Overtveldt, vroeger was hij journalist, nog fijntjes weten dat hij enkel de procedure volgt en dat Cédric Frère werd benoemd op voordracht van de Franstalige liberale regeringspartij MR. Bij het horen van dergelijke nonsens zou de journalist Johan Van Overtveldt onmiddellijk zijn pen in vitriool hebben gedoopt.

De journalist Johan Van Overtveldt zou bij het horen van dergelijke nonsens onmiddellijk zijn pen in vitriool hebben gedoopt.

We moeten met zijn allen dan ook ronduit verontwaardigd zijn over de benoeming van de derde Frère als regent van de Nationale Bank. De onderneming Albert Fère en zonen is immers geen dorpsslagerij, maar een financieel machtig concern, dat er blijkbaar zonder enig probleem in slaagt om de politici zo ver te krijgen dat zij een familiezitje in de Nationale Bank warm houden voor de familie Frère.

En als de invloed van de familie Frère zo ver reikt, dan rijst natuurlijk ook de volgende vraag: hoe gaat de politiek reageren als de familie Frère andere zaken gaat vragen?

En dat de familie Frère invloed heeft is duidelijk. Binnen de regentenraad is er niemand die openlijk kritiek wenste te geven op de benoeming. In de krant De Standaard stelde Unizo-topman Danny Van Assche enkel dat de benoeming opmerkelijk is, maar wou hij net als VBO-voorzitter Pieter Timmermans, niet inhoudelijk reageren.

En ook op politiek vlak is het opvallend stil. Van de kant van de regering is er geen enkele partij die zich openlijk vragen stelde of durfde stellen bij de benoeming. Maar ook van de kant van de oppositie is er amper kritiek.

De enige welgekomen uitzondering op dat vlak is Hendrik Vuye (ex-N-VA, nu partijloos parlementslid), die via Twitter liet weten de minister van Financiën in het parlement te zullen ondervragen over deze kwestie.

Dat de politieke criticasters van politieke benoemingen, nu schaamteloos dezelfde toer opgaan is vrij choquerend.

Met de benoeming van Cédric Frère blijkt dat de oude politieke cultuur hoe langer hoe meer terug is van nooit te zijn weggeweest. Dat hebben we recent ook nog kunnen zien met de omstreden aanstelling van Martin Selmayr tot Secretaris-Generaal van de Europese Commissie.

Nochtans hebben heel wat van de huidige generatie politici de afgelopen jaren hun stem laten horen en hebben ze zich verzet tegen het beleid van  politieke benoemingen. Nu moeten vaststellen dat de politieke criticasters van politieke benoemingen, schaamteloos dezelfde toer opgaan is vrij choquerend.

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen