Europese meerjarenbegroting: de strijd om de centen begint
Vandaag begint het gebikkel om de Europese centen voor de komende zeven jaar. Dan komt de Europese commissie met voorstellen voor het meerjarenfinancieel kader, kortweg MFK. Het opstellen van de Europese meerjarenbegroting is altijd een moeilijke klus. Door het vertrek van de Britten en dus ook de Britse bijdrage aan die begroting, wordt de taak alleen maar zwaarder. De Europese commissie wil na de brexit meer geld voor onder meer migratie en defensie. Ze vindt dat de lidstaten hun steentje moeten bijdragen en kondigt besparingen en meer eigen inkomsten aan.
Meerjarenwat?
Het voorstel voor de meerjarenbegroting van de Europese Unie geldt voor de periode van 2021 tot en met 2027. De huidige meerjarenbegroting (2014-2020) bedraagt 1,026 miljard euro of 1,03 procent van het bruto nationaal inkomen (BNI) van de 28 EU-lidstaten. Door het vertrek van de Britten valt er een gat van naar schatting 13 miljard euro per jaar.
De Commissie wil dat dichten door te besparen en vers geld te vinden. Want er zijn een aantal nieuwe uitdagingen zoals migratie en defensie waarvoor makkelijk tot 10 miljard euro extra per jaar nodig is. Maar niet iedereen is bereid om meer te betalen en om een akkoord te bereiken moeten de lidstaten het allemaal eens zijn.
Wat vraagt de Europese Commissie?
De commissie wil een groter Europees budget en zal vragen om het huidige op te trekken tot 1,18 procent van het BNI van de 27 lidstaten. Daarnaast pleit ze ook voor eigen inkomsten zoals bijvoorbeeld een taks op plastic of de uitstoot van CO2.
Duitsland en Frankrijk willen meer betalen. Nederland, Zweden, Oostenrijk en Denemarken absoluut niet. En landen uit Centraal- en Oost-Europa willen niet weten van een koppeling tussen Europese steun en het respecteren van de rechtstaat of de Europese migratieafspraken.
De besparingen zullen vooral gebeuren in het regionaal beleid en het landbouwbudget. Commissaris voor begroting Oettinger liet dat al duidelijk verstaan. Landbouw is nog altijd goed voor de grootste hap uit het budget, 38 procent of 408 miljard euro. De regionale steun (34 procent of 367 miljard euro) gaat naar landen of regio’s om de economische verschillen tussen de lidstaten weg te werken.
Wat doet België?
Ons land heeft officieel nog niet laten weten of het bereid is om meer te betalen. Premier Michel wil graag in de cockpit van Europa zitten maar zijn coalitiepartner in de federale regering N-VA wil niet dat ons land mee opdraait voor de factuur na het vertrek van de Britten.
Minister van Begroting Wilmès (MR) zei vorige maand dat een verhoging van de bijdrage tot 1,1 % vanaf 2021 België jaarlijks 800 miljoen euro zou kosten. Daarnaast zijn er ook enkele Europese inkomstenbronnen. Ons land heeft vooral baat bij douanerechten. In 2016 inden we voor meer dan 2.5 miljard aan Europese douanerechten. Vandaag mogen we daar 20 procent van houden, maar de commissie wil die vergoeding verlagen tot 10 procent.
Timing
De commissie wil de begroting rond hebben voor de Europese verkiezingen in mei 2019. Ze wil een duidelijk signaal geven dat de EU wel degelijk eensgezind kan handelen. Ze vreest ook dat het volgende Europees parlement eurosceptischer wordt. En de begroting moet gebruiksklaar zijn op 1 januari 2021.
Over de huidige meerjarenbegroting werd 23 maanden onderhandeld, het parlement keurde de definitieve versie pas een maand voor de aanvang goed. Als er opnieuw pas nipt een akkoord gevonden wordt, dreigt er financiële onzekerheid voor overheden, landbouwers en anderen.