De nieuwe partij van ex-N-VA'ers Vuye en Wouters: maakt ze een kans?
De voormalige N-VA'ers Hendrik Vuye en Veerle Wouters willen in 2019 in heel Vlaanderen opkomen met een nieuwe Vlaamsgezinde partij. De Vlaamse Volksbeweging en ex-Volksunieleden reageren enthousiast, maar echt gunstig staan de sterren niet.
Naar aanleiding van de publicatie van hun boek 'Vlaanderen Voltooid: met of zonder Brussel' kondigen de Kamerleden Hendrik Vuye en Veerle Wouters aan dat ze werken aan een nieuwe partij. Die partij zal behalve op Vlaams-nationalisme ook op het "'socialere gedachtegoed' focussen.
"Het probleem is dat het Vlaams-nationalisme allemaal aan de rechterkant zit", zegt Vuye in Het Belang van Limburg. "Als je kijkt naar bijvoorbeeld Catalonië, en je wilt verdere stappen zetten, dan heb je die Vlaamse overtuiging ook in het centrum en aan de linkse zijde nodig."
'Het zou goed zijn als er een zweeppartij komt die onafhankelijkheid opnieuw op de agenda zet'
Echt links wil Vuye die partij liever niet noemen, maar ze moet wel aansluiten op de fundamenten van de Vlaamse beweging. "Dat was een sociale beweging, een vredesbeweging", zegt Vuye.
Volksunie-spirit
Het klinkt als muziek in de oren van wie bij het uiteenvallen van de Volksunie niet koos voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie, maar voor het links-liberale Spirit. Die partij bestaat ondertussen niet meer en leden zoals Nelly Maes noemen zich sindsdien "dakloos".
"Onderwerpen als de kernwapens op Kleinenbrogel, pacifisme en sociale rechtvaardigheid kregen in de Volksunie veel meer aandacht dan bij N-VA", zegt Maes. Volgens haar dragen heel wat mensen die Volksunie-spirit, met haar 'Nooit Meer Oorlog'-wortels uit de jaren '20, nog altijd hoog in het Vlaamse vaandel.
'Er zullen een aantal misnoegde N-VA’ers zijn die voor hen stemmen, maar nooit voldoende om de kiesdrempel te halen'
"Ik ontmoet nog dagelijks mensen die dakloos zijn en Spirit missen", zegt Maes. "Er is nood aan een Vlaamsgezinde partij waar ik op kan stemmen zonder gewetenswroeging." Maes zit vanavond bij de boekvoorstelling van Vuye en Wouters op de eerste rij.
Ook de Vlaamse Volksbeweging (VVB) juicht het initiatief toe. N-VA is dan wel zowel op Vlaams als federaal niveau aan de macht, maar binnen de Vlaamse Volksbeweging is al langer onvrede te horen dat ze die macht niet omzet in communautaire verwezenlijkingen.
"Er is geen communautaire scherpte meer", zegt Bart De Valck van VVB. "N-VA is het momentum aan het kwijtspelen, dus het zou goed zijn als er een zweeppartij komt die onafhankelijkheid opnieuw op de agenda zet, los van linkse of rechtse ideologieën. In Catalonië en Schotland hoor je groenen en socialisten voor onafhanklijkheid pleiten, maar daar kunnen we in Vlaanderen enkel van dromen."
Theoretisch potentieel
Patrik Vankrunkelsven, ook zo'n ex-Spiritist als Nelly Maes, is na een succesvolle passage bij Open VLD uit de politiek gestapt. Dakloos noemt hij zich niet, maar sinds het wegvallen van de VU "toch wat verweesd".
"De Volksunie was mijn thuis en dat is voor veel mensen zo", zegt Vankrunkelsven. "Theoretisch is er een potentieel voor het idee van Vuye en Wouters, maar in de praktijk lijkt het me geen lang leven beschoren. We moeten toch vaststellen dat de groep die na de VU heeft gekozen voor onverschrokken rechts-nationalisme daar ook in geslaagd is, en de andere groep waar ik deel van uitmaakte niet. Ik zie geen reden om te zeggen dat wat toen niet gelukt is, nu wel zou lukken."
Broedertwisten
Enthousiasme is er dus met overvloed, maar de slaagkansen zijn minder zeker. Volgens KULeuven-politicoloog Bart Maddens is het project als zelfstandige partij niet levensvatbaar.
"Logistiek is het een loodzware opdracht om in heel Vlaanderen met een volledige lijst op te komen", zegt Maddens. "Maar ook electoraal hebben ze een probleem. Er zullen een aantal misnoegde N-VA’ers zijn die voor hen stemmen, maar nooit voldoende om de kiesdrempel te halen. Binnen de flamingantische achterban van N-VA zijn Vuye en Wouters bovendien wat controversieel. Door hun afsplitsing worden ze gezien als verzwakkers van de macht van het vlaams-nationalisme en een terugkeer naar de broedertwisten bij de VU."
Ook de linkse, sociale kiezer met een Vlaams-nationalistisch hart zoals bijvoorbeeld Nelly Maes ligt volgens Maddens niet zomaar voor het rapen meer. "Door de polarisatie tussen N-VA en al de rest is de linkse stroming in de Vlaamse beweging marginaal geworden", zegt Maddens.
Jean-Marie Dedecker is het daarmee eens. "Links van N-VA zit iedereen zich sowieso al te verdringen", zegt Dedecker. "Bovendien gaat het debat ook niet meer over vlaams-nationalisme, maar over thema's als migratie en veiligheid, die N-VA gekaapt heeft. Ik wens Vuye en Wouters veel succes."
Het duo wil naar eigen zeggen niet naïef zijn. "De kiesdrempel is absoluut een struikelblok", zegt Veerle Wouters. "We willen het op zijn minst proberen om een programma uit te werken en mensen te zoeken die zich erachter willen scharen. Pas na die studiefase zullen we weten of het ook levensvatbaar is. Het liefst komen we als zelfstandige partij op, maar als dat niet mogelijk is, is een samenwerking met een andere partij niet uitgesloten."