Beluister de favoriete ochtendmuziek van Mattias De Craene: "In muziek kan en mag alles"

"Het is wellicht door The Simpsons dat ik ooit op het stomme idee kwam om saxofoon te leren spelen", zegt de Craene serieus. Zó stom was dat idee nu ook weer niet, want tegenwoordig speelt de saxofonist Mattias De Craene mee met Nordmann, Sylvie Kreusch en VRWRK, en hij bracht net ook een EP uit met zijn eigen trio MDC III. Zijn muziekpartijen zijn wild en vurig, en zijn gebrild gelaat staat permanent op vree serieus. Zijn stem verraadt een grappige kwajongen met een sappig Gents accent. 

Saxomophone

"Mijn eerste saxofoonles was rampzalig, ondanks het vele oefenen. Toen kon je enkel nog maar klassieke muziek volgen aan de muziekschool. Pas later in mijn leven ontdekte ik John Coltrane, Charlie Parker, de grondleggers als het ware. Die gasten hebben mentaal verwijld op plekken waar anderen en ik nooit zullen komen. Door hen leerde ik de toewijding en de rebellie kennen die eigen zijn aan jazz, en voor mij essentieel in muziek."

Een serieuze scheut schenenschopperij vinden we inderdaad terug in de muziek van MDCIII - vaak heftige, vrije jazz met tribale ritmes en dierlijke uithalen. Niks voor op een zondagmiddag, dus. 

"Maar ik luister ook wel vollenbak naar muziek die muzikaal niet tegendraads is, hoor. Dat kan van ABBA over Ornette Coleman naar The Birthday Party gaan. Zogezegd 'simpele' muziek kan heel erg zalvend zijn."

Geen zin in muzak

Zondagvoormiddagen zijn bij De Craene thuis, zoals alle andere dagen, voornamelijk gehuld in stilte. Het lijkt een beroepsmisvorming, een muzikantenkwaal: net zoals een schilderij een kunstwerk is - géén decoratie - dient muziek om naar te lùisteren, en dus niet als achtergrond.

"Mijn hoofd is als een spons die continu alles in haar omgeving opzuigt. Stilte is belangrijk om het te laten ontspannen. Als ik naar muziek wil luisteren, ga ik altijd even wandelen." Zijn laatste ontdekking was de nieuwe van Jack White: in huis gehaald, meteen op de smartphone gezet en mee op promenade genomen.

"Luisteren is voor mij erg intens, en toch vind ik niets ontspannender dan nieuwe muziek ontdekken. Een grote poel aan muzikale referenties helpt mij ook om te kunnen praten met mijn bandleden. Sommige zaken kan je niet in taal uitdrukken, dus dan zeg je: 'Luister hier even naar. Dát bedoelde ik!'"

Inspiratie

De muzikale roots van Mattias liggen elders - zijn buurvrouw was een pianist, zijn ouders luisterden veel naar kleinkunst onder invloed van nonkel Wim de Craene. Zelf luistert hij daar niet vaak meer naar. "Maar ik merk dat ik bijvoorbeeld Ramses Shaffy nog steeds wel graag hoor, al is dat eigenlijk véél te theatraal voor mij. Dat wat je meekrijgt, gaat er nog moeilijk uit, zeker?"

Ook op dat vlak is hij, zo zegt hij zelf, een spons. De Craene is ervan overtuigd dat alles in zijn omgeving opgenomen wordt in wat hij zelf maakt. "Als je vaak naar iets luistert, sluipt het onvermijdelijk in je eigen spel, net zoals slang die je overneemt, stopwoordjes die rondgaan in een vriendengroep. Misschien moet je dan oppassen dat je geen copy cat wordt, maar eerlijk gezegd is meesterlijke muziek toch niet te kopiëren."

Door wie hij dan zelf het meeste werd beïnvloed? Als hij één naam moet noemen, dan is het John Lurie, acteur uit Paris, Texas en saxofonist bij The Lounge Lizards. "Ik heb niet echt helden, maar hij komt in de buurt. Toen ik hem leerde kennen, dacht ik voor de eerste keer: in muziek kan en mag alles. Dat is ook mijn filosofie geworden. We moeten al de hele tijd van alles, van voor het rood licht staan tot belastingen betalen. Muziek is het enige wat gevrijwaard is van de vervelende regeltjes van het volwassen leven." 

Hoe ouder hij wordt, hoe belangrijker De Craene het vindt om mensen te betrekken in zijn muziek. Verstaanbaarheid hoeft dus niet haaks te staan op de vrijheid en rebellie die hij hoog in het vaandel draagt. "Tegenwoordig ga ik vaker op zoek naar een manier om ongewone of complexe zaken bij een groot publiek intuïtief over te brengen. Sylvie Kreusch opent bijvoorbeeld voor heel veel mensen de deur naar wat ik maak. In mijn hoofd klinkt mijn muziek altijd logisch en natuurlijk, maar als mensen horen wat ik speel, komt het soms nogal abstract over. Terwijl ik net wil dat ze exact dezelfde trip kunnen ervaren."