Een gelekoortsmug (Aedes aegypti) drinkt een maaltje bloed bij een mens.
CDC/Public Domain

Vrouwelijke muggen bijten ook als ze enkel dorst hebben

Vrouwtjesmuggen bijten niet alleen als ze eiwitten nodig hebben voor hun eitjes, maar ook als ze uitgedroogd zijn of dorst hebben. Dat hebben Amerikaanse onderzoekers - per toeval - ontdekt. De ontdekking kan belangrijke gevolgen hebben voor de strijd tegen ziektes die door muggen verspreid worden, zoals gele koorts, malaria, zika en dengue.  

Tot nog toe werd aangenomen dat vrouwtjesmuggen enkel bijten voor de eiwitten in het menselijk en dierlijk bloed. Ze hebben immers hoogwaardige eiwitten nodig voor de ontwikkeling van hun eitjes. Biologen van de Universiteit van Cincinnati hebben nu echter ontdekt dat de vrouwtjesmuggen dat in periodes van droogte ook doen om hun dorst te lessen. 

Muggen zijn het gevaarlijkste dier ter wereld voor de mens door de ziektes die ze overdragen, zoals malaria, gele koorts, dengue en zika. Elk detail over hun fysiologie en gedrag kan helpen in de strijd tegen die ziektes. Het laat bijvoorbeeld toe om de modellen te verfijnen en beter te voorspellen hoe een uitbraak verloopt.

Een mug op een alligator.
Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

Per toeval

De ontdekking gebeurde per toeval. Terwijl studenten het gedrag van dorstige, gedehydrateerde muggen bestudeerden, kon een zwerm daarvan ontsnappen. “Ze waren verrast over hoe ongewoon agressief de muggen waren”, vertelt Elise Didion, een van de auteurs van de studie over de muggen. “Alle muggen probeerden te bijten.”

Dat is uitzonderlijk, want doorgaans is het bijtgedrag van muggen eerder wisselvallig. “Normaal zullen op een gegeven moment maar 5 tot 10 procent van de vrouwtjesmuggen zich voeden, afhankelijk van de soort”, zegt Didion aan het persbureau IPS.

Gelekoortsmuggen in een gaaskooi in een laboratorium.

30 procent

Vervolgens vergeleken de onderzoekers in het lab het bijtgedrag van verschillende groepen muggen die al dan niet toegang hadden tot voldoende water. Uit de studie blijkt dat dehydratatie - uitdroging - tot 30 procent van de muggen deed steken, en dus een duidelijke impact heeft op hun gedrag.

“We zagen de gedragseffecten na twee tot drie uur onder lage vochtigheid en hogere temperaturen”, zegt Benoit. “Het veranderde hun gedrag compleet.”

De effecten bleken ook voor te komen bij twee andere muggensoorten die in het lab werden onderzocht.

“Het is logisch”, zegt Didion. “We stellen de hoogste transmissie van het Westnijlvirus bijvoorbeeld ook vast tijdens periodes van droogte, omdat de muggen het bloed gebruiken als vervanging voor water.”

De studie van de University of Cincinnati is gepubliceerd in "Scientific Reports".

Meest gelezen