Vijftig jaar na mei ’68, kruipen de studenten van de KU Leuven opnieuw op de barricades. De Studentenraad vindt dat medebestuur en inspraak momenteel ‘een holle doos zijn’ en dat de studentenvertegenwoordigers ‘weliswaar welkom’ zijn op vergaderingen, maar dat hun mening ‘zonder meer aan de kant geschoven wordt’. Vooral in het dossier over de herindeling van het academiejaar komt dit tot uiting, klinkt het.

Rector Luc Sels maakt volop werk van een nieuwe kalender voor zijn universiteit. Aan het begin van het academiejaar kondigde hij daar de grote principes al van aan, goed beseffende dat hij een risico nam door zijn nek zo uit te steken. En dat blijkt ook.

De afgelopen maanden kozen de studenten naar eigen zeggen voor ‘intern en sereen’ overleg. Vandaag komt daar een einde aan, met een publieke protestactie van de hele studentenvertegenwoordiging, de eerste in drie academiejaren.

Geen recup meer

In het scenario voor de herindeling dat nu circuleert, volgt de eerste examenperiode meteen na het eerste semester, dus nog voor de kerstvakantie. De herexamens volgen aansluitend op de tweede examenperiode, waardoor alle studenten een gegarandeerde zomervakantie krijgen. Het academiejaar zou dan ook vroeger in september van start gaan.

Dat heeft grote implicaties. De studenten stellen zich daar vragen bij. Ze vrezen voor kortere blok- en examenperiodes en denken dat studenten met tweede zittijden niet meer zullen kunnen recupereren, voor ze opnieuw examens moeten afleggen.

Sels argumenteert dat de herindeling kadert in een veel breder plan om het onderwijs te vernieuwen. ‘Maar het universitaire bestuur zou beter kijken of die onderwijsvernieuwing niet realiseerbaar is binnen de huidige kalender’, zegt Axel Vanmeulder, studentenvertegenwoordiger in de Academische Raad.

De studenten vrezen dat de rector de herindeling van het academiejaar en het gebruik van ‘activerende werkvormen’ – minder statische colleges dus – met elkaar verbonden ziet. Ze waarschuwen dat voor een dergelijke omschakeling in de eerste plaats meer mankracht en middelen nodig zijn.

Ook bestaat de vrees dat de slinger richting permanente evaluatie – nog een belangrijk punt van Sels – te ver zal doorslaan ‘waardoor studenten constant onder een hoge werkdruk zullen staan’, zegt Vanmeulder.

‘We voelen ons nu in snelheid gepakt. De rector lobbyt om zo snel mogelijk groen licht te krijgen, zonder rekening te houden met onze inspraak. Hij wil in 2022 van start gaan, dat is wel erg snel.’

Gezien de complexiteit van de hele hervorming, willen de studentenvertegenwoordigers niet alles in één beweging afschieten. ‘Er valt niet eenduidig ja of nee te zeggen. Maar de rector mag niet verwachten dat wij simpelweg ja zullen knikken’, aldus Vanmeulder.

Vertrouwen zoek

Bij de voorstelling van zijn strategisch plan, vorige week, gaf Sels aan dat het draagvlak voor de herindeling van het academiejaar nog steviger moet. In een gesprek met studentenblad Veto, de week daarvoor, had hij al gezegd het standpunt van de studentenvertegenwoordigers – ‘met de klemtoon op vertegenwoordigers’ – te betreuren. ‘Wat nu voorligt, is juist een unieke kans om de positie van de student en het onderwijs op de voorgrond te plaatsen.’

Niet alleen de KU Leuven is overigens in een pittige discussie met de studenten verzeild geraakt over de herindeling van het academiejaar. Ook op de UGent dreigen de poppen aan het dansen te gaan. Daar doen onder meer pistes de ronde over de vervroeging van het academiejaar, kortere blokperiodes en een tweede zittijd die sneller op de eerste volgt.

‘De sfeer waarin de discussies zich nu afspelen, is niet goed’, zegt Dylan Couck, die in de Studentenraad zetelt. ‘Ons vertrouwen in het universitaire bestuur is compleet zoek.’

Een advies van de Onderwijsraad over de herindeling is er momenteel in voorbereiding.

Aan de Universiteit Antwerpen, de VUB en de Universiteit Hasselt leeft de discussie onder de studenten veel minder.