Een droomjob, noemen de piloten hun broodwinning in de brief. Maar wel een droomjob met flink wat minpunten. Zo worden onder meer de drukveranderingen, de ongezonde lucht en giftige dampen in de cockpit genoemd, maar ook de 100.000 euro als opleidingsgeld, de opgetrokken pensioenleeftijd en de vermoeiende en stresserende werkuren.

“Oké, wij verdienen meer dan gemiddeld, maar daar zijn ook goede redenen voor: naast de investering die wij zelf hebben moeten doen en de verantwoordelijkheid die we dragen voor de veiligheid van honderden passagiers, werken we ook in een ongezonde omgeving”, aldus de piloten. “Ik heb voor deze job gekozen met alle voor – en nadelen. Mijn contract was goed, ik had voldoende rust tussen de vluchten in, hotels van goede kwaliteit met genoeg tijd om te recupereren. Voldoende rust is belangrijk als je volop geconcentreerd moet zijn voor het opstijgen en landen, zeker als dingen fout lopen. Passagiers die een vlucht met veel turbulentie of met zware technische problemen hebben gehad, begrijpen wat ik bedoel. Ik voelde me gerespecteerd.”

Maar er is veel veranderd, klinkt het in de brief. “Ik voel me nu niet meer gerespecteerd als piloot, het voelt aan alsof de citroen meer dan genoeg is uitgeperst. Ik hoop dat u beseft dat het niet enkel om geld gaat, maar om respect.” Brussels Airlines telt 530 piloten. Die staan niet allemaal achter de open brief.

(lees de volledige brief hieronder)

“Werkdruk is overal hoog”

Ondertussen reageerde ook Wencke Lemmes, woordvoerster van Brussel Airlines, op de open brief. “Het is inderdaad zo dat piloten een grote passie hebben voor hun job en graag voor een nationale luchtvaartmaatschappij willen werken zodat ze in eigen land kunnen blijven”, zegt Lemmes. “Maar aan de andere kant is België een van de minst ‘tax friendly’-landen, met als gevolg dat de bedrijfskosten gelijk zijn aan maatschappijen in andere landen, maar dat het netto salaris wel lager ligt. Belgische piloten hebben dan wel weer andere voordelen - zoals ook de automatische indexering, de hogere groepsverzekeringen, etc.”

Daarnaast beaamt Lemmesdat de werkdruk voor piloten wel degelijk hoog is, maar dat het bij elke maatschappij zo is, onder meer door de onderlinge competitie. “Pensioenregels zijn voor iedereen veranderd, met grotere impact op de carrière van de piloten”, klinkt het ook nog. “Daarin deelt het bedrijf dezelfde visie en daarom hebben we ook via het Paritair Comité een gedetailleerd document bij de Minister voor Arbeid geïntroduceerd om de specificiteit van het pilotenberoep te benadrukken.”

Moeilijke balans

Met de kritiek op de hotels voor de crew gaat het management echter niet akkoord: “We gaan niet akkoord met de kritiek over de hotelkeuzes. Wij weten dat de crew goed moet kunnen uitrusten om veiligheidsredenen en daarom kiezen wij uiteraard voor kwalitatieve hotels. Nooit zou Brussels Airlines geld willen besparen ten koste van de veiligheid. Er is trouwens een “hotel accommodation committee” dat de gekozen hotels goedkeurt.”

“Het management heeft zeker enorm veel respect voor alle werknemers”, besluit Lemmes. “Maar het is wel zo dat het management met de globale interesses van het bedrijf rekening houdt, niet enkel met die van één groep werknemers. Dat is vaak een moeilijke balans.”

Lees hier de volledige open brief van de piloten:

“Beste passagier,

Om als piloot bij een luchtvaartmaatschappij te vliegen – om mijn droom dus waar te maken – heb ik meer dan 100.000 euro moeten betalen voor mijn opleiding. Geen enkele andere opleiding is zo duur.

Luchtvaartmaatschappijen profiteren van het feit dat wij onze “droom” najagen: zij hoeven niet te betalen wat een piloot zelf betaalt. Oké, wij verdienen meer dan gemiddeld, maar daar zijn ook goede redenen voor: naast de investering die wij hebben moeten doen en de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van honderden passagiers werken we ook in een ongezonde omgeving.

We hebben te kampen met drukveranderingen in de cabine, verschillende keren per dag, de luchtvochtigheid in een vliegtuig bedraagt amper 5 procent, er zijn “verborgen” giftige dampen in de cockpit die op lange termijn schadelijk zijn, er is kosmische straling die niet wordt tegengehouden door aluminium (vergelijk dat eens met iemand die op de dienst radiologie werkt in het ziekenhuis).

Onze werkroosters zijn erg onregelmatig - met veranderingen van erg vroege naar erg late diensten - er zijn momenten met veel stress en er is weinig tijd voor familie. We hebben geen vakantie wanneer u vakantie hebt tijdens de zomer en we moeten te allen tijde volledig beschikbaar zijn voor het bedrijf.

Onze pensioenleeftijd was fair: de levensverwachting van een piloot ligt lager, dus konden we vroeger vertrekken.

Ik heb voor deze job gekozen met alle voor – en nadelen. Mijn contract was goed, ik had voldoende rust tussen de vluchten in, hotels van goede kwaliteit met genoeg tijd om te recupereren. Voldoende rust is belangrijk als je volop geconcentreerd moet zijn voor het opstijgen en landen, zeker als dingen fout lopen. Passagiers die een vlucht met veel turbulentie of met zware technische problemen hebben gehad, begrijpen wat ik bedoel. Ik voelde me gerespecteerd.

Maar er is veel veranderd. Onze grootste kracht - de liefde voor onze job - is onze grootste zwakte geworden. Het is alsof luchtvaartmaatschappijen dat weten en er misbruik van maken.

Ons salaris is verminderd en ze vragen meer flexibiliteit. Oké, we zijn niet de enigen die dit tegenkomen. We hebben ook minder rust en vrije dagen. De opleidingen die we moeten volgen, volgen we vaak thuis, niet meer tijdens onze diensturen. Dat is dan ook onbetaald.

De hotels waar we verblijven zijn veranderd en zijn vaak van slechte kwaliteit nu - dat om de kosten te drukken - en dat vermindert de kwaliteit van onze rust. Het middenkader van het management werkt niet als een team en heeft geen voeling met de vloer, wat leidt tot frustratie en slechte communicatie. Wie heeft die mensen trouwens gekozen? Er zijn er zelfs bij die nauwelijks Engels praten of professioneel werken. Ze verdedigen of steunen de piloten zelfs niet.

Onze maaltijden aan boord of het materiaal waarmee we merken, is ook verminderd in kwaliteit om kosten te drukken. Een veiligheidsprobleem melden wordt misbruikt en keert als een boemerang terug in je gezicht.

En dan het gepraat over de integratieplannen met Eurowings. We hebben er al gehad met Virgin Express en Thomas Cook. Voor de derde keer horen dezelfde mensen: “We respecteren uw anciënniteit en de pikorde, maar deze keer is de promotie toch niet voor jou!” Integratie wordt verkocht als iets positiefs, maar leidt alleen maar tot meer frustratie omdat ze niet goed wordt gemanaged. Mensen voelen zich voorbijgestoken.

Eenvoudige oplossingen om gezondheidsproblemen aan te pakken (vroege naar late vluchten, vermoeidheid door lawaaierige omgeving, vermoeidheid door dienstrooster) worden niet voldoende toegepast, of worden gewoon genegeerd.

Mijn netto salaris gaat naar beneden en er worden altijd redenen gegeven waarom ik dit maar moet aanvaarden: nieuwe organisatie, geen winst, het belastingsysteem in België, enz …

Er was mij beloofd dat er na vier jaar inleveren een compensatie zou komen, maar opnieuw worden er excuses verzonnen om dat niet te doen.

Velen onder ons werken nu 80 procent omdat een voltijds dienstrooster niet haalbaar is wegens vermoeidheid. Daardoor krijg je eigenlijk een loonverlies van 20 procent. Er is een probleem met vermoeidheid in ons bedrijf, maar dat wordt door het middenkader genegeerd en geminimaliseerd.

In plaats van het oude pensioen moet ik nu 12 jaar langer werken. Jawel, 12 jaar! De laatste twee jaar van mijn loopbaan mag ik niet meer vliegen (want ik verlies mijn licentie op 65) maar op dat moment heb ik nog geen volledig pensioen, enkel vanaf 67.

En de luchtvaartmaatschappijen? Wat doen zij nog? Zij moeten niet meer bijdragen aan het pensioen van hun piloten. Ze hebben beloofd om hier iets aan te doen, maar dat is mislukt. En nu horen we dat het een probleem van de regering is.

Ik voel me niet meer gerespecteerd als piloot, het voelt aan alsof de citroen meer dan genoeg is uitgeperst. Ik hoop dat u beseft dat het niet enkel om geld gaat, maar om respect.

Richard Branson, een van mijn vorige bazen, zei: “Ik zorg voor mijn mensen. Als zij zich goed voelen, dan zullen zij voor de klant zorgen.”

Tijdens vorige stakingen bij het grondpersoneel vond ik het niet erg om de bagage uit het ruim te halen voor u, ik heb zelfs het vliegtuig voor u schoongemaakt, of voor uw huisdier in het bagageruim gezorgd. Of we gingen extra informatie halen voor de passagiers op de luchthaven.

Maar ik sta nu op een punt waar de grens is bereikt. Ik hou nog altijd van deze job, maar ik wil respect.

Uw piloot.”