Aan al degenen die hun communie gaan doen: proficiat! Aan al degenen die hun communie niet gaan doen, ook proficiat

Ik zag me genoodzaakt om een "samsonneke te doen". Dat gebeurde tijdens een werkbezoek in een basisschool: luisteren naar de bekommernissen van directies, kijken hoe het er in zo’n school aan toegaat, mensen bemoedigen en op de terugweg nadenken welke zaken ik hiervan moet meenemen naar de vergaderingen over onderwijs en scholen.

Tijdens dat schoolbezoek moest ik dus een "samsonneke" doen: nadat een klas een liedje had gezongen voor me en de juf me zei dat dat een liedje was dat ze ook tijdens de eerste communie zouden zingen, vroeg ik wie zijn communie ging doen. De helft van de vingers ging de lucht in. Ik bedacht dat ik de andere helft niet mocht negeren. De uitzendingen van Samson schoot me te hulp: "Aan al degenen die hun communie gaan doen: proficiat! En aan al degenen die hun communie niet gaan doen…" Waarop de hele klas: "Ook proficiat!" Ik meende het voor iedereen van de klas. Zij meenden het ook.

"Het behoort tot de enkele dagen die je je van je jeugd nog herinnert", zo zei de pastoor tijdens zijn preek afgelopen donderdag in Grimbergen. Mijn dochter deed haar eerste communie. Het scenario van de dag lag al een hele tijd vast: het verloop van het feest, menu, de lijst van aanwezigen. Ook datgene waar het allemaal om te doen is: de eucharistieviering waarin zevenjarigen voor de eerste keer de hostie zouden mogen ontvangen. En mijn dochter Julie was een van hen!

Nu, ik probeer normaal gezien elke zondag naar de mis te gaan. Was me dat een verschil met vorige donderdag! Het mag van mij elke zondag zo zijn, dacht ik monkelend. Het kerkgebouw zat afgeladen vol met feestelijk uitgedoste mensen. Blije mensen! Oké, niet altijd zo stille mensen en het was voor velen niet zo eenvoudig om om te gaan met een gsm die je eigenlijk niet zou mogen gebruiken gedurende anderhalf uur, maar ik ben er zeker van dat God dat door de vingers zag. Hier gebeurde wat Jezus zei: "Laat de kinderen tot mij komen". En voor het eerst hun communie doen dus.

Zat de kerk vol katholieke gelovigen? Ik weet dat niet. Wie ben ik om te oordelen over iemands geloof? Er waren wel veel mensen aanwezig die ik anders niet zie in het kerkgebouw. Is dat erg of hypocriet? Ook hier moet ik niet oordelen, absoluut niet. Wat ik me wel bedacht, is dat de kerk weinig of niets vraagt van mensen: gedoopt zijn volstaat om de eerste communie te mogen doen. In die twee laatste werkwoorden zit het hem nu net: de communie ontvangen is geen prestatie, het is iets dat je mag, dat je krijgt.

De hostie wordt niet door mensen genomen, maar wordt gegeven en ontvangen. Het gaat dus ook niet over hebben. Je krijgt en neemt het in je op. Dat gaat zo met de belangrijkste mooie zaken van het leven: liefde, vriendschap, geloof,… en alle uitingen daarvan. Ook de communie dus.

Voor mij gaf het moment dat de kinderen naar voor kwamen om de communie te ontvangen ontroering in het hart. M’n dochter zo mooi zien wandelen, ja schrijden, de handjes gevouwen, op weg naar het plechtig moment. Daarna haar met diezelfde gevouwen handjes naar haar plaats zien gaan (om vervolgens schalks naar haar buur te kijken). Vertederend hoeveel nostalgie dat oproept, over hoeveel liefde je voelt voor je kind, over hoe je nadenkt dat je een goede papa wilt zijn en dat soms te weinig bent, over hoe mooi geloven kan zijn zonder al te veel theorieën, dat ook.

"Wanneer zie ik jullie hier nog eens terug?", zo vroeg de pastoor nog. Hij ging rond met de microfoon. De eerste zei "als ik in het zesde leerjaar zit". En toen begon het "afbieden": "Als ik in het vierde leerjaar zit", "Ergens de komende maanden misschien". Tot natuurlijk de pastoor elk kind uitnodigde om regelmatig op zondag langs te komen. Dit was immers de eerste communie: er mag gerust snel een tweede volgen, een derde, enzovoort. Hij had gelijk. Als rooms-katholieke kerk wordt iets aangeboden dat niet alleen die dag geldt. Terecht wordt even aangegeven dat doopsel en eerste communie niet vrijblijvend zijn.

Er mogen dan niet veel voorwaarden zijn voor de eerste communie, er mogen wel verwachtingen geformuleerd worden. Vandaar het aanbod om regelmatig de eucharistieviering mee te komen beleven. En dan is er de vrijheid om op het aanbod in te gaan. De belangrijkste mooie zaken van het leven kunnen immers alleen maar in een welbegrepen vrijheid gebeuren.

Aan al degenen die die vrijheid gebruiken om binnenkort opnieuw het kerkgebouw op te zoeken: proficiat. Aan alle anderen: ook proficiat…