Duizenden Palestijnen zijn op verschillende plaatsen aan de grens samengekomen. Kleine groepjes hebben geprobeerd tot bij het zwaar beveiligde grenshek te komen. De groepjes Palestijnen gooiden met stenen naar het Israëlische leger. Dat hebben journalisten van persbureau AFP kunnen vaststellen.

Het Israëlische leger opende vervolgens het vuur, met intussen 37 doden en ruim 1000 gewonden tot gevolg, aldus de minister van Volksgezondheid in Gaza. Ruim 200 van die gewonden hebben schotwonden. Nog volgens het ministerie is een veertienjarige jongen onder de dodelijke slachtoffers. Maandag is de dodelijkste dag sinds de oorlog in 2014. “Het loopt hier uit de hand”, meldt VTM-correspondent Robin Ramaekers vanuit Gaza.

Het is niet helemaal duidelijk wie het leger onder vuur neemt. Volgens officiële Israëlische kanalen zijn gewapende Hamas-militanten van plan de grens met Israël over te steken nadat Palestijnse demonstranten het hek neergehaald hadden. Het leger zou naar eigen zeggen enkel het vuur openen op “terroristen van Hamas”.

“Ze mogen niet dicht bij het grenshek komen uit vrees dat ze worden gedood of gevangengenomen door het leger, tenzij het hek wordt neergehaald. Dan moeten ze Israël onder dekking van de menigte binnenkomen en aanvallen uitvoeren”, aldus het Israëlische Shin Bet in een mededeling.

Andere bronnen melden dat sluipschutters de massa betogers lukraak onder vuur nemen. Het Israëlische leger heeft ook drones ingezet die met traangasgranaten de massa uit elkaar moeten drijven. In een verklaring meldt Israël nog dat de soldaten volgens “standaard procedures” opereren in reactie op “10.000 gewelddadige oproerkraaiers”.

De aanleiding voor dit massaal protest is de inhuldiging van de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem. Niet enkel langs de Gazastrook, maar ook aan de Westelijke Jordaanoever zijn er verschillende protestacties.

Grote Mars van de Terugkeer

Sinds 30 maart wordt er iedere vrijdag geprotesteerd aan de grens tussen de Gazastrook en Israël, als onderdeel van de “Grote mars van de terugkeer”. Maandag moet het protest zijn hoogtepunt bereiken, als de ambassade van de VS verhuist naar Jeruzalem. Het is de bloedigste protestdag sinds het begin van de “Grote Mars”. In totaal lieten bij alle protesten al minstens 75 doden.

De dag erna herdenken de Palestijnen de ‘Nakba’, de ‘catastrofe’, zoals ze de stichting van de Israëlische staat zeventig jaar geleden ervaarden. Het gevolg van de stichting was een exodus van honderdduizenden Palestijnen.

Gaza leeg en uitgestorven

In de Gazastrook zijn scholen, banken en bedrijven dicht naar aanleiding van de protesten aan de grens met Israël. Een commissie van alle Palestijnse fracties, waaronder ook Hamas, riep op tot de staking. Luidsprekers aan moskeeën hebben burgers opgeroepen om met “een miljoen” Palestijnen langs de grens te stappen.