Mechelse politie-inspecteur wel racistisch, maar toch vrijgesproken

"Er kan geen twijfel over bestaan dat de foto die is verspreid racistisch is. Vanaf het ogenblik dat iemands huidskleur ergens aan wordt verbonden, is het moeilijk te verdedigen dat het niet om racisme gaat", sprak de rechter maandagochtend duidelijke taal. Toch sprak ze de 37-jarige hoofdinspecteur van de Mechelse politie vrij, omdat het volgens haar niet duidelijk is met welke bedoeling de hoofdinspecteur de foto van Jinnih Beels, toenmalig commissaris en diversiteitsmanager bij de Mechelse politie en vandaag onafhankelijk kandidaat voor sp.a in Antwerpen, rondstuurde. "Hoewel de door hem verspreide foto een racistische reactie zou kunnen teweegbrengen ten aanzien van commissaris Beels, staat niet vast dat dit het opzet van beklaagde was."

De inspecteur had in een WhatsApp-groep een foto verspreid van Beels, met daarop de tekst: "En waarom zou ik je een hand moeten geven? Jou (sic) kleur staat mij niet aan." Toen de foto begin vorig jaar uitlekte, werd de hoofdinspecteur onmiddellijk geschorst.

Aanvankelijk verklaarde de man dat hij de foto verspreidde om zijn collega's te sensibiliseren voor het gevaar van het verspreiden van dergelijke foto's. Pas op het proces zelf klonk het dat het ging om een grap.

Het Openbaar Ministerie vorderde zes maanden cel en een geldboete van 1.200 euro. Dat de man nu wordt vrijgesproken, doet de wenkbrauwen fronsen. Zeker aangezien de rechter duidelijk stelt dat de foto wel degelijk racistisch is. Toch volgt er dus geen veroordeling.

Kwaadwillige intentie

Frédéric Thiebaut, advocaat van de vrijgesproken politie-inspecteur, reageert opgelucht op het vonnis. "We zijn blij dat we dit na meer dan een jaar achter ons kunnen laten", zegt hij. "De foto maken was een fout, maar er zijn verschillende interpretaties mogelijk over zijn intentie. Mijns inziens heeft de rechter de enige juridisch mogelijke uitspraak gedaan."

Racisme is op zichzelf niet strafbaar volgens de Belgische wet, legt professor discriminatierecht Stefan Sottiaux (KU Leuven) uit. "Wat strafbaar is, is het aanzetten tot haat en discriminatie op grond van ras. Dat is strikt gedefinieerd: het moet echt gaan om anderen aansporen om te discrimineren. Ten tweede moet er een kwaadwillige intentie zijn. Hoe ik het begrijp, was er volgens de rechter twijfel of aan die tweede voorwaarde voldaan is."

Die tweede voorwaarde werd aan de discriminatiewet toegevoegd om humor of wetenschappelijk onderzoek die niet kwaadwillig bedoeld zijn te beschermen. Sottiaux: "Nadeel van die voorwaarde is: hoe bewijs je dat? Je kunt als rechter niet in iemands hoofd kijken, dus je moet het met de context doen."

Imagoschade

Jinnih Beels legt zich bij het vonnis neer. Ze wijst erop dat de rechter het gedrag van de politie-inspecteur en diens collega's die een erehaag vormden expliciet afkeurt, een gebaar dat volgens haar niet onderschat mag worden. Volgens de rechter zijn de acties  van de agenten onaanvaardbaar en is de korpsleiding van de zone Mechelen-Willebroek ook "verplicht hier daadkrachtig op te reageren om zo ieder vermoeden van racisme binnen de politie de kop in te drukken".

Ook Beels roept de korpschef en de burgemeester op om een duidelijk signaal te geven. "Dit brengt grote imagoschade toe aan de politie. De relatie tussen de politie en de samenleving is al heel fragiel, en door zijn actie heeft die politieambtenaar die relatie nog veel fragieler gemaakt."

De Mechelse burgemeester Bart Somers gaat het vonnis grondig bestuderen en afwachten of het parket in beroep gaat. "Dit verhaal krijgt zeker nog een tuchtrechtelijke staart want onze deontologie is enorm belangrijk voor het korps", zegt hij. De agent die inmiddels meer dan een jaar geschorst is, kan dus alsnog ontslagen worden.