Rudi Vranckx: "Religieus nationalisme heeft de boel verziekt"
De herdenking van de stichting van de staat Israël, exact 70 jaar geleden, en de opening van de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem hebben ertoe geleid dat Gaza opnieuw in brand staat. Tientallen doden zijn er vandaag al gevallen en voorlopig lijkt er geen eind te komen aan het geweld. Hoe kan het keer op keer mislopen in de regio? Midden-Oosten-experts Brigitte Herremans en Rudi Vranckx analyseren.
"Het grote drama van Gaza is dat daar zo'n anderhalf miljoen mensen vast zit, die geen uitzicht hebben op wat dan ook", zegt Rudi Vranckx. "Ze zoeken telkens opnieuw andere methodes om zich te laten gelden, om zich te laten horen. Dat geldt eigenlijk voor de hele Palestijnse zaak. Die acties gaan van vreedzaam protest tot extreem geweld en terreur. Op die manier willen ze gehoord worden en hopen ze aan tafel te kunnen gaan zitten om iets te veranderen. Want hoe je het ook draait of keert, er verandert al tientallen jaren niets."
Palestijnse staat
"Israël heeft 70 jaar geleden een eigen staat opgericht, maar ontzegt al 70 jaar lang een ander volk zijn eigen staat", zegt Brigitte Herremans. "Vandaag de dag is dit voor Israël hoe langer hoe meer geen issue meer. Israëlische leiders spreken niet meer over de Palestijnse staat. Ze leven in de illusie dat ze deel zijn van het westen en dat ze geen vrede meer hoeven te sluiten met de Palestijnen, want het maakt niet meer uit. Ze worden daarin gevoed door allerlei internationale verklaringen, door Donald Trump, door de Giro die in Jeruzalem start, het Eurovisiesongfestival,..."
Religieus nationalisme
"Je hebt aan de ene kant de viering van 70 jaar Israël, maar tegelijk ook 70 jaar Nakba, het lot van de Palestijnen die hun land zijn kwijtgespeeld", zegt Vranckx. "Ze hebben allebei hun eigen visie op de geschiedenis. Ze hebben allebei hun eigen waarneming van wat goed is en kwaad. Wie is juist en wie is fout? Het zijn twee visies die frontaal tegen elkaar botsen en die amper te verzoenen lijken."
Volgens Vranckx heeft het religieuze nationalisme het vredesproces verziekt. "In de jaren 90 had je twee nationalistische logica's die met elkaar tot een soort van rationele overeenkomst probeerden te komen, na het gebruik van veel geweld aan beide kanten. Maar het religieus nationalisme aan beide kanten heeft de boel verziekt."
Zo lang het geen prijs moeten betalen voor de bezetting en het schenden van het internationaal recht zal Israël uiteraard blijven voortdoen.
Herremans bevestigt dat het religieus nationalisme zeker is toegenomen, maar ze wijst ook op de verantwoordelijkheid van de internationale gemeenschap. "Er is gebrek aan een neutrale waarnemer en internationale politieke wil", zegt ze. "Trump zegt gewoon doodleuk dat Israël het internationale recht niet hoeft te respecteren. Hij geeft Israël carte blanche om voort te gaan. Israël krijgt zo heel sterk het gevoel dat het geen bezettende macht is. Zo lang het geen prijs moet betalen voor de bezetting en het schenden van het internationaal recht zal Israël uiteraard blijven voortdoen. De Tweestatenoplossing is dood."
Volgens Rudi Vranckx is het geweld dat nu oplaait in Gaza geen voorbode van een grote oorlog. "Alles is zo hermetisch gemilitariseerd en afgesloten dat je daar geen kans toe krijgt", zegt hij. Hij vreest dat er wel veel burgerdoden gaan vallen de komende tijd.
VIDEO: Waarom loopt het keer op keer mis tussen Israël en de Palestijnen? Midden-Oosten-experts Brigitte Herremans en Rudi Vranckx maken in "De afspraak de analyse. Herbekijk het gesprek hieronder.
