Calvo: "Vervang alle zes parlementen door één nationaal parlement"

Het is slechts één van de opvallende voorstellen die Groen-Kamerlid Kristof Calvo doet in zijn nieuwe boek Leve politiek dat morgen officieel wordt voorgesteld.

In het hoofdstuk 'Minder politici, meer politiek' trekt Calvo een groot blik open met vergaande ideeën voor politieke vernieuwing. Naast het pleidooi voor één nationaal parlement, stelt hij bijvoorbeeld ook voor om gemeenten van minstens 30.000 inwoners in te voeren, om kiezers de mogelijkheid te geven om op meer dan één lijst te stemmen en om ook inhoudelijke vragen mogelijk te maken bij verkiezingen.

"Al die parlementen en regeringen naast elkaar: dat werkt gewoon niet", zegt Calvo. Hij droomt daarom hardop van "ontmoetingsfederalisme" met één nationaal parlement, bestaande uit 200 parlementsleden. 

Hoe zou dat dan werken? 40 volksvertegenwoordigers zouden aangeduid worden via een federale kieskring. De overige 160 parlementsleden zouden gekozen worden via regionale kieskringen. Die verkozenen hebben een dubbel mandaat. Ze zetelen in het nationaal parlement voor de federale bevoegdheden, maar buigen zich ook per regio over deelstaatbevoegdheden zoals cultuur en onderwijs.

Bij toekomstige staatshervormingen moet er volgens Calvo ook sprake kunnen zijn van "tweerichtingsverkeer". Bepaalde bevoegdheden zoals buitenlandse handel of wapenhandel herfederaliseren, mag daarbij "geen taboe" meer zijn. "En we kunnen ook bevoegdheden als klimaat, milieu, energie en mobiliteit weer samenvoegen", aldus nog Calvo.

Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) reageert vanuit Vietnam afwijzend op het idee. "Groen wil de Vlaamse democratie afschaffen. Het Vlaams parlement wordt een afdeling van de Kamer", tweet hij. "Geen terugkeer naar onzalige unitaire tijden. Vlaanderen dreigt veel te verliezen met de plannen van Groen. Leve de Vlaamse democratie, leve de Vlaamse autonomie."

Ook CD&V-voorzitter Wouter Beke is sceptisch. "Altijd bereid om aantal parlementsleden verder af te bouwen", schrijft hij, "zoals met de zesde staatshervorming (-40)". 

Maar er is dan wel een voorwaarde, zegt Beke: "Wie wil terugkeren naar één parlement, moet ook alle communautaire grendels laten vallen. Gewone meerderheid volstaat! Zit dat ook in voorstel, Kristof Calvo?" Sinds het begin van de staatshervormingen zijn in de grondwet een aantal van die grendels ingebouwd, zoals een bijzondere meerderheid. Over sommige onderwerpen moet er in de Kamer zowel bij Nederlandstaligen als bij Franstaligen een meerderheid zijn.

Verder pleit Calvo voor een nieuwe ronde van gemeentefusies. Gemeenten zouden in de toekomst minstens 30.000 inwoners moeten tellen en zouden ook moeten samenwerken in stadsregio's. Op die manier kan je de bestaande provincies, intercommunales en aanverwanten afschaffen, meent de Groen-politicus. 

Het 31-jarige Kamerlid wil ook sleutelen aan de organisatie van de verkiezingen. Zo pleit hij niet alleen voor een Europese kieskring en verkiezingen met inhoudelijke vragen, maar lanceert hij ook het idee van een partij-overschrijdende stem. "Nu al kan je voor meerdere mensen op eenzelfde lijst stemmen. Dat zou op termijn ook voor meerdere lijsten moeten kunnen", vindt Calvo. "Het promoot politieke samenwerking en geeft bruggenbouwers een duwtje in de rug", is de redenering.

Nog een nieuwigheid is dat ministers voortaan volksvertegenwoordiger zouden blijven (en dus niet in het parlement vervangen worden door opvolgers). Ze blijven met andere woorden zetelen in het parlement en nemen deel aan de stemmingen. Staatssecretarissen zoals we die nu kunnen volgens Calvo ook perfect verdwijnen. Dat wordt een "flexi-job, een tijdelijke opdracht naar aanleiding van een crisis of een nieuwe uitdaging".

Het luik politieke vernieuwing is maar één van de drie thema's uit het boek van Calvo. Daarnaast gaat de Groen-politicus in op de thema's gelijkheid en samenleven in diversiteit. "Die drie thema's zijn niet toevallig gekozen. Het zijn de drie werven in de strijd met nationalisten en populisten."