Nog niet onmiddellijk strengere regels voor online influencers die reclame maken

De FOD Economie werkt aan duidelijke richtlijnen voor online influencers die reclame maken op sociale media. Online influencers zijn mensen die veel volgers hebben en vaak invloed hebben op specifieke doelgroepen. Bedrijven zetten hen in om reclame te maken voor hun producten, maar dat gebeurt niet altijd transparant. FOD Economie had richtlijnen gepubliceerd om hier een einde aan te maken, maar heeft die weer ingetrokken. De dienst wil eerst overleg plegen met de belangrijkste actoren in de sector.   

Dat er nood is aan meer transparantie blijkt uit de discussie die momenteel op sociale media woedt over de Mobiele Maandag-campagne van De Lijn. De Lijn betaalt online influencers om de campagne te promoten. Daar komt op diezelfde sociale media kritiek op. Sommigen voelen zich beetgenomen of vinden het ongeloofwaardig. Het is nochtans niet ongewoon dat bedrijven influencers tegen betaling inschakelen om hun producten te promoten.

Tom Van de Vreken van De Lijn legt in "De wereld vandaag" uit hoe het werkt. De Lijn wil iedereen ertoe bewegen om minstens één keer per week zijn verplaatsingsgedrag te veranderen en verschillende vervoersmiddelen te combineren om ter plaatse te geraken, zoals de bus en de fiets, de tram en de trein of te voet. "Met de klassieke advertentiemedia, zoals radio, televisie en printmedia is het niet eenvoudig om een jonger publiek te bereiken. Daarom doen we ook een beroep op influencers", zegt Van de Vreken.

(lees voort onder de Instagrampost)

Die influencers zijn niet zomaar gekozen. "Via een bureau hebben we een lijst gekregen van mensen met een stedelijk profiel die zich duurzaam verplaatsen", zegt Van de Vreken. Zo maken Josje Huisman en An Lemmens tegen betaling reclame voor Mobiele Maandag op sociale media. De Lijn vraagt hen wel om bij hun posts de hashtag #prpl te gebruiken, die staat voor product placement. Zo is het duidelijk dat het om een gesponsorde post gaat. 

(lees voort onder de tweet)

Reclame

"Influencers zijn een tussenpersoon voor bedrijven om met een bepaalde doelgroep in contact te komen", zegt sociaalmedia-expert Sofie Verhalle in "De wereld vandaag". "Het hoeven niet per se bekende Vlamingen te zijn. Het kunnen ook mensen zijn die heel populair zijn bij een kleinere doelgroep. Zoals mensen die heel fanatiek bezig zijn met gamen, of met sporten of met eten."

"Hoeveel de influencers betaald worden om boodschappen te posten hangt af van het aantal volgers dat ze hebben en hoe relevant die volgers zijn. Als je gevolgd wordt door 1 miljoen bots (fictieve accounts), dan heb je daar niets aan", zegt Verhalle.

Hoe kunt u nu weten of een influencer betaald werd voor een boodschap of niet? "Tot nog toe waren hier geen regels voor", zegt Verhalle. Maar die komen er dus wel aan. "Volgens de FOD Economie ben je als influencer onderhevig aan de wet op de reclame. Stel, je doet tegen betaling een post over Mobiele Maandag op je Instagramaccount, dan zou je volgens de regels van de FOD Economie die post moeten laten voorafgaan door het woord "reclame"." De hashtag #prpl, die De Lijn nu bijvoorbeeld toepast, zou dus niet meer voldoende zijn. 

FOD Economie heeft de brochure die ze online had gezet met de richtlijnen weer ingetrokken. Met een tweet met de hashtag #slechtereclame laat de dienst weten dat ze eerst in overleg gaat met de belangrijkste actoren in de sector. 

De woordvoerster Chantal De Pauw van FOD Economie verduidelijkt dat de economische inspectie guidelines maakt waarin ze de wetgeving interpreteert. Dit gebeurde nu ook voor de influencers, maar de inhoud was dus nog niet afgetoetst, klinkt het. "Maar de wetgeving blijft", aldus De Pauw.

Beluister hier het gesprek uit "De wereld vandaag"

Meest gelezen