Wetenschappers ontdekken dat 250 miljoen jaar na de Oerknal al sterren werden gevormd
WetenschapHet heelal was nog maar 250 miljoen jaar jong toen er al sterren werden gevormd. Dat hebben wetenschappers vastgesteld aan de hand van een ver verwijderd sterrenstelsel. Volgens een mededeling van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO werd ook nog nooit zo ver van ons vandaan zuurstof gedetecteerd.
Astronomen loerden met de ALMA-telescoop naar het verre sterrenstelsel MACS1149-JD1. Daarbij ontdekten ze een zeer zwakke gloed, afkomstig van geïoniseerd zuurstof in het stelsel.
Oerknal
Tegen de tijd dat ALMA het infrarode licht had gedetecteerd, was de golflengte ervan door de uitdijing van het heelal met meer dan een factor tien uitgerekt. Daaruit leidden de wetenschappers af dat de gloed 13,3 miljard jaar geleden, oftewel 500 miljoen jaar na de Oerknal, werd uitgezonden. En daarmee is het de verste zuurstof die ooit met een telescoop werd gedetecteerd.
De afstand tot het sterrenstelsel zoals die uit deze waarneming afgeleid werd, komt overeen met de afstand op basis van de zuurstofdetectie. Dat maakt MACS1149-JD1 tot het verste sterrenstelsel waarvan de afstand nauwkeurig bekend is, zegt de ESO.
Tot een hele tijd na de Big Bang was er geen zuurstof in het heelal. Dat element is pas gevormd bij de fusieprocessen zoals die in de eerste sterren plaatsvonden. Het kwam vrij toen de sterren op explosieve wijze stierven. De detectie van zuurstof in MACS1149-JD1 geeft aan dat deze eerdere generaties van sterren slechts 500 miljoen jaar na de Oerknal al gevormd waren en hun zuurstof hadden uitgestoten. (lees hieronder verder)
Om het precieze tijdstip van de stervorming te achterhalen reconstrueerde het team wetenschappers de vroege geschiedenis van MACS1149-JD1 met behulp van infraroodgegevens die met de Amerikaans-Europese Hubble Ruimtetelescoop en de Spitzer-ruimtetelescoop van de NASA zijn verzameld. Daarbij ontdekten de astronomen dat de waargenomen helderheid van het sterrenstelsel goed wordt verklaard door een model waarbij de stervorming slechts 250 miljoen jaar na het ontstaan van het heelal is begonnen.
Geboorte
"Met deze nieuwe waarnemingen van MACS1149-JD1 is de directe waarneming van de geboorte van het sterlicht een stapje dichterbij gekomen. Omdat wij allemaal uit bewerkte stermaterie bestaan, zijn we daarmee ook dichter bij onze eigen oorsprong gekomen", zo citeert de ESO Richard Ellis van het University College Londen (UCL).
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
90
Zomeruur: wat betekent dat juist en wanneer schakelen we over?
-
Livios
“Mollen verstoren, kan een averechts effect hebben”: zo bind je de strijd wél aan met de diertjes in je tuin
Molshopen ontsieren het gazon en vormen een doorn in het oog voor menig hobbytuinier. De mol doden is echter geen goed idee, zo vertelt Dirk Criel van Natuurpunt aan Bouwsite Livios. Wat je dan beter doet? Je tuin minder aantrekkelijk maken voor mollenpootjes. -
WEERBERICHT. Kletsnat weekeinde op komst, maar maandag klaart het op
In Laag- en Midden-België wordt het vandaag stilaan betrokken, met regen die traag vanaf de Kuststreek en de monding van de Schelde zuidoostwaarts trekt. Ten zuiden van Samber en Maas blijft het nog droog tot vanavond met soms mooie opklaringen. De maxima schommelen tussen 11 graden vlak aan zee en 15 graden in Belgisch Lotharingen. Dat voorspelt het KMI. -
-
BioNTech hoopt eerste kankermedicijn te lanceren in 2026
-
HLN Shop
Eerste hulp bij verveling tijdens de paasvakantie: met deze vijf uitstappen plan je je verlofdagen vol plezier
Kijken jij en de kids halsreikend uit naar de paasvakantie? Haal dan maar snel je agenda boven, want er valt die twee weken een hoop meer te beleven dan eieren rapen. HLN Shop grasduint door het lijvige aanbod en selecteert vijf toppers. Van een duizelingwekkend hoogteparcours tot een avontuur zes meter onder de grond: deze familie-uitstapjes willen jullie niet missen. -
Livios
Gebruik azijn nooit op beton of natuurstenen die kalk bevatten: zo ga je wél voor een brandschoon en schadevrij terras
Kan je terras nog een opknapbeurt gebruiken vooraleer je er lekker kan vertoeven? Dan is het reinigen geen overbodige luxe. Met deze onderhoudstips van bouwsite Livios ben jij helemaal klaar voor de heerlijke lentezon. -
De allerlaatste theorie van Stephen Hawking en Belgische natuurkundige: het heelal is eindig
-
Genezingspercentage tuberculose in België is stuk lager dan wereldwijde gemiddelde
-
Astronomen ontdekken 'monster' van een zwart gat: slorpt om de 2 dagen massa van onze zon op
Zo groot als 20 miljard zonnen. Het is amper voor te stellen, maar zo gigantisch is het superzware zwarte gat dat Australische astronomen hebben ontdekt. De grootste quasar ooit zou al dateren uit het vroege universum. Om de twee dagen slokt het gulzige monster een massa gelijk aan onze eigen zon op, en dat op meer dan twaalf miljard lichtjaar van ons. -
PREMIUM
“In deze stad riskeer je tot 50.000 euro boete als je kat een zeldzame vogel doodt: is de avondklok voor katten een goed idee?
De Nederlandse gemeente Houten vraagt baasjes om hun katten ’s avonds binnen te houden, vooral tijdens het broedseizoen van weidevogels. Poezen richten immers ernstige schade aan in het vogelbestand. En een Duits stadje heft zelfs een fikse boete als je kat bijvoorbeeld een kuifleeuwerik doodt. Ecoloog Chris Smit en kattendeskundige Liesbeth Puts leggen uit waarom die regels er komen en wat je als baasje kunt doen. “Sommigen denken dat hun kat per se ’s nachts naar buiten moet. Maar dat hoeft helemaal niet.” -
Onwaarschijnlijke vriendschap tussen hond Peggy en ekster Molly ruw verstoord door inbeslagname: “We zijn er kapot van”
11 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerLeo Duym
Gino Denil
Leo Duym
Yannik Samoy
Yannik Samoy