Hou je biologische klok op orde, je staat er mentaal sterker door
Britse wetenschappers hebben in een groot onderzoek een verband gevonden tussen de verstoring van onze biologische klok en (mogelijke) mentale problemen of gewoon minder gelukkig zijn. Hun advies: probeer overdag actief te zijn, en probeer zoveel mogelijk te rusten wanneer het donker is.
De wetenschappers aan de universiteit van Glasgow zijn niet over één nacht ijs gegaan: ze hebben 91.105 proefpersonen tussen 37 en 93 op de voet gevolgd, het grootste onderzoek ooit in zijn soort. De dagelijkse (en nachtelijke) activiteit van de deelnemers werd een week lang nauwkeurig gemeten via een accelerometer, die nauwkeurig de bewegingen bijhield.
Uit die data werd een zogenoemde relatieve amplitude variabele afgeleid als indicator voor ons circadiaan ritme, ons dagelijks terugkerend biologisch ritme dat loopt over ongeveer 24 uur. Dat slaap-waakritme is heel belangrijk: het bepaalt mee ons slaappatroon, onze lichaamstemperatuur, immuunsystemen en zelfs de vrijgave van hormonen.
We kunnen een verstoord slaap-waakritme duidelijk linken aan een verminderd mentaal en algemeen welzijn
Mensen die hun slaap-waakritme te veel in de war brengen, hebben een hogere kans op een slecht humeur. Er is een grotere kans dat je je algemeen gezien minder gelukkig voelt, en minder gezond ook. Tot slot kan het ook grotere gevolgen hebben, met name een hogere kans op depressie of bi-polaire stoornis.
Let wel: onderzoekers leiden dat af uit de objectieve gegevens die ze van die massa testpersonen verzamelden. De twee zijn dus sowieso aan elkaar gelinkt, maar het kan eventueel wel in beide richtingen werken. Daarvoor zijn verdere studies nodig.
Maar hoe dan ook konden ze de conclusies trekken los van leeftijd, gender en opleidingsniveau. "We kunnen een verstoord slaap-waakritme duidelijk linken aan een verminderd mentaal en algemeen welzijn", luidt de algemene conclusie zoals die in The Lancet Psychiatry staat te lezen.
Probeer 's morgens eens een frisse neus te halen, zeker in de winter
Betekent dit dat we bijvoorbeeld beter niet meer laat uitgaan? Zeker niet. Want evengoed werkt dat vaak ontspannend. Maar de conclusie blijft wel: hoe meer je (algemeen) je slaap-waakritme weet te handhaven, hoe beter. Volg daarvoor enkele tips: vermijd om je smartphone nog heel laat te gebruiken, of om 's nachts op te staan om een kopje thee te zetten.
En het gaat niet enkel om de nacht: "Niet enkel wat we 's nachts doen, maar ook wat we overdag doen is van belang: probeer actief te zijn overdag, en rust te nemen 's nachts", zegt mede-auteur Daniel Smith daarover aan The Times: "Zeker in de winter is het goed om 's morgens buiten te gaan om een frisse neus te halen. Dat is even belangrijk als goed slapen en je smartphone aan de kant te laten liggen."