Is Bart De Wever arrogant?

"Laat dat vraagteken bij arrogant maar vallen", zegt een MR-bron al lachend. "Waarom moet Bart De Wever iedereen in de gordijnen jagen? Is het dan echt "après nous le déluge?" Moeten we de volgende keer dan een klassieke tripartite maken? Premier Michel is de enige Franstalige partner van N-VA en indien het niet met hem is, dan is het met niemand."

Bij een andere toppoliticus is te horen dat Bart De Wever "zot van glorie is" en "dat hij zich gedraagt als een verwend kind dat iedereen op de zenuwen werkt." Hij voegt er veelbetekenend aan toe: "In de Belgische politiek heb je vrienden nodig. De Wever denkt dat hij zich alles kan permitteren omdat hij ervan uitgaat dat het onmogelijk is om een regering te vormen zonder N-VA." Alleen bij Open VLD nemen ze het filosofisch op: "Het is inderdaad zo dat Bart De Wever zich enorm arrogant gedraagt, maar dat geeft ons ruimte om kiezers van N-VA terug te winnen."

Wat zit de premier dwars? Eerste minister Michel ziet voor zichzelf een grote internationale rol weggelegd. Hij zit helemaal op de lijn van de Franse president Macron en de Duitse Bondskanselier Merkel voor meer Europa. Keer op keer zet Bart De Wever hem met beide voeten op de grond door Michels standpunten als dromerij weg te zetten. 

De premier voelt zich ronduit gebruuskeerd. Terwijl hij op de Europese top in Sofia werkt aan een uitbreiding van de Europese Unie met de Balkanlanden, krijgt Bart De Wever in Londen de ‘Burke Award’-onderscheiding uit handen van een van de architecten van de brexit, de conservatief Michael Gove. In zijn toespraak liet Bart De Wever begrip horen voor de brexit en hij voegde eraan toe dat Europa "maar een verdrag" is.

Bij N-VA geven ze toe dat de premier daardoor gebruuskeerd is en dat die plooien best gladgestreken worden. Al is er ook relativerende taal: "Kunnen wij het helpen dat die uitreiking samenviel met die Europese top. Dat was een toevallige samenloop van omstandigheden." Maar daarna worden de puntjes op i gezet: "Europa is toch maar een verdrag, weliswaar een complex verdrag. En we zitten Europees inderdaad op een andere lijn. We staan sceptisch tegenover de uitbreiding van de EU. Wij zijn Eurorealisten, terwijl premier Michel op de Macron-lijn zit."

Tijdens een debat bij werkgeversfederatie Agoria, trok De Wever de beloofde kernuitstap in 2025 volledig in twijfel. Ook dat ligt moeilijk voor de premier, want daarmee wordt zijn MR-minister Marghem afgeschoten die een groot believer is van de sluiting van de kerncentrales. Bij MR noemen ze de houding van De Wever "deloyaal" omdat hij een overeengekomen akkoord op de helling zet. 

Bij N-VA vinden ze die kritiek fel overdreven: "We zeggen gewoon wat de realiteit is en doen daar niet onnozel over. In het Energiepact staat een monitoring die onder meer de prijzen en de bevoorradingszekerheid nagaat. Alle experts zeggen ons dat die sluiting in 2025 niet haalbaar is. Dat is pure wiskunde. We mogen toch nog onze mening zeggen?"

In Antwerpen gaat Bart De Wever de boer op bij militanten met zijn lezingenreeks ‘N-VA toert!’. De Standaard tekende enkele fijne zinnetjes op. Voor De Wever is Antwerpen het centrum van de Belgische politiek en lijkt de rest van het land quantité négligable. Het zijn pijnlijke woorden voor de premier en de coalitiepartners: "De Wetstraat en Meir liggen rechtstreeks in elkaars verlengde. Soms heb ik de indruk dat de volgorde zelfs omgekeerd is. Naar mijn voorganger, de SP.A'er Patrick Janssens, luisterde niemand in Brussel. Nu is Antwerpen het epicentrum van de politiek. Dat is van cruciaal belang voor deze stad."

De Wever gaat er daarna nog eens prat op dat hij enorm veel investeringen naar Antwerpen heeft gehaald, zoals de Oosterweelverbinding en de overkapping van de ring: "Men zegt dat Antwerpen alles is wat de klok slaat, en dat is ook zo. We hebben zes miljard euro naar Antwerpen laten komen, dat is ongezien. En meer moet nog komen in de volgende regeerperiode." Andere regeringspartijen reageren ontstemd en noemen De Wever "zot van glorie" en "een keizer die niets voor een ander laat."

Bij N-VA vinden ze dat een overdreven reactie. Het gaat voor de partij van Bart De Wever om de realiteit: "Het klopt dat het soortelijk gewicht van Antwerpen enorm is toegenomen. Toen het Vlaams Belang nog sterk stond, was Antwerpen gemarginaliseerd in de Wetstraat. En dat de woorden van Bart De Wever wat straf klonken is toch logisch. Het was een toespraak voor militanten in zijn eigen stad. Dan mag je toch wat stoefen." 

Bij N-VA volgt nog een sneer richting CD&V: "En dat ze ons er niet van beschuldigen, dat we de Antwerpse politiek nationaliseren. Wie is daarmee begonnen? Het is toch CD&V-vicepremier Peeters die zich kandidaat gesteld heeft bij de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen?" Ook tijdens ‘N-VA toert!’ had De Wever gesneerd naar Peeters: "Nu komen ze vanop “de parking” naar Antwerpen om hier appartementen te huren."

De andere meerderheidspartijen vragen zich af waarom Bart De Wever de zaken continu op scherp stelt. De meesten vermoeden dat er meer aan de hand is, dan wat stoer taalgebruik. Bij CD&V vrezen ze dat N-VA nog altijd de federale verkiezingen wil vervroegen zodat ze samenvallen met de gemeenteraadsverkiezingen. CD&V wijst erop dat de lokale afdelingen van N-VA op veel plaatsen nog erg zwak staan en het moeilijk zullen hebben tegen de vele CD&V-burgemeesters en schepenen in landelijke gemeenten en centrumsteden. Als de campagne over migratie, identiteit en veiligheid gaat, dan zullen die plaatselijke N-VA-militanten flink wat ruggensteun krijgen bij samenvallende verkiezingen. Continu zullen nationale N-VA-boegbeelden Bart De Wever, Theo Francken en Jan Jambon het mooie weer maken.

Volgens een CD&V’er is het geen toeval dat N-VA-voorzitter De Wever zegt dat de ‘dash’ weg is bij de regering Michel: "Zo bereid je samenvallende verkiezingen voor. Tijdens het begrotingsoverleg begin september zou de regering dan kunnen vallen." Bij N-VA vinden ze dat de CD&V spoken ziet. "We willen geen samenvallende verkiezingen", is er formeel te horen.

Wat is dan de echte reden voor het stoere gedrag? Een Open VLD-topper ziet het zo: "N-VA wil een nationale saus gieten over de gemeenteraadsverkiezingen. Als thema’s zoals identiteit en migratie daarop doorwegen, zullen de plaatselijke N-VA-kandidaten beter scoren. Waarom denk je dat N-VA bij de Nationale Bank een studie over de kostprijs van migratie heeft besteld? Dat is ook met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen. Het Vlaams Belang spreekt altijd over de kostprijs van de migratie, N-VA kon toch niet achterblijven." N-VA bekent zonder complexen: "Men mag ons toch niet verwijten strategisch te denken!"